(Cadn.com.vn) - Ngày 1-6, tại cuộc nói chuyện với sinh viên ngành Văn - Báo chí, Trường ĐH Duy Tân Đà Nẵng, nhà thơ, nhà văn Thanh Quế và Bùi Tự Lực cho rằng, viết sách cho thiếu nhi phải đọc, học và nắm vững kiến thức về lịch sử, triết học và ca dao- tục ngữ Việt Nam.

"Bên cạnh chú tâm học lịch sử và đọc thơ "thủng" các thư viện, trước khi bắt tay vào viết tiểu thuyết "Cát cháy", tôi đã đọc bổ dọc 300 cuốn tiểu thuyết và khoanh vùng thời gian diễn ra các sự kiện từ năm 1969-1970. Viết xong "Cát cháy", tôi cũng cạn "vốn" về thiếu nhi", nhà thơ Thanh Quế nói. Tiểu thuyết "Cát cháy" của Thanh Quế lấy chất liệu từ những hoạt động của Đội du kích thiếu niên Hòa Hải (Q. Ngũ Hành Sơn, TP Đà Nẵng). Tác phẩm đã đoạt giải nhì (không có giải nhất) của Hội Nhà văn Việt Nam và Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh năm 1981 và là một trong hai tác phẩm đoạt giải thưởng Nhà nước về VHNT vào năm 2012 của nhà thơ Thanh Quế...

Sinh viên tặng hoa cho nhà văn Thanh Quế và Bùi Tự Lực tại buổi nói chuyện.

Những thiếu niên chiến đấu trong "Cát cháy" của nhà văn Thanh Quế như: Ba, Một, Thấn... gợi nên biết bao nhiêu hình ảnh trẻ thơ đẹp đẽ hiên ngang trong chiến trường, như Lượm, Mừng, Quỳnh sơn ca trong "Tuổi thơ dữ dội" của Phùng Quán. Thanh Quế đã dệt nên những trang văn đẹp về tình bạn, tình đồng chí, tình thương mến. Nhà văn cũng đi sâu vào suy nghĩ trăn trở của mỗi thiếu niên chiến đấu với sự hồn nhiên, thơ ngây và dành nhiều khoảnh khắc đẹp đẽ, thơ mộng, nhen nhóm những rung cảm sâu kín giữa hai thiếu niên khác giới... Sự miêu tả chân thật trong nhiều trang văn làm người đọc tưởng chừng như nhân vật trong truyện chính là tác giả, bạn bè thân thiết của tác giả hay trực tiếp chứng kiến. Nhưng thật bất ngờ, khi Thanh Quế trả lời rằng: "Tác phẩm này tôi đã hư cấu dựa trên chất liệu chính là Đội du kích thiếu niên Hòa Hải mà tôi biết được, kết hợp với chất liệu từ những thiếu niên mà tôi gặp trên chiến trường Khu 5. Nhưng một số nhân vật trong tiểu thuyết, tôi lại lấy tên thật nên sau đó, tôi gặp một vài "rắc rối". Từ đó tôi rút ra kinh nghiệm là đã hư cấu thì hư cấu triệt để". Nhà thơ Thanh Quế cũng bày tỏ tiếc nuối: "Trước khi vào công tác ở Khu 5, tôi đã đọc tác phẩm "Đội thiếu niên du kích Đình Bảng" của Xuân Sách và ấp ủ dự định sử dụng chất liệu chính từ Đội du kích thiếu niên Hòa Hải để viết một tác phẩm có quy mô tương tự. Rất tiếc, "Cát cháy" là tất cả những gì tôi làm được, viết xong "Cát cháy", tôi cũng cạn "vốn" về thiếu nhi mà bao năm tích lũy. Sau này, tôi có ý muốn viết lại, nhưng do nhiều điều kiện nên không viết được".

"Nghe lời khuyên của nhà thơ Thanh Quế, tôi viết, miêu tả chân thật về bà nội của tôi. Như một cuốn phim quay chậm, nhớ và nghĩ gì viết vậy, hơn 1 tháng thì viết xong gần 20 mẩu truyện. Nhà thơ Thanh Quế liền lắp 15 mẩu truyện ấy cho liền mạch thành một tập truyện vừa liên hoàn, đặt tên là "Quê nội". Sau đó, dựa trên một mẩu truyện trong cuốn "Nội tôi", các anh chị ở Nhà xuất bản Kim Đồng nói tôi viết về cậu bé giao liên và cuốn "Trên nẻo đường giao liên" ra đời!", nhà văn chuyên viết sách cho thiếu nhi Bùi Tự Lực kể. Bên cạnh đề tài về chiến tranh cách mạng, tác giả tiểu thuyết "Chó hoang" cho rằng: "Khi viết về trẻ em, cần viết về một trường hợp cụ thể, miêu tả và làm toát lên hồn người trong từng sự vật, đặc biệt là sự hướng thiện. Người viết phải có kiến thức về lịch sử, triết học và ca dao, tục ngữ. Nhưng khi viết, không phải kể lể và bê hết tất cả vào trang sách, sẽ làm các em không tiếp thu được. Viết cho các em phải ngắn gọn, trọng tâm, thổi hồn tình yêu quê hương, đất nước, con người từ từ vào các em. Chẳng hạn, giáo dục, bồi dưỡng tình yêu nước, chống giặc ngoại xâm qua hình tượng Thánh Gióng, tình bạn qua hình tượng cõng bạn đi học...".

Hạnh Nhân