Tổng thống bị luận tội, chính trường Hàn Quốc đối mặt khủng hoảng
Ngày 14-12, Quốc hội Hàn Quốc đã bỏ phiếu luận tội Tổng thống Yoon Suk Yeol vì nỗ lực ban bố lệnh thiết quân luật bất thành của ông. Sau khi Quốc hội hoàn tất quá trình luận tội, quyền quyết định hiện thuộc về Tòa án Hiến pháp, nhưng chính trường nước này dự kiến sẽ phải đối mặt với những dư chấn không thể tránh khỏi trong những ngày tới.
Theo hãng thông tấn Yonhap, đề xuất luận tội Tổng thống Yoon đã được thông qua với 204 phiếu thuận và 85 phiếu chống, 3 phiếu trắng và 8 phiếu không hợp lệ. Động thái bỏ phiếu thông qua kiến nghị luận tội được thông qua sau 11 ngày Tổng thống Yoon đột ngột ban bố lệnh thiết quân luật, với lý do cần phải bảo vệ đất nước và duy trì trật tự xã hội chống lại "các thế lực chống nhà nước", nhằm ám chỉ tới phe đối lập.
Quốc hội Hàn Quốc đã tổ chức phiên họp toàn thể để bỏ phiếu về dự luật luận tội Tổng thống Yoon, liên quan đến quyết định ban bố thiết quân luật vào lúc 16h ngày 14-12. Đây là lần thứ 2 dự luật này được phe đối lập gồm 6 đảng đứng đầu là đảng Dân chủ (DP) đệ trình và đưa ra bỏ phiếu tại Quốc hội. Cần phải có đa số 2/3 lá phiếu để thông qua động thái luận tội Tổng thống, trong đó phe đối lập chiếm 192 trong số 300 thành viên của Quốc hội.
Nỗ lực đầu tiên nhằm luận tội Tổng thống Yoon vào cuối tuần trước đã thất bại, sau khi gần như tất cả các nhà lập pháp của đảng Quyền lực Nhân dân (PPP) cầm quyền phản đối cuộc bỏ phiếu. Động thái luận tội thứ hai với ông Yoon đã được Đảng Dân chủ đối lập chính và năm đảng đối lập khác đưa ra vào hôm 12-12, cáo buộc ông vi phạm Hiến pháp và các luật khác khi ban bố thiết quân luật vào ngày 3-12. Động thái luận tội lần 2 đã được sửa đổi từ động thái lần đầu nhằm xóa bỏ một số cáo buộc chống lại ông Yoon, nhưng bổ sung thêm một số cáo buộc khác - bao gồm cáo buộc ông Yoon đã ra lệnh cho quân đội và cảnh sát bắt giữ các nhà lập pháp trong khi thiết quân luật có hiệu lực.
Sau khi Tổng thống Yoon Suk Yeol bị Quốc hội luận tội, tất cả sự chú ý hiện đang dồn vào Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc, cơ quan sẽ đưa ra quyết định cuối cùng về việc luận tội Tổng thống Yoon Suk Yeol. Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc hiện có 180 ngày để quyết định liệu có phê chuẩn quyết định của Quốc hội hay không. Điều này có thể dẫn đến việc Tổng thống Yoon hoặc là được phục chức hoặc là bị bãi nhiệm, từ đó mở ra khả năng tổ chức một cuộc bầu cử tổng thống sớm và định hình tương lai chính trị của Hàn Quốc. Trong thời gian chờ đợi, Thủ tướng Han Duck-soo sẽ giữ chức quyền tổng thống. Nếu động thái luận tội được tích cực ủng hộ, ông Yoon sẽ trở thành tổng thống thứ hai bị phế truất sau cựu Tổng thống Park Geun-hye vào năm 2017.
Sau khi Quốc hội thông qua động thái luận tội, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol tuyên bố sẽ "không bỏ cuộc". Trong bài phát biểu phât sóng toàn quốc, ông cam kết sẽ "phục vụ đất nước đến giây phút cuối cùng", bất chấp những thách thức chính trị đang bủa vây nhiệm kỳ của mình. Tổng thống Yoon kêu gọi các chính trị gia từ bỏ chính trị đối đầu và các hành động kích động. Ông nhấn mạnh sự cần thiết lúc này là cải thiện hệ thống chính trị, thúc đẩy một nền văn hóa hợp tác và xem xét kỹ lưỡng các vấn đề quan trong của đất nước. Tổng thống Yoon bày tỏ niềm tin vào khả năng phục hồi mạnh mẽ của đất nước và kêu gọi toàn thể người dân Hàn Quốc đoàn kết để vượt qua những thử thách phía trước.
Chính trường Hàn Quốc đang rơi vào khoảng trống lãnh đạo khi nhiều vị trí chủ chốt trong nội các bị bỏ trống sau khi ông Yoon áp đặt thiết quân luật. Bộ trưởng Quốc phòng và Bộ trưởng Nội vụ Hàn Quốc đã từ chức, trong khi các kiến nghị luận tội Bộ trưởng Tư pháp và Tổng kiểm toán nhà nước đã được Quốc hội thông qua.
Đảng Quyền lực Nhân dân (PPP), đảng cầm quyền của ông Yoon, cũng được dự báo là sẽ đối mặt với sự chia rẽ nội bộ, khi các nghị sĩ ủng hộ ông Yoon và phe liên minh với lãnh đạo đảng PPP có thể xảy ra xung đột về những diễn biến chính trị dẫn đến việc ông Yoon bị luận tội. Sau khi diễn ra phiên bỏ phiếu, 5 thành viên Hội đồng Tối cao của PPP - bao gồm các đại biểu Kim Min Jeon, Ihn Yo Han, Jang Dong Hyeok, Jin Jong Oh và Kim Jae Won - đã để ngỏ ý định từ chức để chịu trách nhiệm cho việc kiến nghị luận tội được thông qua. Trong khi đó, theo nội quy của đảng PPP, Hội đồng Tối cao PPP sẽ bị giải tán nếu có từ 4 thành viên trở lên từ chức và trong trường hợp đó, đảng PPP sẽ phải thành lập một Ủy ban ứng phó khẩn cấp. Đáng chú ý là người đứng đầu đảng PPP Han Dong Hoon cũng sẽ phải từ chức. Cho đến nay, ông Han Dong Hoon đưa ra phát biểu nào về vấn đề này. Trong thông báo mới nhất, PPP cho biết sẽ triệu tập cuộc họp vào ngày 16-12 để thảo luận về việc chuyển sang cơ chế ứng phó khẩn cấp.
Việc Tổng thống Yoon Suk Yeol bị luận tội diễn ra vào thời điểm nhạy cảm về chính trị, khi ông vừa bước vào nửa sau của nhiệm kỳ 5 năm vào tháng trước. Nếu Tổng thống Yoon Suk Yeol bị phế truất, Hàn Quốc phải tổ chức bầu cử tổng thống trong vòng hai tháng sau khi ông rời nhiệm sở
Trong một diễn biến khác, lãnh đạo phe đối lập Hàn Quốc Lee Jae Myung ngày 15-12 đã thúc giục Tòa án Hiến pháp nước này nhanh chóng ra phán quyết về việc phế truất Tổng thống Yoon Suk Yeol. Theo ông Lee Jae Myung, Chủ tịch đảng Dân chủ đối lập Hàn Quốc, ra phán quyết nhanh chóng là cách duy nhất để giảm thiểu tình trạng hỗn loạn trên chính trường Hàn Quốc hiện nay.
AN BÌNH