Tối 13-9, tại Quảng trường Giải Phóng bên dòng Thạch Hãn, TX Quảng Trị tổ chức Lễ Kỷ niệm 210 năm Lỵ sở Quảng Trị (1809-2019), 30 năm lập lại TX Quảng Trị (16-9-1989 - 16-9-2019) và đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhất. Trong niềm tự hào, hân hoan ấy, người dân khắp nơi đổ về bên dòng sông lịch sử, rộn rã đón màn pháo hoa rực rỡ nối sau chương trình nghệ thuật đặc biệt.

Hoạt động thả hoa đăng tri ân Anh hùng liệt sĩ trên sông Thạch Hãn luôn khơi lên niềm xúc động và tự hào trong lòng nhân dân.

Nhưng trước đó, từ 19 giờ, hàng vạn trái tim đã rưng rưng tham gia chương trình "Đêm Hoa đăng" tri ân anh hùng liệt sĩ. Và mọi bước chân đến đây cũng đều không thể rời Triển lãm ảnh "Thị xã Quảng Trị, Xưa và nay" đang trưng bày tại Nhà hành lễ Bến thả hoa bờ nam sông Thạch Hãn. Từ trong xúc động sâu sắc ấy, mảnh đất, dòng sông và con người bên dòng sông lịch sử  bừng sáng bởi niềm tự hào và lan tỏa những khát vọng đẹp đẽ.

Chủ tịch UBND TX Quảng Trị Văn Ngọc Lãm phấn khởi cho hay triển lãm ảnh "Thị xã Quảng Trị, Xưa và nay" lần này quy tụ 50 bức ảnh về sau năm 1975 - thời kỳ hòa nhập trong lòng Triệu Hải và những bức ảnh về TX Quảng Trị ngày nay, sau 30 năm ngày lập lại. Những câu chuyện bằng hình ảnh đã góp phần tái hiện và khẳng định những giá trị lịch sử, văn hóa tiêu biểu của mảnh đất và con người TX Quảng Trị được hình thành, hun đúc trong lịch sử 210 năm với vai trò là Lỵ sở Quảng Trị và trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc.

Sách sử đã ghi, năm 1801, Nguyễn Ánh lên ngôi hoàng đế, lấy niên hiệu là Gia Long, lập dinh Quảng Trị bao gồm đất đai các huyện Hải Lăng, Đăng Xương, Minh Linh và Cam Lộ. Đến tháng 2 năm 1809, vua Gia Long cho dời dinh lỵ Quảng Trị ở làng Tiền Kiên, H.Đăng Xương tới làng Thạch Hãn, H.Hải Lăng - vị trí của TX Quảng Trị ngày nay, và đặt làm trung tâm chính trị hành chính tỉnh Quảng Trị. Sự kiện 1809 được ghi vào sử sách là thời điểm chính thức hình thành lỵ sở Quảng Trị, mở đầu cho sự phát triển của TX Quảng Trị. Đến năm 1906, Toàn quyền Pháp ở Đông Dương ra Nghị định thành lập TX Quảng Trị và tiếp tục đặt làm lỵ sở Quảng Trị. Vùng đất này tiếp tục là tỉnh lỵ của tỉnh Quảng Trị cho đến ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng. 210 năm qua, các thế hệ người dân TX Quảng Trị đã đóng góp công sức, trí tuệ để xây dựng, bảo vệ quê hương, làm nên các giá trị vật chất, tinh thần đáng tự hào. Trong đó những chiến tích hào hùng trong sự nghiệp đấu tranh, giải phóng dân tộc, đặc biệt là cuộc chiến đấu 81 ngày đêm bảo vệ Thành cổ Quảng Trị năm 1972 ghi vào lịch sử dân tộc trang vàng chói lọi, tạc nên tượng đài chiến thắng, trở thành biểu tượng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng thời đại Hồ Chí Minh, là niềm tự hào thôi thúc TX Quảng Trị viết tiếp bài ca khát vọng xây dựng và phát triển, vững bước tương lai.

