Sau nhiều lần nhà máy cồn Đại Tân gây ô nhiễm môi trường, bị người dân "bao vây" phản đối, các cơ quan tại Quảng Nam đã tổ chức nhiều buổi họp lấy ý kiến người dân thôn Nam Phước (xã Đại Tân, H. Đại Lộc, Quảng Nam) sống xung quanh nhà máy cồn Đại Tân. Tại các buổi họp, người dân chỉ yêu cầu: Nhà nước nên di dời nhà máy ra khỏi khu dân cư, nếu nhà máy không di dời thì chuyển các hộ dân sống xung quanh nhà máy đến nơi định cư mới. Tuy nhiên, xem ra yêu cầu được chuyển đến nơi ở mới của người dân thôn Nam Phước, xã Đại Tân vẫn còn xa vời. 

Sự cố ô nhiễm xảy ra vào tháng 9-2019, người dân dựng lều, "bao vây" nhà máy cồn Đại Tân.

Tháng 9-2019, tại nhà máy cồn Đại Tân xảy ra sự cố tràn dầu Fusel ra môi trường gây mùi hôi thối nồng nặc và cá chết trắng hồ, mương, hàng trăm người dân thôn Nam Phước dựng lều ngay cổng ra vào, phân công nhau canh không cho các loại phương tiện ra vào nhà máy để phản đối. Trước phản ứng đó, nhà máy cồn Đại Tân phải tạm ngừng hoạt động, tìm biện pháp khắc phục. Tháng 2-2020, sau khi thực hiện các biện pháp được ghi trong báo cáo đánh giá tác động môi trường và triển khai các công trình, biện pháp cần thiết để bảo đảm an toàn tuyệt đối cho hoạt động lâu dài, UBND tỉnh Quảng Nam cho phép nhà máy cồn Đại Tân hoạt động trở lại nhưng người dân vẫn cương quyết ngăn cản do lo ngại ô nhiễm.

Theo ông  Nguyễn Văn Sơn (trú thôn Nam Phước, xã Đại Tân), điều khiến người dân bức xúc nhất là nhà máy liên tục gây ra tình trạng ô nhiễm môi trường nhưng chính quyền địa phương thiếu phương án xử lý dứt điểm. Vì tình trạng ô nhiễm kéo dài mười mấy năm rồi. Mỗi lần xảy ra sự cố, công ty cam kết, chính quyền ra văn bản. Nhà máy hứa, chính quyền cũng hứa song ô nhiễm vẫn hoàn ô nhiễm. Vì thế, người dân chỉ mong được dời đi nơi khác hoặc Nhà nước dời nhà máy.

Tương tự, bà Nguyễn Thị Bền (trú thôn Nam Phước) cho biết: Trước đây, UBND tỉnh Quảng Nam đã đồng ý di dời 44 hộ dân ra khỏi khu vực bị ảnh hưởng do ô nhiễm. Theo đó, giao chính quyền H. Đại Lộc chủ động triển khai theo thẩm quyền của mình là điều chỉnh quy hoạch, mở rộng quy mô cụm công nghiệp, tiến hành thu hồi đất bồi thường thỏa đáng, bố trí tái định cư cho người dân để tránh xảy ra xung đột song xem ra phương án này quá khó thực hiện.

Mong muốn được di dời ra khỏi khu vực ô nhiễm là nguyện vọng, nguyện vọng của đại đa số người dân. Tuy nhiên, theo lãnh đạo H. Đại Lộc thì vấn đề di dời dân cần nghiên cứu kỹ, sẽ mất rất nhiều thời gian xem xét và tiêu tốn một nguồn kinh phí lớn. Do kinh tế của địa phương còn gặp nhiều khó khăn nên cần sự hỗ trợ từ cấp trên mới có thể quyết định.

Ông Hồ Thanh Phương- Trưởng phòng TN&MT H. Đại Lộc, cho biết: để tạo điều kiện cho nhà máy hoạt động trở lại, vừa qua UBND huyện cùng với lãnh đạo tỉnh Quảng Nam đã có buổi họp lấy ý kiến người dân. Tại buổi gặp mặt, do được giải thích rõ ràng về tình hình thực tế cũng như các phương án giải quyết nên đa số người dân đồng tình với chủ trương của tỉnh Quảng Nam là cho nhà máy cồn hoạt động trở lại. Vì, nhà máy đã ngưng quá lâu, gây tổn thất lớn cho doanh nghiệp. Hơn nữa, phía doanh nghiệp đã cơ bản đáp ứng các yêu cầu của người dân và tuân thủ đầy đủ các điều kiện hoạt động khác, như: xử lý nước thải, khí thải. Bên cạnh đó, việc hỗ trợ cho người dân bị ảnh hưởng cũng đã cơ bản hoàn thành như cam kết. Đối với phương án di dời dân, địa phương sẽ tiến hành khảo sát, chọn địa điểm để xây dựng khu tái định cư.

Theo ông Trần Văn Mai- Chủ tịch UBND H. Đại Lộc: về lâu dài, địa phương đã có chủ trương xây dựng cụm công nghiệp vừa và nhỏ tại vùng B Đại Lộc. Do đó, địa phương đang xin chủ trương của tỉnh và các Bộ ngành liên quan để thực hiện công tác quy hoạch theo hướng mở rộng để xây dựng cơ sở hạ tầng cụm công nghiệp, khu tái định cư... và kêu gọi các nhà đầu tư nhằm giải quyết việc làm cho người dân trong khu vực.

Như vậy, phương án di dời dân ra khỏi khu vực ô nhiễm của nhà máy cồn Đại Tân là vấn đề lâu dài, nằm trong phương án xây dựng, phát triển cụm công nghiệp tại vùng B Đại Lộc. Do vậy, để cuộc sống người dân không bị ảnh hưởng xấu vì không khí, nguồn nước bị ô nhiễm, nhà máy cồn Đại Tân cần tuân thủ đầy đủ các quy định do các cơ quan chức năng quy định.

M.T