Cột mốc định hình cuộc đua vào Nhà Trắng

"Siêu Thứ Ba" diễn ra hôm 5-3 theo giờ Mỹ, là thời điểm cử tri đảng Cộng hòa đi bỏ phiếu bầu cử sơ bộ tại 15 bang (gồm Alabama, Alaska, Arkansas, California, Colorado, Maine, Massachusetts, Minnesota, Bắc Carolina, Oklahoma, Tennessee, Texas, Utah, Vermont, Virginia) và một vùng lãnh thổ Samoa, còn cử tri đảng Dân chủ bỏ phiếu ở 16 bang. Iowa cũng tổ chức vòng sơ bộ của đảng Dân chủ do cuộc bỏ phiếu của Cộng hòa đã diễn ra hồi tháng 1.

"Siêu Thứ Ba" là một mốc quan trọng trong cuộc đua vào Nhà Trắng bởi đây là dịp sẽ phân bổ khoảng 30 - 40% số phiếu đại biểu mà mỗi ứng viên của hai đảng cần có để giành được đề cử của đảng ra tranh cử. Theo luật bầu cử Mỹ, một ứng cử viên cần có được sự ủng hộ của hơn 50% số đại biểu đại diện cho chính đảng của mình để chính thức trở thành ứng cử viên tổng thống của đảng. Ở phía đảng Dân chủ, Tổng thống Joe Biden gần như được đảm bảo sẽ được xác nhận là ứng cử viên của đảng. Đối với đảng Cộng hòa, cựu Tổng thống Donald Trump đang dẫn trước với thế áp đảo trước cựu Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc Nikki Haley sau khi ông giành chiến thắng tại 6/7 cuộc bầu cử sơ bộ trước đó của đảng này.

Ông Trump, ông Biden giành thế áp đảo

Cả Tổng thống Biden và ông Trump đều khởi động "Siêu Thứ Ba" với chiến thắng tại Virginia.

Tổng thống Biden dường như vẫn chiếm thế áp đảo trong bầu cử sơ bộ của đảng Dân chủ. Theo tờ Politico (Mỹ), ông Biden đã giành chiến thắng tại Vermont, Virginia, Bắc Carolina, Oklahoma, Tennessee, Maine, Massachusetts, Texas, Arkansas, Alabama, Colorado, Minnesota, Utah và California. Ngoài 15 bang đồng loạt tổ chức bỏ phiếu cho hai đảng, đảng Dân chủ ở Iowa ngày 5-3 cũng công bố kết quả vòng sơ bộ trong khi đảng Cộng hòa đã có kết quả từ hồi tháng 1. Ông Biden giành chiến thắng tại Iowa. Tuy nhiên, tại cuộc bỏ phiếu kín của đảng Dân chủ ở vùng lãnh thổ Samoa, ứng viên Jason Palmer, 52 tuổi, đã đánh bại Tổng thống Biden. Đây là vòng sơ bộ duy nhất Tổng thống Mỹ để thua tới nay.

Trong khi đó, kết quả bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa trong "Siêu Thứ Ba" có thể gia tăng thêm áp lực khiến đối thủ chính của ông Trump - cựu Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc Nikki Haley - rời cuộc đua. Ông Trump chiến thắng vòng sơ bộ của đảng Cộng hòa ở các bang Alabama, Arkansas, Maine, Bắc Carolina, Oklahoma, Tennessee, Texas, Virginia, Minnesota, Massachusetts, Colorado và California. Bà Haley đã đánh bại ông Trump ở Vermont, kết quả được truyền thông Mỹ đánh giá là bất ngờ. Đây là lần thứ hai bà Haley chiến thắng ở vòng sơ bộ, sau cuộc bầu cử ở Washington. Theo giới quan sát, chiến dịch tranh cử của ông Trump kỳ vọng rằng nếu ông chiến thắng áp đảo trong ngày "Siêu Thứ Ba", đối thủ Nikki Haley sẽ có thể rút lui.

Kết quả bỏ phiếu của cử tri trong bầu cử sơ bộ ở các bang được quy ước thành số đại biểu. Đảng Cộng hòa có 2.429 đại biểu toàn quốc và một ứng cử viên cần giành được 1.215 phiếu đại biểu (đa số tối thiểu hơn 50%) để trở thành ứng cử viên tổng thống. Trong khi đó, đảng Dân chủ có 3.934 đại biểu toàn quốc và ứng cử viên của đảng cần phải nhận được 1.968 phiếu. Cuộc đua giữa các ứng cử viên Cộng hòa phần nào gay cấn hơn, do phần lớn các cuộc bỏ phiếu của phe Cộng hòa trong "Siêu Thứ Ba" năm nay áp dụng cơ chế "được ăn cả", trong khi phe Dân chủ sẽ phân bổ đại biểu theo tỷ lệ phiếu bầu mà mỗi ứng cử viên nhận được. Kể từ năm 1988, tất cả các chính trị gia giành chiến thắng trong ngày bầu cử sơ bộ "Siêu Thứ Ba" sau đó đều được bầu làm ứng cử viên tổng thống của đảng.

Ông Biden cảnh báo nguy cơ nếu ông Trump tái đắc cử

Trong thông cáo phát đi tối 5-3, Tổng thống Mỹ Joe Biden ca ngợi những thành tựu mà chính quyền của ông đã đạt được trong nhiệm kỳ đầu tiên. Ngược lại, ông cảnh báo, ông Trump tái đắc cử sẽ đồng nghĩa với việc quay trở lại "sự hỗn loạn, chia rẽ và bóng tối". "Bốn năm trước, tôi tranh cử vì mối đe dọa hiện hữu mà ông Donald Trump gây ra cho nước Mỹ mà tất cả chúng ta đều cảm nhận được", ông Biden viết và nêu ra những thành tựu mà chính quyền của ông đạt được về việc làm, lạm phát, giá thuốc theo toa và kiểm soát súng đạn. Chủ nhân Nhà Trắng bình luận thêm: "Ông Trump bị chi phối bởi sự bất bình và hận thù, tập trung vào sự trả thù chứ không phải người dân Mỹ".

AN BÌNH