Từ ngày 10 đến 13-12, Tòa án Quân sự Quân khu 5 xét xử các bị cáo: Lê Thị Thảo (1972),  Đỗ Thị Thục (1977, cùng trú tỉnh Thanh Hóa) về tội “Buôn lậu” và “Đưa hối lộ”; Chu Văn Hiền (1988, trú TP Nha Trang) và Trịnh Khắc Thuyên (1972, trú tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu) về tội “Buôn lậu”; Nguyễn Đức Tiến (1979) và Đào Xuân Thắng (1991, cùng trú TP Hải Phòng) về tội “Vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới”; Hoàng Tiết Kiệm (1966) và Lê Quý (1969, cùng trú tỉnh Khánh Hòa) về tội “Nhận hối lộ”.

Các bị cáo tại tòa.

Trong vụ án này, trên cương vị Tổng Giám đốc (TGĐ) Cty CP Tập đoàn Miền Núi, bị cáo Thảo không bàn bạc, thông qua ban lãnh đạo Cty, đã chỉ đạo, phân công Thục (là trợ lý TGĐ) chắp nối với các đối tượng liên quan để thực hiện thành công việc mua 4.768.929 lít xăng A92 của ông Eng không có hóa đơn chứng từ, giao nhận hàng ở ngoài đường biên giới quốc gia trên biển đưa vào Việt Nam, với mục đích bán hàng để hưởng lợi cao.

Thảo giữ vai trò chính trong vụ án, là người tổ chức, chỉ đạo và quyết định thực hiện việc mua lô xăng này. Để thực hiện việc mua và vận chuyển lô hàng xăng A92 không hóa đơn, chứng từ nói trên được thuận lợi, Thảo làm quen với Đại tá Hoàng Tiết Kiệm (lúc này là Phó chỉ huy trưởng, Tham mưu trưởng Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh Khánh Hòa) và trực tiếp nhờ Kiệm tạo điều kiện cho tàu Sunrise 689 chở lô hàng trên được cập cảng, nhập hàng vào kho Ba Ngòi thuộc Cty xăng dầu khu vực 3. Thảo đã đưa cho Kiệm số tiền 320 triệu đồng và chỉ đạo Thục đưa 10 triệu đồng cho Lê Quý (Phó trạm trưởng Trạm Biên phòng cửa khẩu Cam Ranh). Được Thảo tin tưởng giao cho trực tiếp thực hiện việc liên hệ, giao dịch với bên bán và một số người có liên quan để trả tiền hàng, giao nhận lô hàng và chở vào cảng Cam Ranh. Sau khi được Kiệm giới thiệu và cho số điện thoại của Quý, dưới sự chỉ đạo của Thảo, tối ngày 29-8-2017 Thục đã liên hệ và trực tiếp đưa cho Quý 10 triệu đồng để Quý tạo điều kiện cho lô hàng được nhập vào kho trong ngày 30-8-2017.

Chu Văn Hiền là nhân viên thuộc Cty TNHH liên doanh kho ngoại quan xăng dầu Vân Phong. Biết Thảo và Thục có nhu cầu tìm kiếm khách hàng mua, bán xăng dầu nên Hiền đã giới thiệu Thục làm quen với ông Eng (quốc tịch Singapore) là người kinh doanh xăng dầu thuộc Cty Blossom. Từ đó, Thục và Thảo liên hệ ông Eng để thỏa thuận và thống nhất giao nhận hàng bằng tàu ngoài đường biên giới biển. Thảo ký hợp đồng thuê tàu Sunrise 689 - Công ty đóng tàu thủy sản Hải Phòng do Nguyễn Đức Tiến làm thuyền trưởng vận chuyển lô xăng trên. Những vấn đề còn lại giao cho Thục là người trực tiếp thực hiện việc liên hệ, giao dịch với bên bán và một số người liên quan để trả tiền hàng, giao nhận lô hàng và chở vào cảng Cam Ranh.

Bên cạnh đó, để tránh bị các lực lượng của Cục điều tra chống buôn lậu phát hiện, Thảo móc nối với Trịnh Khắc Thuyên là nhân viên kỹ thuật tàu thuyền của Hải đội kiểm soát trên biển khu vực miền Nam (Cục Điều tra chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan) làm người chỉ điểm tọa độ, thời gian nhận hàng. Thuyên sử dụng phần mềm hệ thống theo dõi giám sát tàu thủy và thông báo cho Thục biết để hưởng số tiền 1,35 tỷ đồng.

Như đã thỏa thuận, ngày 22-8-2017, Tiến chỉ huy tàu đi vận chuyển lô hàng xăng Ron 92 cho Công ty CP Tập đoàn Miền Núi tại Thanh Hóa. Đến địa điểm nhận hàng ở ngoài đường biên giới biển, Tiến thấy lô hàng xăng Ron 92 gần 5 triệu lít từ tàu Flora chuyển sang không có hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc, xuất xứ nhưng vẫn vận chuyển và cho tàu cập cảng Cam Ranh. Bị cáo Đào Xuân Thắng không có tên trong danh sách thuyền viên trên tàu Sunrise 689 nhưng vẫn tham gia vào hành trình tàu ra vào biên giới Việt Nam trên biển để nhận và vận chuyển xăng A92 không có hóa đơn, chứng từ… Kiệm trực tiếp nhận từ Thảo số tiền 320 triệu đồng và Kiệm đã điện thoại cho Quý tạo điều kiện giải quyết cho tàu Sunrise 689 được vào cảng trả hàng. Ngày 30-8, Lê Quý nhận hồ sơ của tàu Sunrise 689 từ đại lý Vosa cung cấp, thấy chưa đủ và đúng thủ tục theo quy định nhưng Quý vẫn giải quyết cho tàu cập cảng trả hàng.

