Phim Việt đang có sự thỏa hiệp

Thứ hai, 11/11/2013 12:32

(Cadn.com.vn) - Gặp gỡ mùa thu- một sự kiện điện ảnh nổi bật, quy tụ hàng chục đạo diễn nổi tiếng như Trần Anh Hùng, Victor Vũ, Bùi Thạc Chuyên, Phan Đăng Di, Nguyễn Vinh Sơn, Nguyễn Võ Nghiêm Minh... vừa khép lại tại Đà Nẵng với nhiều ấn tượng. Những người tổ chức Gặp gỡ mùa thu mong muốn đây sẽ là sự kiện được tổ chức thường niên vào cuối thu và tiến tới Liên hoan phim Đà Nẵng, thu hút các nhà làm phim quốc tế tham dự.

Một hoạt động nổi bật của Gặp gỡ mùa thu là Tọa đàm thách thức với phim Việt hiện nay. Đạo diễn của "Bi, đừng sợ" Phan Đăng Di đặt vấn đề, điện ảnh Việt đang đi xuống, họ làm phim chỉ để đảm bảo doanh thu. Có cách nào để vừa có phim hay nhưng vẫn có doanh thu tốt cho nhà sản xuất? Đạo diễn Việt kiều Trần Anh Hùng (Pháp), người từng đóng đinh trong lòng khán giả với những Mùi đu đủ xanh, Rừng Nauy, Hà Nội chiều thẳng đứng... nhìn nhận: Để nền điện ảnh phát triển phải có phim hay. Các đạo diễn phải tạo nên những ý tưởng độc đáo, mới mẻ về ngôn ngữ thể hiện, chạm tới da thịt, xúc cảm người xem. Chỉ có những phim hay khẳng định được tiếng vang ở các Liên hoan phim quốc tế thì nền điện ảnh đó mới đi lên.

Nếu chỉ làm toàn phim giải trí, khai thác những gì mình biết, thì sẽ không lo doanh thu, nhưng đó chỉ là một nền công nghiệp, chưa đủ để tạo nên một nền điện ảnh. Một nền điện ảnh phát triển, có tiếng nói quốc tế phải phong phú các dòng phim, các đạo diễn cũng luôn tìm đến cái mới mẻ. Bản thân tôi lâu lâu cũng phải làm phim quảng cáo để kiếm tiền sống, để làm phim nghệ thuật, nuôi dưỡng những dự án phim đàng hoàng. Nhưng ở Pháp đang khủng hoảng kinh tế, để làm các phim quảng cáo giờ cũng hiếm dần. Ngay cả những hãng sản xuất lớn cũng đang loay hoay chưa biết thay đổi thế nào để tồn tại trong điều kiện hiện nay.

Các đạo diễn nổi tiếng đã quy tụ tại Đà Nẵng để tìm tiếng nói cho phim Việt ở các LHP quốc tế.

Nguyễn Vinh Sơn, đạo diễn Trăng nơi đáy giếng chia sẻ, ông có cảm nhận như các nhà làm phim đang nhượng bộ để chiều theo thị hiếu của khán giả. Không phải họ không có tài, mà để đảm bảo doanh thu. Nhưng trong nghề, có những nguyên tắc, những ranh giới không thể nhượng bộ được. Nhìn top các phim đạt doanh thu cao hằng năm thì chất lượng đi xuống. Đấy là sự thỏa hiệp giữa nhà làm phim và khán giả. Và sự thỏa hiệp càng lớn thì điện ảnh càng đi xuống. Nói gì đi nữa, phải có khoảng cách, giới hạn nhất định giữa nghệ thuật và thương mại, đừng để sự thỏa hiệp ấy lớn lên, khoảng cách ấy không còn.

Cinema Land là trung tâm điện ảnh phi lợi nhuận do đạo diễn Phan Đăng Di khởi xướng hơn 1 năm nay đã phối hợp cùng DNY Productions tổ chức Gặp gỡ mùa thu với mong muốn kết nối các đạo diễn, đặc biệt là các bạn trẻ đam mê làm phim để cùng chia sẻ về điện ảnh thông qua các dự án cụ thể của họ. Có 6 dự án phim ngắn được tài trợ, được đạo diễn nổi tiếng Trần Anh Hùng giảng dạy. BTC đã chọn ra 3 dự án phim xuất sắc nhất để trao giải "Bộ phim của tương lai".

"Mệt nhất là một người thích làm phim thương mại lại đi làm phim nghệ thuật". Không phải ngẫu nhiên đạo diễn Bùi Thạc Chuyên lại chia sẻ như vậy. Anh cho rằng, hãy cứ làm phim thương mại để kiếm tiền, nhưng làm phim nghệ thuật mà đòi hỏi doanh thu thì hơi khó, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế khó khăn hiện nay. Thành thử, cái khó của điện ảnh Việt hiện nay là những phim nghệ thuật ngày càng hiếm. Cũng có nghĩa là nền điện ảnh đi xuống, vì phim thương mại không thể tạo vị thế ở các LHP quốc tế danh giá. Là đạo diễn Việt kiều có nhiều phim gây sốt ở các phòng vé như Giao lộ định mệnh, Cô dâu đại chiến, Thiên mệnh anh hùng..., Vitor Vũ chia sẻ rất thật, khi làm phim, đừng vì cái bản ngã quá cao của mình mà đặt nhà đầu tư vào rủi ro. Nếu nói rằng chỉ vì doanh thu, theo thị hiếu mà làm phim tôi cho rằng sẽ thất bại, vì thị hiếu của khán giả thay đổi liên tục, nhiều nhà làm phim ở kinh đô Hollywood cũng từng thất bại vì chạy theo thị hiếu. Cái quan trọng nhất là sản phẩm ấy phải là bộ phim tử tế, hấp dẫn, đề tài, cốt truyện phải gần gũi với khán giả.

Đạo diễn Trần Anh Hùng nói, để đưa điện ảnh phát triển, bên cạnh các phim hay thì phải xây dựng cho được văn hóa thưởng thức của người xem. Có nhiều phim ở thế giới rất ăn khách nhưng về Việt Nam mình ít người đón nhận. Vấn đề là chúng ta đang thiếu một sự định hướng, thậm chí để cho phim Mỹ, phim Hàn định hướng, tạo cái "gu" cho khán giả, thì chúng ta cứ chạy theo mãi, không biết làm phim kiểu gì khán giả mới vừa lòng. Cũng chính vì vậy, đạo diễn Trần Anh Hùng rất tin, ủng hộ những sự kiện như Gặp gỡ mùa thu này. Bởi nó là dịp để các đạo diễn gặp gỡ, trao đổi nghề nghiệp; là dịp để định hướng cho các đạo diễn trẻ cách tiếp cận mới về điện ảnh, và cũng là dịp để xây dựng cho những bạn trẻ văn hóa thưởng thức. Từ chính những việc nhỏ này sẽ góp phần tạo cho điện ảnh Việt có tiếng nói ở các LHP quốc tế.

Hải Quỳnh