Chưa có lộ trình rõ ràng

Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff và cố vấn Tổng thống kiêm con rể ông Trump - Jared Kushner đã dành nhiều giờ với Tổng thống Putin tại Điện Kremlin rồi rời đi vào rạng sáng 3-12 mà không đạt được đột phá cụ thể nào cho việc kết thúc xung đột. Báo The Kyiv Post của Ukraine ngày 4-12 cho biết Tổng thống Trump hôm 3-12 thừa nhận rằng Mỹ vẫn chưa có lộ trình rõ ràng để làm trung gian hòa bình cho Ukraine, ngay cả sau những gì ông mô tả là đã có một cuộc đàm phán "khá tốt" giữa Tổng thống Nga Putin và hai Đặc phái viên hàng đầu của Mỹ tại Moscow.

Theo đài Sputnik, phát biểu tại Phòng Bầu dục của Nhà Trắng, Tổng thống Trump cho hay ông Witkoff và ông Kushner đã có một cuộc gặp "rất tốt đẹp" với Tổng thống Nga, song vẫn chưa rõ kết quả cụ thể ra sao. Sau cuộc gặp tại Điện Kremlin, hai đặc phái viên Mỹ tin rằng Tổng thống Putin mong muốn giải quyết xung đột với Ukraine. "Ấn tượng của họ là ông ấy muốn thấy chiến tranh kết thúc. Tôi nghĩ ông ấy muốn quay lại với một cuộc sống bình thường hơn. Tôi nghĩ ông ấy muốn giao thương với Mỹ", Tổng thống Trump nói.

Nhà lãnh đạo Mỹ cho rằng Ukraine hiện phải đối mặt với nhiều thách thức và nhấn mạnh rằng nước này nên giải quyết xung đột với Nga từ nhiều tháng trước - thời điểm ông gặp Tổng thống Zelensky tại Nhà Trắng và nói rằng Kiev không có 'quân bài' trước Nga. "Khi tôi còn ở căn phòng này, tôi đã nói với ông Zelensky rằng các ông không có quân bài nào trong tay cả. Đó là lúc để giải quyết. Tôi nghĩ việc chấm dứt giao tranh vào thời điểm đó là tốt nhất, nhưng Ukraine đã quyết định không làm điều đó. Hiện tại, họ đang gặp rất nhiều bất lợi", ông Trump chia sẻ.

Về phía Nga, Khi được hỏi liệu có đúng là Tổng thống Putin đã bác bỏ các đề xuất của Mỹ hay không, người phát ngôn điện Kremlin Dmitry Peskov không đồng ý với nhận định này. "Một cuộc trao đổi trực tiếp đã diễn ra lần đầu tiên. Có điểm được chấp nhận, có điểm bị xem là không thể chấp nhận. Đây là quá trình làm việc bình thường để tìm kiếm thỏa hiệp", ông Peskov nói. Một trợ lý Điện Kremlin cho biết sau cuộc gặp rằng hai bên "chưa đạt được thỏa hiệp". Ông Peskov nói Nga trân trọng nỗ lực của Tổng thống Trump, nhưng sẽ không cung cấp thông tin thường xuyên về các cuộc thảo luận với Mỹ, vì việc công khai quá mức sẽ không có lợi.

Khó khăn của ông Trump

Chỉ hai tuần trước, Tổng thống Trump đã đặt ra hạn chót là Lễ Tạ ơn để Ukraine đồng ý ký kết thỏa thuận hòa bình với Nga. Khi đó, Mỹ đã đưa ra một kế hoạch hòa bình với những điều khoản được cho là có lợi hơn cho Nga. Nhưng hiện tại, dường như nhà lãnh đạo Mỹ sẽ phải chờ đợi thêm trước khi thỏa thuận hòa bình được ký kết, có thể là vài tuần, có thể là sau thời điểm đánh dấu 4 năm Nga mở chiến dịch quân sự tại Ukraine vào cuối tháng 2-2026.

Trong tuần này, Tổng thống Nga Vladimir Putin một lần nữa phát tín hiệu rằng ông sẽ không nhượng bộ các yêu cầu cứng rắn của mình, khiến các đặc phái viên của Tổng thống Trump không đạt được bước đột phá nào trong cuộc họp với nhà lãnh đạo Nga tại Điện Kremlin. Tình hình thực tế hiện nay khiến Tổng thống Trump phải đối mặt với một loạt lựa chọn khó khăn. Liệu ông Trump sẽ gây áp lực buộc Ukraine phải nhượng bộ nhiều hơn nữa? Hay ông Trump sẽ đảo ngược chính sách và khôi phục viện trợ quân sự quy mô lớn của Mỹ cho Ukraine, sau khi ông tuyên bố châu Âu, chứ không phải Mỹ, sẽ phải chịu gánh nặng tài chính cho việc trang bị vũ khí cho Kiev?

Việc ông trump thừa nhận những khó khăn trong việc đưa Nga và Ukraine đi đến một thỏa thuận rất khác so với tuyên bố của Tổng thống Trump trong cuộc gặp hồi tháng 8 với Tổng thống Putin tại Alaska, nơi ông tự tin dự đoán rằng các nhà lãnh đạo Nga và Ukraine sẽ ngồi lại với nhau và tìm ra sự hiểu biết chung, còn nhà lãnh đạo Mỹ đóng vai trò trung gian và dẫn dắt.

Hiện tại, các cuộc đàm phán vẫn tiếp tục. Một phái đoàn Ukraine dự kiến sẽ gặp các nhà đàm phán của Tổng thống Trump tại Miami vào ngày 4-12, với hy vọng đạt được một số tiến triển trong việc tìm kiếm giải pháp cho cuộc xung đột. Nhưng ngay cả khi các cuộc đàm phán dường như sẽ tiếp tục, vẫn có sự hoài nghi lan rộng ở châu Âu và Washington về khả năng chúng sẽ kết thúc bằng một thỏa thuận. Jennifer Kavanagh, một nhà phân tích quân sự tại Defense Priorities, một trung tâm nghiên cứu của Mỹ, cho biết Tổng thống Putin khó có thể thỏa hiệp do ông tin rằng lợi thế trên chiến trường của Nga đang gia tăng. "Có vẻ như chúng ta vẫn còn lâu mới đạt được một thỏa thuận đáp ứng được các tiêu chí tối thiểu có thể chấp nhận được của Nga và đủ hấp dẫn đối với Ukraine để Mỹ có thể thuyết phục Kiev chấp nhận", chuyên gia Kavanagh nhận định.

AN BÌNH