Tại tòa, Thảo cho biết thời điểm này bị cáo không nhớ rõ tình tiết vụ việc. Thảo khai đầu tháng 7-2017, Thảo biết thông tin về lô hàng qua Thục. Thảo, Thục liên hệ với ông Eng và hai bên thống nhất địa điểm giao hàng là đường biên giới trên biển với hình thức thanh toán tiền hàng theo chỉ định của ông Eng: Bên mua trả 50% giá trị lô hàng khi tàu bên bán đến kho xăng dầu Vân Phong, trả tiếp 30% khi tàu bên mua nhận xong hàng, nhận đủ hàng và vận chuyển nhập vào kho đảm bảo chất lượng thì bên mua thanh toán 20% còn lại. Theo ước tính, tổng giá trị lô hàng khoảng 50 tỷ đồng. Thảo khai số tiền này là của bị cáo, các thành viên trong HĐQT của Công ty CP Tập đoàn Miền Núi không biết việc mua lô hàng.

Thảo còn khai bị cáo mới biết Thuyên trước đó vài tháng, chỉ biết Thuyên có làm ở Tổng cục Hải quan, làm việc trên vùng biển chứ không biết rõ bộ phận công tác. Bị cáo thừa nhận gặp và nhờ Thuyên chỉ điểm tọa độ, thời gian nhận hàng mà các cơ quan chức năng ít kiểm tra, phát hiện. Quá trình Thuyên trao đổi với Thục về tọa độ để hai tàu gặp nhau ngoài biên giới quốc gia trên biển, bị cáo không nắm được mà chỉ nghe Thục trao đổi lại. Tuy nhiên, bị cáo thừa nhận trực tiếp chuyển 1,35 tỷ đồng cho Thuyên. Thảo cho rằng việc quyết định mua lô hàng là bị cáo nhưng quá trình mua bán, bị cáo hoàn toàn tin tưởng Thục và Hiền. Bị cáo Thuyên cho rằng khi Thảo đề cập giúp đỡ thì không đề cập đến nguồn gốc lô hàng. Bị cáo cho biết đã cung cấp tọa độ nằm ngoài biên giới trên biển để hai tàu Sunrise 689 và Flora gặp và giao nhận hàng. Khi hai tàu ra điểm hẹn thì tắt định vị để tránh bị cơ quan chức năng phát hiện.

Riêng bị cáo Thục lại cho rằng một số lời khai của Thảo không đúng với thực tế. Bị cáo thừa nhận hành vi của mình là sai nhưng cho rằng mình chỉ làm nhiệm vụ do lãnh đạo giao với vai trò là thư ký TGĐ. Khi được hỏi về lý do tắt định vị khi lấy hàng, bị cáo Tiến vòng vo, tuy nhiên trước chất vấn sắc bén của HĐXX, Tiến đã xác nhận “do tàu chạy sai lộ trình nên phải tắt định vị để tránh các cơ quan chức năng phát hiện”. Ngoài ra, Tiến cũng khai quá trình nhận, vận chuyển lô hàng, Thắng dù không có tên trong danh sách nhưng vẫn có mặt trên tàu Sunrise 689. Lý giải điều này, Thắng nói bị cáo là phó giám đốc Công ty CP đóng tàu thủy sản Hải Phòng, theo tàu để khắc phục khi tàu xảy ra sự cố...

Tại phần luận tội, đại diện VKS giữ  nguyên quan điểm truy tố như trong cáo trạng. Tham gia bào chữa cho các bị cáo, một số luật sư (LS) của các bị cáo không thống nhất với quan điểm của VKS về tội danh và mức án đề nghị. Trong đó, LS của bị cáo Thảo cho rằng truy tố bị cáo tội danh đưa hối lộ là chưa chính xác. Theo LS, sau khi tàu Sunrise 689 bị bắt giữ, Thảo đã chủ động khai báo với cơ quan chức năng về hành vi đưa 320 triệu đồng cho Kiệm. Do đó, HĐXX cần cân nhắc miễn truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi này của Thảo, đồng thời trả lại cho bị cáo số tiền trên. LS của bị cáo Thục thì cho rằng cáo trạng truy tố bị cáo là người khởi xướng, xúi giục Thảo mua lô hàng là gần 5 triệu lít xăng dầu là không có cơ sở. Theo LS, Thục với tư cách là trợ lý của tổng giám đốc chỉ có vai trò giúp sức khi là người tiếp nhận, cung cấp thông tin và làm theo chỉ đạo của cấp trên... Các LS khác cho rằng mức án mà VKS đề nghị là quá cao, đề nghị HĐXX xem xét tuyên một mức án hợp lý.

Ngày 13-12, sau 3 ngày xét xử HĐXX TA  Quân sự Quân khu 5 tuyên các bị cáo với mức án, bị cáo Thảo 13 năm 6 tháng tù về tội “Buôn lậu” và 1 năm tù tội “Đưa hối lộ”; bị cáo Thục 12 năm tù về tội  “Buôn lậu” và 6 tháng tù tội “Đưa hối lộ”; bị cáo Hiền 5 năm tù, Thuyên 6 năm tù cùng về tội “Buôn lậu”; phạt tiền các bị cáo Tiến 1 tỷ đồng và bị cáo Thắng 700 triệu đồng về tội “Vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới”; bị cáo Kiệm 4 năm tù và Lê Quý 1 năm cải tạo không giam giữ về tội “Nhận hối lộ”.

TRANG TRẦN