Xuất phát từ một nhóm tự học chữ Hán Nôm ở Q. Hải Châu, do cựu chiến binh (CCB) Huỳnh Phương Bá khởi xướng, đến năm 2012, nhóm tự học này đã phát triển thành Trung tâm Hán Nôm Đà Nẵng và đã bầu CCB Huỳnh Phương Bá làm Giám đốc Trung tâm. Khi CCB Huỳnh Phương Bá gần tròn 90 tuổi, CCB Hoàng Ngọc Khăn, nguyên Phó Sư đoàn trưởng Sư đoàn 315 (Quân khu 5) thay thế cương vị Giám đốc. CCB Hoàng Ngọc Khăn về hưu mới học chữ Hán Nôm, vậy mà khá thông thạo kiến thức Nho học và đã vững vàng điều hành Trung tâm trong giai đoạn mới. Những năm qua, Trung tâm đã tổ chức 3 khóa dạy chữ Hán Nôm miễn phí và cả 3 khóa đều do các CCB làm lớp trưởng (CCB Võ Cao Lợi làm lớp trưởng khóa I, CCB Trà Thanh Lợi làm lớp trưởng khóa II và CCB Lê Vĩnh Trình làm lớp trưởng khóa III). Đồng thời, ở các CLB trực thuộc cũng tổ chức dạy chữ Hán Nôm miễn phí. Các lớp dạy chữ Hán Nôm thu hút hàng trăm người học, cả ở TP Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam.

Hơn 30 CCB trong Trung tâm Hán Nôm Đà Nẵng đều say mê học tập chữ Hán Nôm và nhiệt tình tham gia các hoạt động. Tiêu biểu như CCB Hoàng Ngọc Lai ở P. An Hải Đông (Q. Sơn Trà) dẫu đã 72 tuổi vẫn luôn tích cực học tập, hăng hái tham gia các hoạt động của Trung tâm. Sau khi học xong khóa I, ông Lai vận động thành lập CLB Hán Nôm Sơn Trà, tổ chức lớp dạy Hán Nôm miễn phí và tham gia nhiều hoạt động văn hóa cộng đồng. Trong khi đó, CCB Lê Sơn ở P. Mỹ An (Q. Ngũ Hành Sơn) rất hăng say, năng nổ, nhiệt tình tham gia chương trình sinh hoạt Tao Đàn của Trung tâm Hán Nôm Đà Nẵng. Vận dụng vốn từ Hán Nôm, anh Sơn đã làm nhiều bài thơ hay, sâu sắc, lay động lòng người. Đặc biệt, CCB, bác sĩ, Thầy thuốc ưu tú Nguyễn Duy Chương, ở P. Nam Dương (Q. Hải Châu) từ một học viên khóa II đã nỗ lực phấn đấu vươn lên, trở thành Phó Giám đốc Trung tâm Hán Nôm Đà Nẵng và được giới thiệu bầu vào chức danh Phó Chủ tịch Hội Hán Nôm TP Đà Nẵng. “Chữ Hán Nôm có nhiều trong các văn bản cổ và các bài thuốc Y học cổ truyền. Mình cố học chữ Hán Nôm để vận dụng vào việc chữa bệnh và các lĩnh vực khác”, anh Chương bày tỏ…

Không chỉ nam giới, những hội viên nữ trong Trung tâm cũng say mê học chữ Hán Nôm. Đơn cử như bà Võ Thị Hiền, 61 tuổi, ở P. An Hải Đông (Q. Sơn Trà), Chủ tịch Hội Từ thiện và Bảo vệ quyền trẻ em P. An Hải Đông. Mặc dù bận bịu công tác Hội và công việc gia đình nhưng bà luôn nỗ lực học tập, hăng hái tham gia chương trình sinh hoạt Tao Đàn của Trung tâm. Hay như chị Trần Thu Thảo, 52 tuổi, ở P. Vĩnh Trung (Q. Thanh Khê) sớm hôm miệt mài, say mê chữ Hán Nôm, viết chữ Hán Nôm rất đẹp, rất chăm học, kể cả học trực tiếp cũng như học trực tuyến…

Chữ Hán Nôm là loại chữ tượng hình, từng thịnh hành một thời gian dài trong lịch sử Việt Nam và hiện còn tồn tại rất nhiều trong các tư liệu lịch sử nước nhà cũng như tại các đền chùa, nhà thờ, lăng miếu, văn bia, gia phả… Bất kể nam hay nữ, trẻ hay già đều cần học chữ Hán Nôm để đọc các nội dung của tổ tiên để lại, góp phần giữ gìn loại chữ viết vốn quý của dân tộc. Giám đốc Thư viện Đà Nẵng Lê Thị Bích Phượng từng tham gia nhóm tự học chữ Hán Nôm ở Q. Hải Châu chia sẻ: “Chữ Hán Nôm rất phong phú, đa dạng, đa nghĩa, người học phải dày công tìm tòi, nghiên cứu, luyện tập mới nắm vững được”.

Từ tháng 12-2021, Ban Vận động thành lập Hội Hán Nôm TP Đà Nẵng đã xây dựng hồ sơ xin thành lập Hội Hán Nôm TP Đà Nẵng. Ngày 15-3-2022, Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Lê Trung Chinh ban hành Quyết định số 718/QĐ-UBND về việc cho phép thành lập Hội Hán Nôm TP Đà Nẵng. Theo kế hoạch, Hội Hán Nôm TP Đà Nẵng tập trung nghiên cứu các giá trị văn hóa, lịch sử của di sản Hán Nôm; sưu tầm, phiên dịch, xuất bản các văn bản, ấn phẩm chữ Hán Nôm; đẩy mạnh chương trình truyền dạy chữ Hán Nôm; trao đổi, giao lưu thông tin về Hán Nôm với các tỉnh bạn; tích cực tham gia các hoạt động văn hóa cộng đồng, khuyến học khuyến tài, xây dựng xã hội học tập... Đại tá, CCB Hoàng Ngọc Khăn- Trưởng Ban vận động thành lập Hội Hán Nôm TP Đà Nẵng cho biết: “Đại hội thành lập Hội Hán Nôm TP Đà Nẵng tổ chức vào hai ngày 8 và 9-4-2022, tại hội trường Thư viện Đà Nẵng. Đại hội sẽ thông qua Điều lệ hội; Chương trình hoạt động nhiệm kỳ 2022-2027; bầu Ban Chấp hành, Ban Thường vụ… Dự kiến, Ban Chấp hành Hội Hán Nôm TP Đà Nẵng có 15 thành viên và đảm bảo có nữ”.

LÊ VĂN THƠM