Ngày 15-3-2022, UBND tỉnh Quảng Nam ban hành quyết định số 676 phê duyệt, công bố hiện trạng rừng năm 2021 trên địa bàn tỉnh, trong đó rừng tự nhiên giảm 2.850 ha so với năm 2020 (tỉ lệ giảm 0,6% so với tổng diện tích rừng tự nhiên của tỉnh). Sau khi nhận báo cáo của UBND tỉnh Quảng Nam, ngày 25-4, Tổng cục Lâm nghiệp có công văn gửi Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam về việc làm rõ nguyên nhân rừng tự nhiên năm 2021 giảm 2.850 ha so với năm 2020. Trong công văn, Tổng cục Lâm nghiệp đề nghị tỉnh chỉ đạo rà soát, xác định cụ thể vị trí, diện tích, trạng thái rừng tự nhiên bị giảm, xác định nguyên nhân, thời điểm giảm diện tích rừng (chi tiết đến từng lô rừng và bản đồ dạng số các lô rừng tự nhiên bị giảm). Đồng thời có biện pháp chấn chỉnh công tác quản lý, bảo vệ rừng, xử lý trách nhiệm của tổ chức, cá nhân để xảy ra mất rừng, thực hiện nghiêm chỉ thị số 13 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng.

Tiếp nhận công văn, ngày 28-4, UBND tỉnh Quảng Nam đã gửi công văn chỉ đạo Sở NN&PTNN tỉnh chủ trì, phối hợp với các ngành, địa phương căn cứ kết quả công bố hiện trạng rừng năm 2021, tổ chức rà soát, xác định cụ thể vị trí, diện tích, trạng thái rừng tự nhiên bị giảm so với năm 2020. Bên cạnh đó, UBND tỉnh cũng yêu cầu các cơ quan, đơn vị trên xác định nguyên nhân, thời điểm giảm diện tích rừng (chi tiết đến từng lô rừng và bản đồ dạng số các lô rừng tự nhiên bị giảm)… tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh theo đúng nội dung yêu cầu của Tổng cục Lâm nghiệp.

Theo báo cáo giải trình của Sở NN&PTNN tỉnh Quảng Nam, năm 2021, tổng diện tích rừng tự nhiên trên địa bàn tỉnh Quảng Nam là 463.356,77 ha, giảm 2.850,44 ha so với năm 2020. Có 5 nguyên nhân khiến rừng tự nhiên bị giảm: Thứ nhất, cuối năm 2020, do mưa bão kéo dài, đặc biệt là trong tháng 10-2020, gây sạt lở nên nhiều diện tích rừng tự nhiên bị giảm, vì tình hình thời tiết mưa bão phức tạp nên đến năm 2021, các địa phương mới tiếp cận hiện trường để tổ chức đo đếm, cập nhật vào hệ thống theo dõi diễn biến rừng năm 2021 với diện tích rừng tự nhiên bị giảm là 1.992,06 ha. Cụ thể, các huyện Phước Sơn (1.636 ha), Nam Trà My (127,65 ha), Bắc Trà My (109,13 ha), Tây Giang (108,5 ha) và Nam Giang (10,78 ha).

Thứ hai, trong năm 2021, tình hình thời tiết nắng nóng kéo dài, trên địa bàn tỉnh xảy ra nhiều vụ cháy rừng gây thiệt hại 143,24 ha rừng tự nhiên. Cụ thể, các huyện: Nam Giang (61,78 ha), Nông Sơn (39,86 ha), Bắc Trà My (12,6 ha), Đông Giang (15,8ha), Phước Sơn (2,92 ha), Núi Thành (1,2 ha), Hiệp Đức (2,21 ha), Nông Sơn (0,36 ha). Thứ ba, diện tích phá rừng trái pháp luật đã lập hồ sơ, xử lý theo quy định là 17,89 ha. Cụ thể, Bắc Trà My (2,1 ha), Đông Giang (1,54 ha), Đại Lộc (1,3 ha), Hiệp Đức (1,31 ha), Nông Sơn (0,36 ha), Núi Thành (1,47 ha), Phú Ninh (1,55 ha), Phước Sơn (0,14 ha), Thăng Bình (0,39 ha), Tiên Phước (7,73 ha). Thứ tư, diện tích rừng chuyển mục đích sử dụng của công trình đường giao thông, tuyến đường điện trên địa bàn tỉnh là 26,56 ha. Cụ thể, các huyện: Nông Sơn (10,65 ha), Tây Giang (8,33 ha), Bắc Trà My (6,83 ha) và Núi Thành (0,75 ha).

Thứ năm, trong năm 2021, các Hạt Kiểm lâm, Ban Quản lý rừng đã ứng dụng công nghệ trong việc đánh giá, theo dõi hiện trạng rừng, đồng thời tổ chức lực lượng rà soát diện tích rừng tự nhiên ngoài thực địa để đối chiếu với hồ sơ quản lý và đã lập hồ sơ bóc tách những diện tích là rẫy sản xuất, rừng trồng của người dân, các loại đất trống bị chồng lấn trên dữ liệu rừng tự nhiên nên đã bóc tách và cập nhật giảm 1.038,97 ha rừng tự nhiên trên địa bàn toàn tỉnh, chủ yếu là rừng phục hồi và rừng nghèo kiệt.

Cụ thể, các huyện: Hiệp Đức (183,28 ha), Nam Giang (164,52 ha), Đông Giang (139,73 ha), Tây Giang (136,23 ha), Nông Sơn (97,39 ha), Bắc Trà My (87,47 ha), Đại Lộc (42,46 ha), Duy Xuyên (2,94 ha), Núi Thành (27,03 ha), Nam Trà My (38,84 ha), Phú Ninh (11,68 ha), Tiên Phước (54,40 ha) và Phước Sơn (53,0 ha). Ngoài ra, các đơn vị, địa phương đã rà soát cập nhật những diện tích đất chưa có rừng trạng thái DT2 (đất trống có cây gỗ tái sinh) trước đây nay đã phát triển thành trạng thái rừng phục hồi và rừng nghèo với tổng diện tích tăng thêm là 368,28 ha rừng tự nhiên. Cụ thể, các huyện: Tây Giang (188,99 ha), Bắc Trà My (138 ha), Nam Trà My (21,72 ha) Nông Sơn (19,4 ha) và Nam Giang (0,13 ha).

Trong năm 2021, Phóng viên Chuyên đề Công an TP Đà Nẵng đã có nhiều chuyến ghi nhận thực tế tình trạng phá rừng tự nhiên tại tỉnh Quảng Nam. Qua đó nhận thấy thực trạng đáng báo động hiện nay là nhiều người dân đốn hạ, xâm lấn đất rừng tự nhiên để trồng cây keo và làm nương rẫy trên diện rộng…

LÊ VƯƠNG