(Cadn.com.vn) - Vì không có người học nên hơn một nửa các trường trung cấp tư thục ở Đà Nẵng đã ngừng hoạt động, số còn lại thì duy trì rất chật vật. Trong khi đó, các trường Cao đẳng cũng rơi vào tình trạng hấp hối vì khó tuyển sinh.

Đóng cửa vì không có người học

Tại Đà Nẵng gần chục năm trước là thời kỳ hưng thịnh của các trường trung cấp, khi mà với 8 trường mỗi năm tuyển sinh được hơn 10 ngàn chỉ tiêu. Tuy nhiên, khoảng 3-4 năm nay, các trường trung cấp tuyển sinh rất khó khăn, một số trường không có sinh viên nên đã phải ngừng hoạt động. Ông Nguyễn Văn Dũng - Trưởng Phòng Giáo dục thường xuyên - Giáo dục chuyên nghiệp và Đại học- Sở GD-ĐT Đà Nẵng cho biết: Đà Nẵng có 5/8 trường trung cấp chuyên nghiệp là tư thục, trong đó 3/5 trường đã ngừng hoạt động vì không tuyển sinh được.

Tại Q. Cẩm Lệ, Trường Trung cấp Đức Minh được xây dựng từ 10 năm trước, thời điểm 4 năm đầu rất đông sinh viên theo học. Tuy vậy, càng về sau việc tuyển sinh càng khó, đến 2 năm nay thì trường ngừng hoạt động. Tình trạng tương tự cũng diễn ra với các Trường Kinh tế kỹ thuật Miền trung tại Sơn Trà và Trường Trung cấp Việt Á ở Liên Chiểu. Theo ông Dũng, ngoài các trường đã đóng cửa thì các trường trung cấp còn lại kể cả tư thục lẫn trường công lập như Ý Việt, Thăng Long, Bưu chính Viễn thông, Xây dựng miền Trung đang chật vật tuyển sinh.

Ông Dũng nói lý do cơ bản đẩy các trường trung cấp vào tình cảnh này là cơ chế tuyển sinh tự chủ, tuyển sinh 50% kết quả dựa vào điểm thi và 50% dựa vào học bạ. Trước đây, với điểm sàn từ 13 điểm trở lên vào đại học, 10 điểm trở lên vào cao đẳng, 9 điểm trở xuống học trung cấp. Nhưng nay tính cả kết quả học bạ thì nhiều học sinh kết quả thi 3 môn bình quân đạt 6,5 điểm là đậu đại học, 5,5 điểm đậu cao đẳng, thế nên tới trung cấp thì chẳng còn mấy người học. Mặt khác, tâm lý phụ huynh muốn con em mình học đại học, học trung cấp thì khó xin việc, rồi cơ chế liên thông lên đại học khó hơn trước (phải chờ đợi tới 3 năm).

Trong khi đó, thầy Phan Minh Đức- Trưởng Phòng Đào tạo Trường ĐH Bách khoa - Đại học Đà Nẵng phân tích: Tâm lý của người sử dụng lao động muốn có bằng đại học vì thế kéo theo tâm lý học sinh muốn học đại học để dễ xin việc, từ đó các trường trung cấp nghề hắt hiu. Bên cạnh đó, chất lượng của các trường trung cấp, cao đẳng cũng là lý do khiến nhà tuyển dụng cân nhắc. Nhiều trường công bố về nhân lực không đúng với thực tế, nên học sinh lỡ học rồi đành phải theo, mục đích của các em là lấy tấm bằng, dù biết rằng trường đó dạy không ra dạy, đánh giá kết quả không nghiêm túc. Khi học xong rồi các em mới "nói thật" về chất lượng của trường, từ đó khiến trường khó tuyển sinh.

