Ngày đầu tháng 5- 2021, ông Võ Trí Thanh- Trưởng thôn Trung Sơn, xã Hòa Liên, H. Hòa Vang (TP Đà Nẵng) đón tôi tại làng sau gần 3 năm mới gặp lại: "Đấy anh xem, gần 19 năm qua, thôn Trung Sơn nằm trong dự án treo, nhà cửa đổ nát không thể sửa chữa, 18 mùa mưa lũ qua, làng ngập chìm trong nước lụt bởi các dự án san lấp mặt bằng khu dân cư bao quanh, biến làng thành cái ao… Không biết mùa mưa lũ năm nay, gần trăm hộ dân nơi đây có thoát khỏi cảnh ngập lụt không?". 

Vị trí được xác định sẽ là nơi tái định cư của người dân làng Trung Sơn nằm sâu dưới mực nước ngập lụt hàng năm gần 2m, đến tháng 5-2021 vẫn chưa được san lấp mặt bằng.

Ông Thanh cho biết, cho đến hiện nay, thôn Trung Sơn có 162 hộ dân, 652 nhân khẩu, từ năm 2002, thôn nằm trong quy hoạch của 7 dự án, phải di dời giải tỏa, tái định cư. Ông Thanh đọc vanh vách từng dự án: Dự án khu nhà ở liền kề Khu Công nghiệp Hòa Khánh,  Dự án  Mương thoát nước- Vệt cây xanh cách ly Khu Công nghiệp Hòa Khánh,  Dự án Vạch 50 mét đường Nguyễn Tất Thành nối dài, Dự án Khu di tích tâm linh đồi Trung Sơn….  Cho đến nay, còn 68 hộ dân chưa nhận tiền hỗ trợ, chưa nhận tiền đền bù giải tỏa, chưa nhận đất tái định cư; 24 hộ dân thuộc dự án di tích đồi Trung Sơn nằm trong vùng thường xuyên ngập lụt, cần phải di dời, nhưng cũng chưa có đất tái định cư,  như vậy là còn tổng cộng hơn 90 hộ dân vẫn nằm trong tình trạng "sống treo"!. Chỉ có khoảng hơn 60 hộ dân mới được nhận đất tái định cư từ năm 2019 đến nay.  

"Đời sống người dân Trung Sơn trước đây phụ thuộc vào nông nghiệp, nhưng nhiều năm qua, 100% các hộ dân  không còn đất sản xuất, không còn đất để trồng một luống khoai, luống rau để nuôi con heo, con gà, con vịt… Tất cả chỉ là tự cung tự cấp, người dân nào còn sức khỏe đi làm thuê kiếm sống từng ngày, hơn chục năm qua, đời sống người dân vô cùng khó khăn", ông Thanh cho biết thêm.

 Thực trạng sống trong vùng quy hoạch treo mười mấy năm qua, năm nào người dân, chính quyền thôn, chi bộ thôn Trung Sơn cũng làm đơn kiến nghị, nhưng sự chờ đợi giải quyết vẫn kéo dài năm này qua năm khác.  Những năm gần đây, các dự án bao quanh thôn Trung Sơn đều đã được san lấp kín, khiến tình trạng ngập lụt của thôn khi mùa mưa đến càng thêm trầm trọng… Mùa mưa năm 2020 vừa qua, thôn biến thành một biển nước, UBND xã phải cho mượn một chiếc thuyền nhỏ để người dân chở học sinh đi học, lãnh đạo thành phố khi đến thực tế thị sát tình cảnh ngập lụt của người dân rất lo lắng và động viên người dân trong thôn trong năm 2021 sẽ quyết tâm giải quyết xử lý để người dân không còn sống trong cảnh ngập lụt… Tuy nhiên, hết mùa mưa lũ năm 2020, bước sang năm 2021, vẫn chưa thấy Ban Quản lý các dự án, ngành chức năng triển khai xử lý, giải quyết vấn đề cuộc sống tạm bợ của người dân. Tháng 3-2021, ban nhân dân thôn, chi bộ thôn Trung Sơn tiếp tục có báo cáo gửi Huyện ủy, chính quyền và ngành chức năng H. Hòa Vang và kiến nghị, trong đó có các nội dung: Hoàn thiện sớm các khu tái định cư cấp đất cho nhân dân trong vùng dự án cũng như trong vùng bị ảnh hưởng dự án, di dời trước mùa mưa bão;  Có phương án di dời nhân dân trong vùng bị ảnh hưởng của dự án để người dân yên tâm làm ăn sinh sống, tạo điều kiện cho các cháu nhỏ đi học…

Cảnh ngập lụt tại thôn Trung Sơn  mùa mưa lũ năm 2020.

Để giải quyết những kiến nghị trên, ngày 31-3-2021,  Văn phòng UBND TP  Đà Nẵng đã có Thông báo "Kết luận của Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP Hồ Kỳ Minh tại cuộc họp xử lý vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng một số dự án trên địa bàn huyện Hòa Vang, quận Liên Chiểu và Cẩm Lệ", trong đó có nội dung: "Về Báo cáo số… ngày 22-3-2021 của UBND H. Hòa Vang và Công văn số … ngày 24-3-2021 của Ban Quản lý các dự án Đầu tư cơ sở hạ tầng ưu tiên về việc liên quan đến kiến nghị của các hộ dân tại khu vực đồi Trung Sơn, Hòa Liên, Hòa Vang… Đối với khoảng hơn 60 hộ dân có nhà thuộc các dự án đang triển khai thực hiện công tác đền bù giải tỏa: Giao UBND H. Hòa Vang phối hợp với các đơn vị liên quan rà soát các thủ tục, ưu tiên giải tỏa các hộ trên, di dời đến nơi ở mới trước mùa mưa bão năm 2001; Đối với khoảng 23 hộ có nhà tại khu vực đồi Trung Sơn, nhưng không thuộc đối tượng thu hồi đất của dự án cụ thể, thường xuyên bị ngập lụt cần di dời để ổn định cuộc sống. Thống nhất chủ trương thực hiện giải tỏa, di dời các hộ dân trên vào dự án Trạm xử lý nước thải Liên Chiểu trên nguyên tắc các hộ tự nguyện di dời. Giao UBND H. Hòa Vang phối hợp các đơn vị liên quan rà soát, báo cáo đề xuất cụ thể về UBND TP trước ngày 10-4-2021…". 

Ông Võ Trí Thanh cho biết, chủ trương của UBND TP là như thế, nhưng đến nay đã bước sang tháng 5-2021, người dân Trung Sơn vẫn chưa nhận được kết quả giải quyết, xử lý nào trên thực tế từ chính quyền và cơ quan chức năng, trong khi mùa mưa bão năm 2021 lại sắp đến gần… 

HỒNG THANH