Phó Giám đốc Sở VH-TT&DL tỉnh Đắk Lắk Lại Đức Đại cho biết, tỉnh Đắk Lắk nói riêng và vùng Tây Nguyên nói chung đang nắm giữ nguồn tri thức có giá trị là “Tri thức trồng và chế biến cà-phê”. Việc chứng nhận “Tri thức trồng và chế biến cà-phê” của tỉnh Đắk Lắk trở thành Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia không chỉ tôn vinh những giá trị của cà-phê mà còn ghi nhận sự đóng góp của những người nông dân, người chế biến đã cống hiến cho ngành hàng cà phê Việt Nam nói chung, tỉnh Đắk Lắk nói riêng. Đồng thời góp phần tạo nên giá trị gia tăng cho hạt cà-phê, giúp người nông dân có cuộc sống ấm no hơn và thúc đẩy sự phát triển của ngành hàng cà phê. Tỉnh Đắk Lắk không chỉ là điểm đến để trải nghiệm văn hóa, mà còn là nơi để thưởng thức, trải nghiệm các hoạt động trồng và chế biến cà-phê. “Tri thức trồng và chế biến cà-phê” được chứng nhận Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia là niềm vinh dự, tự hào của nhân dân các dân tộc tỉnh Đắk Lắk, càng tự hào và phấn khởi hơn trước thềm Lễ hội Cà-phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9.

“Tri thức trồng và chế biến cà-phê Đắk Lắk” có tên gọi khác là Nghề trồng cà-phê Đắk Lắk, đây là loại hình tri thức dân gian, nghề thủ công truyền thống. Tri thức trồng và chế biến cà-phê được nhận diện ở hầu khắp các huyện trên địa bàn tỉnh, trong đó tập trung chủ yếu tại thành phố Buôn Ma Thuột, các huyện Cư Mgar, Krông Pắk, Ea Hleo, Cư Kuin và thị xã Buôn Hồ. Chủ thể văn hóa của Tri thức trồng và chế biến cà-phê là những cá nhân, gia đình nắm giữ tri thức trồng và chế biến cà-phê được trao truyền qua các thế hệ trong gia đình, cộng đồng, bao gồm hầu hết những người dân tộc tại chỗ như Ê Đê, MNông và cả những người nhập cư từ nơi khác đến đây sinh sống và trồng cà phê từ những năm 50 của thế kỷ XX. Trong không gian văn hóa của di sản gồm: không gian trồng cà phê, không gian chế biến cà-phê và không gian thực hành các nghi lễ, tín ngưỡng liên quan đến cây cà-phê. Những vườn cà-phê (rẫy cà phê) là không gian thực hành, biểu hiện cho tri thức trồng và chế biến cà-phê của cộng đồng cư dân. Vườn cà-phê có thể nói là tài sản được kế tục qua các thế hệ trong gia đình.

Hiện nay, Đắk Lắk “là thủ phủ cà phê của Việt Nam” với diện tích và sản lượng đứng đầu cả nước: 212.106 ha, 535.672 tấn/năm.

Hoài Thu