Báo Công an TP Đà Nẵng đầu tháng 8-2019 có bài viết "Thu hồi đất bất hợp lý, nhà đầu tư không phục", phản ánh Cty TNHH Wei Xern Sin Đài Loan (Cty W) bị Cty Phát triển và khai thác hạ tầng Khu công nghiệp (Daizico) thu hồi hơn 11.000m2/50.000m2 mà Cty đang thuê (đã trả tiền đến năm 2023) để giao cho Cty TNHH đầu tư NLPT thuê lại nhưng không có quyết định thu hồi đất... Sau khi báo đăng, Ban quản lý Khu công nghệ cao và các khu công nghiệp Đà Nẵng (BQL KCNC&CKCN) có văn bản phản hồi, tuy nhiên những nội dung lý giải trong văn bản này có những điểm bất hợp lý, chưa thể hiện sự cầu thị...

Sau khi được giao đất, Cty NLPT không đầu tư dự án mà khai thác cát suốt 2 năm qua.

"Xử ép" nhà đầu tư!?

Văn bản phản hồi do ông Lê Hoàng Đức- Phó trưởng BQL KCNC&CKCN ký, cho rằng: Cty W. sau khi chuyển đổi mục tiêu từ sản xuất giấy súc sang cho thuê nhà xưởng, phần diện tích đất trống khoảng 15.000/50.000m2 trước đây của Cty sử dụng làm bãi ngâm giấy, tập kết nguyên liệu dôi dư ra, không sử dụng, gây lãng phí. Cũng từ lý do này, Daizico đã lập biên bản thu hồi 11.000m2 trong tổng diện tích của Cty W. giao cho đơn vị khác có nhu cầu, cụ thể là Cty TNHH đầu tư NLPT "đầu tư một nhà máy tinh lọc khoáng sản công suất 100.000 tấn/năm" vào tháng 3-2017.

Về nội dung này, ông Chiu Cheng Tsai- Giám đốc Cty W. khẳng định, đây là đánh giá phiến diện, thiếu căn cứ. Bởi trước đây, khi triển khai thực hiện dự án mới, Cty W. đã thay đổi Giấy chứng nhận đầu tư (GCNĐT) lần 3, và được BQL các KCN và chế xuất (BQL các KCN&CX) cấp GCNĐT ngày 29-6-2015, ngành nghề kinh doanh: Xây dựng nhà xưởng và kho cho thuê, diện tích đất sử dụng 50.000 m2, tổng vốn đầu tư 7 triệu USD (tăng thêm 2 triệu USD so với nguồn vốn trước đó); thời hạn hoạt động đến 12-12- 2046. Về tiến độ, BQL các KCN&CX đồng ý để Cty triển khai kế hoạch kinh doanh gồm 2 giai đoạn, trong đó 30.000m2 đang sử dụng kinh doanh và 20.000m2 tiếp theo sẽ xây dựng và sử dụng từ tháng 6-2015. "Ngay sau khi được cấp GCNĐT, Cty chúng tôi đã khẩn trương lập hồ sơ thiết kế và 4 lần có công văn xin giấy phép xây dựng để thực hiện dự án (công văn gửi các ngày 16-10-2015, 24-3-2016, 27-4-2016 và 15-6-2016), song BQL các KCN&CX không giải quyết. Thậm chí, trước kiến nghị của chúng tôi, ngày 6-11-2015, Văn phòng UBND TP đã có Phiếu chuyển với nội dung "chuyển Công văn đề ngày 19-10-2015 của Cty W. về việc cho phép tiếp tục triển khai xây dựng Dự án", nhưng một lần nữa hồ sơ của chúng tôi vẫn không được giải quyết", ông Chiu nói.

