(Cadn.com.vn) - Nhiều ngày nay, dư luận Quảng Trị đang “nóng” lên trước việc đào trúng bom “khủng” tại diện tích đất đã hoàn tất công tác rà phá, đảm bảo an toàn để thực hiện công trình xây dựng cơ sở hạ tầng cụm cửa khẩu mở rộng tại TT Lao Bảo (H. Hướng Hóa). Hiện tượng bom “nổi” như trên là một sự hy hữu, đầu tiên và rất may chưa xảy ra hậu quả nào, song nó cho thấy thêm về những phức tạp, gian nan khó lường trong rà tìm vật liệu nổ sót lại sau chiến tranh ở tỉnh có diện tích đất ô nhiễm bom mìn nặng nhất Việt Nam này.

Chúng tôi còn nhớ, tháng 7-2016, một nhóm 5 người rà phế liệu đã phát hiện có bom ở bìa rừng miền tây H. Vĩnh Linh. Họ bất chấp, thay nhau đào thủ công cả ngày trời thì “chộ” quả bom hơn 2 tạ. Bước đầu họ cũng sợ nhưng sau nghĩ đến khối thuốc nổ, sinh tham nên hì hục tời lên rồi cưa bom lấy thuốc, trên đường mang đi tiêu thụ thì bị CA phát hiện bắt quả tang. Theo như các đối tượng khai báo, quả bom nằm ở độ sâu gần 5m. Ngoại trừ những hầm đạn, pháo sót lại sau chiến tranh, đa phần các vụ phát hiện bom “khủng” chưa phát nổ nằm yên trong lòng đất hàng chục năm qua đều cách mặt đất 1-3m, ít trường hợp gần 5m như trên.

ĐBP Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo lập biên bản hiện trường phát hiện bom tại khu vực đang thi công.

Trở lại sự việc xảy ra ở dự án tại Lao Bảo. Trước khi khởi công, BQL Dự án đầu tư xây dựng Khu Kinh tế tỉnh hợp đồng với một đơn vị quân đội làm “sạch” đất, rà phá bom mìn, vật liệu nổ tới độ sâu 3m, sau khi có cam kết, chứng nhận đảm bảo đã tiến hành triển khai dự án. Những ngày tháng 2-2017, trong khi đào, ủi, công nhân đã 2 lần “đụng” bom ở độ sâu 1,5 - 3m. Rất may là quá trình máy xúc “táng” trúng bom nhưng không phát nổ. Với những công nhân trải qua chuyện này, đó là một sự may mắn thần kỳ. Chờ xử lý dứt điểm, đảm bảo an toàn, mọi hoạt động phải tạm dừng nhưng dấy lên nhiều nghi ngại. Bởi ở độ sâu phát hiện như trên, bom mìn vẫn có thể “tàng hình” được trước máy móc hiện đại thì đáng lo thực sự.

“Nóng” không kém phần vụ phát hiện bom tại dự án trên chính là vụ mất hơn 9 ngàn kíp nổ tại 2 Cty khai thác đá trên địa bàn H. Cam Lộ. Cụ thể, trong đêm 19-2, kẻ gian đột nhập kho vật liệu nổ công nghiệp (VLNCN) của Cty CP Furnitmax lấy 1.197 kíp nổ. Cũng khoảng thời gian này, kho VLNCN Cty CP Tân Hưng cũng bị trộm hơn 8.700 kíp điện K8 và 35m dây cháy chậm. Vụ việc nghiêm trọng này được các Cty cấp báo lên CA tỉnh, huyện cũng như sở, ngành liên quan. Trong khi CA đang ráo riết điều tra, tìm thủ phạm thì ngày 2-3, UBND tỉnh Quảng Trị cũng quyết định thành lập đoàn liên ngành tổng kiểm tra, rà soát tình hình bảo quản, vận chuyển, sử dụng VLNCN và công tác bảo vệ kho VLNCN trên địa bàn, kết quả báo cáo lên UBND tỉnh và Bộ Công Thương trước ngày 20-3. Với một lượng lớn kíp nổ “biến mất” như trên sẽ gây mất an toàn, nhiều hiểm họa khôn lường.

Bảo Hà