Trường CĐ Đức Trí từ 5.000 SV giờ chỉ còn gần 400 em, rơi vào tình trạng hấp hối. Ảnh: H.H

Cao đẳng cũng hấp hối

Thầy Trương Văn Hùng - Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Đức Trí nói rằng trường mình đang hấp hối vì việc tuyển sinh năm nay đã xuống đáy. Cụ thể trường chỉ tuyển  được 182 em, chưa đạt 10% cho 9 ngành học, có những ngành như Ngân hàng chỉ tuyển được 1 em nhưng vẫn phải dạy. Theo thầy Hùng, khoảng 10 năm trước, trường có trên 5.000 sinh viên theo học, nhưng giờ chỉ còn gần 400 em. Trường đã phải sửa lại phòng học cho nhỏ hơn, ấm cúng hơn. Để thu hút sinh viên, trường đã đưa ra chính sách cho sinh viên ở ký túc xá miễn phí nhưng tình hình vẫn không sáng sủa hơn.

Với đội ngũ nhân lực gần 50 người, cơ sở bề thế với gần trăm phòng học, nhưng chỉ có gần 400 em theo học, chi phí không thể đủ, thậm chí phải bù lỗ, song vì tâm huyết với trường nên thầy Hùng cho biết vẫn cố duy trì hoạt động của trường. "Bản thân tôi là bác sĩ, sáng nay phải mổ 6 ca, chiều thì lên trường. Nhiều thầy cô khác ở đây cũng như tôi dạy mà không nhận lương. Thậm chí có thầy còn bỏ thêm tiền để ủng hộ trường. Chúng tôi vì tâm huyết với trường, vẫn tin rằng sẽ có lúc thay đổi, trường sẽ đông đúc sinh viên như xưa, vì vậy quyết tâm duy trì", thầy Hùng nói.

Đức Trí là trường cao đẳng có tiếng ở Đà Nẵng song cũng rơi vào tình trạng hấp hối, nói gì nhiều trường cao đẳng khác. Đơn cử như Đông Du chờ ngày đóng cửa, Việt Tiến thì bán cho Đại Việt hiện chỉ còn hệ mầm non. Thậm chí các trường có tiếng như Cao đẳng giao thông, Lương thực thực phẩm, Phương Đông... cũng tuyển sinh rất khó khăn.

Thầy Hùng lý giải, cái bất cập ở đây là việc phân luồng ngay sau THCS. Có nhất thiết phải xây nhiều trường cấp 3 thế không, để rồi cứ học xong cấp 2 là đương nhiên sẽ học cấp 3, rồi lên đại học. Học đại học xong ra cũng đi làm nghề, mà học nghề xong ra cũng đi làm. Có những nghề chỉ cần học hết cấp 2 là đủ, sau đó ra học nghề và đi làm. Vậy nhưng, cứ phải chạy theo đại học, để rồi tạo ra một sự lãng phí khủng khiếp, hàng trăm ngàn cử nhân thất nghiệp. "Hãy đào tạo công nhân chuyên ngành để làm trong nhà máy chứ đừng đào tạo kỹ sư, trình độ đại học rồi đi làm công nhân. Ở Mỹ, ở Đức, người ta phát triển như thế nhưng vẫn còn bạt ngàn trường nghề, còn mình thì lại phát triển ngược, giống như gã khổng lồ đứng trên đôi chân bé tẹo", thầy Hùng chia sẻ.

Ông Nguyễn Văn Dũng cho biết, mục tiêu tới năm 2020 có 30% học sinh tốt nghiệp cấp 2 đi học nghề, song tại Đà Nẵng hiện chỉ đạt 6,4%. Từ năm học 2015-2016, Sở đã xây dựng lộ trình giảm dần tỷ lệ học sinh vào cấp 3, tăng tỷ lệ học các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền giúp phụ huynh nhận thức đúng về ý nghĩa việc phân luồng sau khi tốt nghiệp cấp 2 đi học nghề.

Về giải pháp để "cứu" các trường cao đẳng, trung cấp, ông Dũng cho rằng cần đẩy mạnh tư vấn hướng nghiệp, phân luồng ngay trong trường phổ thông; khuyến khích các trường mở ngành mới phục vụ thiết thực nhu cầu tại địa phương; chỉ đạo các trường phối hợp với doanh nghiệp tạo đầu ra cho học sinh.

Hải Hậu