Đó là trường hợp của bị cáo Hồ Tăng (1972) và con trai Hồ Dai (1995, cùng trú H. Sa Muồi, Salavan, Lào) bị TAND tỉnh Quảng Trị đưa ra xét xử về tội “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép” vào đầu tháng 2-2021. Trong vụ án còn có 2 bị cáo khác là Cao Xuân Trường (1973) và Hồ Văn A Man (1990, cùng trú H. Hướng Hóa, Quảng Trị). Trường được xác định là chủ mưu, cầm đầu đường dây, bố con Hồ Tăng và A Man có vai trò đồng phạm.

4 bị cáo nghe tòa tuyên án.

Vụ án được đưa ra xét xử lưu động ngay tại địa bàn thuộc bản Ka Tăng, TT Lao Bảo (H.Hướng Hóa) và đặc biệt thu hút sự quan tâm của dư luận, đồng bào biên giới. Trở lại thời điểm gần cuối tháng 7-2020, tình hình Covid-19 phức tạp, nhiều địa bàn đang dốc sức để truy vết, khoanh vùng, dập dịch, cứu chữa các bệnh nhân, đồng thời công tác phòng chống, kiểm soát, ngăn chặn xuất nhập cảnh trái phép qua biên giới Việt – Lào của lực lượng chức năng hai nước cũng vô cùng căng thẳng và vất vả. Trong hoàn cảnh dịch giã ấy, các cửa khẩu đã đóng để phòng chống Covid nhưng nhiều người vẫn muốn tìm cách trở sang Lào kiếm việc do đã hồi hương tránh dịch một thời gian dài, không việc làm, hụt thu nhập, kinh tế khó khăn. Nắm bắt nhu cầu này, Trường đã đứng ra liên hệ đưa người vượt biên sang Lào nhằm thu lợi. Để thực hiện trót lọt, Trường tìm một số người dân bản địa đôi bên biên giới rành rẽ đường tắt, lối mòn. Biết đó là việc làm sai, song Hồ Dai và con trai cũng như A Man vẫn đồng ý, thỏa hiệp để nhận tiền công.

Trên cơ sở điều tra cũng như tại phiên tòa, hành vi phạm tội của Trường và đồng phạm được làm rõ, khẳng định cáo trạng truy tố đúng người đúng tội. Theo đó, ngày 16-7- 2020, anh Nguyễn Quốc Sỹ (1984, trú Hà Tĩnh) đến Khe Sanh nhờ Trường giúp xuất cảnh trái phép sang Lào. Sỹ đưa cho Trường 200 ngàn Kip Lào (khoảng 514.000 đồng) và 1 triệu đồng để lo chi phí tổ chức vượt biên. Đến trưa 27-7, Trường điện thoại liên hệ bố con Hồ Tăng đến nhà chở Sỹ qua Lào theo đường tiểu ngạch. Trường trả tiền công cho Hồ Tăng là 1,2 triệu đồng. Khi Tăng, Dai và Sỹ đang ở nhà Trường chuẩn bị cho sáng hôm sau vượt biên trái phép thì bị lực lượng CA kiểm tra, phát hiện và ngăn chặn.

Quá trình mở rộng điều tra, cơ quan CA xác định thêm, ngày 3-7- 2020, Phan Văn Oai (trú Nghệ An, là bà con xa với Trường) điện thoại nhờ Trường giúp Nguyễn Bá Toàn, Vũ Trọng Dung, Nguyễn Đình Ngụ, Nguyễn Bá Thêm (đều trú Yên Thành, Nghệ An) sang Lào tìm việc. Trường liền đồng ý. Sáng 4-7-2020, Toàn, Dung, Ngụ, Thêm vào Khe Sanh và được đón về nhà Trường. Tại đây, nhóm Toàn đưa cho Trường 3 triệu Kip (hơn 7,7 triệu đồng) và 2,3 triệu đồng để lo chi phí vượt biên. Chiều cùng ngày, sau khi nhận điện thoại của Trường, Hồ Tăng cùng Dai, kêu thêm A Man đến chở nhóm Toàn. Trường giao cho Hồ Tăng 4 triệu đồng tiền công. Hồ Tăng trả công cho Dai và A Man mỗi người 1,3 triệu đồng.

Đến khoảng 1 giờ 30 ngày 5-7- 2020, Hồ Tăng, Dai và A Man đưa nhóm Toàn sang Lào. Tuy nhiên, khi đến bến xe Sa Muồi, nhóm Toàn đón xe lên Viêng – Chăn (Lào) thì bị CA Lào kiểm tra giấy tờ. Do không xuất trình được hộ chiếu mang theo, nhóm 4 người này bị CA Lào bắt giữ và đưa đi cách ly. Đến ngày 13–7– 2020, Đồn CA Lào 71 đã bàn giao 4 người cho Đồn BP CKQT La Lay (BĐBP Quảng Trị) và đưa đi cách ly tại TT Lao Bảo đến ngày 28-7-2020. Sau đó, Trường tiếp tục làm phi vụ thứ 2 nhưng đã bị CA điều tra, phát hiện, ngăn chặn.

Đối với lần nhận tiền của nhóm Toàn, Trường sau khi trả công cho các đồng phạm, thu lợi bất chính là hơn 6 triệu đồng. Trong lần nhận tiền của Sỹ, sau khi đưa trả công cho Hồ Tăng 1,3 triệu đồng còn thu lợi hơn 300 ngàn đồng. Phát biểu luận tội, VKS giữ nguyên quan điểm truy tố Trường, Hồ Tăng và Dai về tội “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép”, theo khoản 2 điều 348 BLHS; khung hình phạt 5 đến 10 năm tù. Còn A Man bị truy tố ở khoản 1 Điều 138, khung hình phạt 1 đến 5 năm tù. Xem xét vai trò từng bị cáo, VKS đề nghị HĐXX xử phạt Trường 5 năm đến 5 năm 6 tháng tù; Hồ Tăng và Dai, mỗi bị cáo 5 năm tù; A Man 24 tháng tù nhưng cho hưởng án treo.

Tại phần xét hỏi, bị cáo Trường cho rằng chỉ giúp nhóm Toàn sang Lào làm ăn và không nhằm mục đích vụ lợi nhưng phần tranh luận bị cáo đã thừa nhận hành vi phạm tội và đề nghị HĐXX xem xét giảm nhẹ hình phạt. Các bị cáo còn lại cũng thành khẩn khai báo, hối cải. Bị cáo Hồ Tăng và con trai là người ở vùng sâu vùng xa, đều không biết chữ, hoàn cảnh khó khăn. Bản thân bị cáo A Man cũng không biết chữ, hộ nghèo.

Quá trình lượng hình, HĐXX đã áp dụng nhiều tình tiết giảm nhẹ đúng luật định cho cả 4 bị cáo và tuyên án Trường 6 năm tù; Hồ Tăng và Dai mỗi bị cáo 5 năm tù; A Man 24 tháng tù nhưng cho hưởng án treo, thử thách 48 tháng. Bản án thấu tình đạt lý, đủ sức răn đe, giáo dục chung và mang tính thời sự khi công tác phòng chống dịch đang được tập trung, quyết liệt.

BẢO HÀ