(Cadn.com.vn) - Đà Nẵng được các tổ chức Hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) đánh giá cao trong việc quản lý, sử dụng hiệu quả nguồn vốn ODA cho việc đầu tư phát triển hạ tầng đồng bộ, cải thiện cuộc sống và xóa đói giảm nghèo. Vì vậy, Ngân hàng Thế giới (WB) - đối tác cung cấp ODA lớn nhất cho Đà Nẵng vừa có động thái hỗ trợ bổ sung 100 triệu USD cho các dự án (DA) bền vững thành phố. Trao đổi với P.V Báo Công an TP Đà Nẵng, ông Trần Văn Sơn - Giám đốc Sở KH-ĐT Đà Nẵng, khẳng định:

Ông Trần Văn Sơn

P.V: Tình hình huy động và sử dụng ODA trên địa bàn TP đến thời điểm này ra sao, thưa ông?

Ông Trần Văn Sơn: Đến nay, Đà Nẵng đã tiếp nhận 33 DA sử dụng nguồn vốn ODA của 17 nhà tài trợ song phương và đa phương với tổng vốn đầu tư khoảng 765 triệu USD (vốn ODA 575,5 triệu USD, vốn đối ứng gần 190 triệu USD). Một số nhà tài trợ lớn đã tài trợ nhiều lần, nhiều DA cho thành phố như WB, Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB), Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA)…

Trong đó, có 26 DA đã hoàn tất và 7 DA đang được triển khai, chủ yếu tập trung các lĩnh vực xây dựng phát triển hạ tầng, cấp nước, y tế, nông nghiệp và CNTT. Một số DA quan trọng như DA hầm đường bộ Hải Vân, hệ thống cấp nước Đà Nẵng, DA Trung tâm Khu vực miền Trung về Y học hạt nhân và xạ trị, phát triển nâng cấp cơ sở hạ tầng các vùng sản xuất rau  an toàn tại các xã Hòa Nhơn, Hòa Tiến, Hòa Khương… Nhìn chung, các DA từ nguồn ODA trên địa bàn thành phố đều phát huy hiệu quả cao.

P.V: Vai trò của nguồn vốn ODA đối với sự phát triển KT-XH TP Đà Nẵng?

Ông Trần Văn Sơn: ODA là những “viên gạch” đầu tiên giúp Đà Nẵng xây dựng nền tảng để thu hút nguồn lực khác. Bên cạnh việc thu hút các nguồn vốn đầu tư trong nước, đầu tư trực tiếp nước ngoài, nguồn vốn ODA đã hỗ trợ Đà Nẵng thực hiện tốt nhiều nhiệm vụ phát triển KT-XH. Trong đó, chủ yếu hỗ trợ cải thiện hệ thống hạ tầng đô thị, cung cấp các dịch vụ đô thị, cải thiện cuộc sống cho người dân nghèo, cải thiện các điều kiện xã hội về giáo dục, môi trường... làm thay đổi bộ mặt đô thị của TP. Điển hình, nhờ có ODA hệ thống giao thông đối nội và đối ngoại được kết nối đồng bộ và phát huy hiệu quả như: Cảng Tiên Sa, QL14B, hầm Hải Vân và các tuyến đường vành đai phía Nam…

Trong lĩnh vực y tế, đã kịp thời cung cấp các trang thiết bị y tế mới, hiện đại, xây dựng mới các công trình bệnh viện, trung tâm y tế; cung cấp dịch vụ y tế cho người nghèo và đồng bào dân tộc thiểu số; nâng cao năng lực của đội ngũ y, bác sĩ.

Nguồn vốn ODA cũng hỗ trợ đầu tư nâng cấp các hồ chứa, tăng cường năng lực của địa phương trong phòng chống và giảm nhẹ thiên tai, hỗ trợ kỹ thuật trong sản xuất nuôi trồng theo công nghệ sạch hơn và năng suất cao hơn. Xây dựng và hoàn thiện hệ thống hạ tầng CNTT, giúp Đà Nẵng liên tục dẫn đầu cả nước về Chỉ số sẵn sàng ứng dụng CNTT trong giai đoạn 2008-2014. Đặc biệt, thông qua ODA, nhiều thói quen sinh hoạt cũ được thay đổi theo hướng tích cực, văn minh.

P.V: Thực tế, các nguồn ODA thường kèm theo những điều kiện chỉ định thầu, hoặc mua máy móc, thiết bị từ quốc gia tài trợ vốn nên các DA thiếu tính cạnh tranh, chi phí đầu tư thực tế thường tăng hơn so với dự toán? Theo ông, ở Đà Nẵng có tình trạng này không?

Ông Trần Văn Sơn: Các DA ODA tại Đà Nẵng được kiểm tra, giám sát chặt từ khâu thẩm định DA, chọn nhà thầu, chọn nhà cung cấp thiết bị nên không có tình trạng vượt dự toán. Đà Nẵng luôn cố gắng phát huy vai trò làm chủ của mình trong việc sử dụng vốn ODA từ các nguồn song phương và đa phương, bám sát những quy định của Nhà nước. Đối với một số DA lớn, thành phố thành lập Hội đồng điều hành với thành viên là lãnh đạo UBND thành phố, các sở, ngành liên quan để giám sát và chỉ đạo tiến độ thực hiện DA, kịp thời giải quyết các vướng mắc phát sinh, đảm bảo DA triển khai hiệu quả.  

Ngoài ra, đối với những DA có nguồn từ ODA kém hiệu quả, chi phí đầu tư cao hoặc nhà đầu tư trong nước có thể làm được thì thành phố có thể từ chối. Có thể đơn cử như DA Cảng Đà Nẵng, DA nhà máy đốt rác tại bãi rác Khánh Sơn…

DA cải tạo môi trường sông Phú Lộc từ nguồn ODA của WB. Trong ảnh: Lãnh đạo TP Đà Nẵng và WB kiểm tra thực tế tại sông Phú Lộc.

P.V: Để thu hút vốn ODA hiệu quả trong thời gian đến, Đà Nẵng cần phải làm gì?

Ông Trần Văn Sơn: Thành phố Đà Nẵng tiếp tục bám sát quy định của pháp luật về việc tiếp nhận nguồn viện trợ cũng như trong công tác đấu thầu. Lựa chọn các nhà thầu triển khai thực hiện các DA, lựa chọn những lĩnh vực phù hợp để sử dụng ODA. Kết hợp hài hòa và có lựa chọn nguồn ODA với các nguồn đầu tư khác. Tạo dựng niềm tin, tăng cường sự hiểu biết và tôn trọng lẫn nhau với nhà tài trợ là điều kiện tiên quyết để nâng cao hiệu quả đầu tư và sử dụng nguồn ODA.

Cương quyết chống tham nhũng, giảm tối đa các vướng mắc, nâng cao tỷ lệ giải ngân, thúc đẩy đầu tư. Đồng thời tập trung rà soát, đầu tư những hạng mục cần thiết, cấp thiết, giảm bớt những hạng mục chưa cần thiết để giảm gánh nặng vốn đối ứng thành phố và áp lực trả nợ vốn vay cho nhà tài trợ trong tương lai. Bồi dưỡng nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý các DA ODA như công tác đấu thầu, lập DA và ngoại ngữ…

P.V: Cảm ơn ông về cuộc trao đổi!

Xuân Đương
(thực hiện)