Chiến sĩ trẻ xem triển lãm ảnh "TX Quảng Trị Xưa và nay".

Bà Nguyễn Thị Hòa (1942, trú P.2, TX Quảng Trị) còn nhớ rõ sau ngày giải phóng, TX Quảng Trị là mảnh đất bị san bằng, hủy diệt, ruộng đất hoang hóa, đầy rẫy hố bom và dày đặc bom mìn nằm sâu trong lòng đất. Nhân dân từ các nơi sơ tán về với 2 bàn tay trắng, nhà cửa, phố phường tan hoang do chiến tranh để lại. Lúc bấy giờ, toàn bộ TX chỉ chưa đầy 2km đường bán thâm nhập nhựa, trường cơ sở vừa cấp 1 vừa cấp 2 và 1 trường Mầm non, có 1 rạp chiếu phim đã xuống cấp...Từ trong bộn bề gian nan, khó khăn ấy, Đảng bộ, chính quyền, nhân dân và lực lượng vũ trang TX Quảng Trị bằng trí tuệ, nghị lực và khát vọng đã làm nên những thành tựu, đặc biệt sau 30 năm tái lập, đưa thị xã bên dòng vươn mình mạnh mẽ trong hành trình hội nhập và phát triển.

Chủ tịch UBND TX Quảng Trị Văn Ngọc Lãm xúc động chia sẻ trải qua 30 năm xây dựng và phát triển, phát huy mạch nguồn truyền thống lịch sử văn hóa và cách mạng, kế thừa thành quả quan trọng của huyện Triệu Hải, được sự lãnh đạo, chỉ đạo, giúp đỡ của Trung ương, của tỉnh, các tổ chức, doanh nghiệp, sự giúp đỡ của các địa phương bạn, Đảng bộ, nhân dân, lực lượng vũ trang TX Quảng Trị đã nỗ lực phấn đấu không ngừng, đạt được những thành tựu quan trọng, khá toàn diện. Kinh tế tăng trưởng khá và chuyển dịch theo hướng tích cực, thu ngân sách trên địa bàn tăng từ 0,495 tỉ lên gần 120 tỉ đồng năm 2018; tỉ lệ hộ nghèo giảm từ 17,5% năm 1990 xuống còn 2,57% năm 2018... Kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế xã hội với củng cố quốc phòng - an ninh, đấu tranh, ngăn chặn có hiệu quả đối với các loại tội phạm trên địa bàn.

Hạ tầng kỹ thuật, xã hội cũng từng bước được đầu tư, cơ bản đáp ứng yêu cầu của quá trình đô thị hóa, bộ mặt đô thị được cải thiện rõ nét. Mới đây nhất là chiếc cầu Thành Cổ bắc qua sông Thạch Hãn được khánh thành, nối liền hai trung tâm hành chính, kinh tế là TX Quảng Trị và H. Triệu Phong, kết nối trung tâm tỉnh lỵ TP Đông Hà. Ngoài tạo điều kiện về cơ sở hạ tầng cho sự phát triển đô thị của các địa phương.

Ghi nhận những thành tựu đạt được trong 30 năm, cũng như trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, TX Quảng Trị vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân năm 2005, Huân chương lao động hạng Nhì năm 2009. Nhân dịp kỷ niệm 210 năm lỵ sở Quảng Trị và 30 năm lập lại thị xã, Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam đã ban hành quyết định tặng thưởng Huân chương lao động hạng Nhất cho Đảng bộ, chính quyền và nhân dân TX Quảng Trị. "Đây là nguồn cổ vũ, động viên to lớn để cán bộ và nhân dân thị xã tiếp tục phát huy mạch nguồn truyền thống, phấn đấu vươn lên, đạt được nhiều thành tích cao hơn nữa trong chặng đường sắp tới", anh Nguyễn Trung Kiên (1972, trú P.3, TX Quảng Trị) chia sẻ đầy tin tưởng.  

BẢO HÀ