Ông Chiu cho biết thêm, trong khi Cty W. có vốn và đủ tiềm lực đầu tư thì không được cấp giấy phép xây dựng, bị "làm khó", nhưng cùng thời điểm, một Cty khác của Đài Loan cũng bị BQL các KCN&CX cho rằng có 9.000m2 hoạt động không hiệu quả, bỏ trống nên đề nghị thu hồi, nhưng khi Cty này có đề xuất cho tiếp tục đầu tư và xin cấp giấy phép xây dựng lại được  BQL các KCN&CX chấp thuận. "Theo quy định của Luật Đất đai năm 2013, giả xử trường hợp dự án của chúng tôi thực hiện chậm tiến độ, thì sẽ được gia hạn 24 tháng tiếp theo để thực hiện dự án. Nếu hết thời hạn được gia hạn mà chúng tôi vẫn không thực hiện thì mới bị thu hồi đất. Ngoài ra, khi thu hồi đất phải ban hành quyết định thu hồi theo quy định tại Điều 66 Nghị định 43/2014/NĐ-CP ngày 15-5-2014 của Chính phủ. Đằng này, chúng tôi có vốn, đủ khả năng thực hiện dự án, tại sao BQL nhất quyết không cấp giấy phép xây dựng, mà lại lập biên bản thu hồi diện tích đất chúng tôi đã trả tiền thuê giao cho Cty khác. Rõ ràng, chúng tôi đã bị "ép" mất đất đang thuê", ông Chiu nói.

Sau khi báo Công an TPĐN đăng bài điều tra, BQL đã kiến nghị TP hủy chủ trương cho NLPT thuê đất.

Thu hồi bất hợp lý, giao đất cũng sai mục đích

Quá trình điều tra chúng tôi được biết, sau khi Daizico thu hồi 11.000m2 đất của Cty W. giao cho Cty NLPT thuê đầu tư dự án Nhà máy tinh lọc khoáng sản công suất 100.000 tấn/năm. Nhưng từ khi được giao đất quý I-2017 đến nay, Cty này không hề làm bất cứ thủ tục gì để triển khai dự án. Thay vào đó, Cty này liên tục khai thác, vận chuyển cát tại khu đất này suốt hơn 2 năm qua. Đây là hoạt động khai thác khoáng sản không đúng với quy hoạch của KCN Hòa Khánh do TP từ lâu đã cấm khai thác khoáng sản tại KCN này. Sau khi Báo Công an TPĐN có bài điều tra đầu tháng 8-2019, việc khai thác và vận chuyển cát đã được Cty này tạm "án binh bất động". Tiếp đó, BQL KCNC & CKCN đã ký công văn số 1917/BQL-QLXT&HTĐT ngày 28-8-2019 đề nghị UBND TP hủy chủ trương cho thuê lại đất để đầu tư dự án "Nhà máy tinh lọc khoáng sản" tại KCN Hòa Khánh của Cty V. Lý do đề nghị hủy chủ trương cho thuê đất do Cty V. đầu tư dự án "Nhà máy tinh lọc khoáng sản" là không phù hợp với ngành nghề tại KCN Hòa Khánh và ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công văn số 602/Ttg-CN ngày 10-5-2018 về việc một số giải pháp tăng cường công tác quản lý Nhà nước đối với tài nguyên cát.

Rõ ràng, sau chuyện thu hồi đất đã sai quy định, việc giao đất cho  Cty NLPT cũng sai mục đích, nên khi báo chí vào cuộc phản ánh, Cty NLPT không triển khai nhà máy tinh lọc khoáng sản mà để khai thác cát trái phép, BQL KCNC & CKCN đã ký công văn đề nghị UBND TP hủy chủ trương cho Cty NLPT thuê khu đất nói trên. Trước những thông tin phản hồi từ Ban BQL KCNC & CKCN gửi Báo Công an TPĐN, chúng tôi đã liên lạc với lãnh đạo BQL tuy nhiên đại diện BQL cho biết, việc giao đất là thuộc Daizico, được thành phố giao nhiệm vụ quản lý đất đai và trực tiếp giao đất. Liên lạc với ông Đinh Hiển- Giám đốc Daizico thì ông Hiển chỉ nói rằng: "Vụ việc này mệt mỏi lắm rồi, thôi không nói nữa. Chuyện của Cty W. lãnh đạo TP mỗi người nói một đường, chúng tôi không biết giải quyết kiểu gì. Mời anh gặp BQL KCN hỏi. Chuyện này TP cũng đã giao cho thanh tra làm, đang đề nghị báo cáo lại thủ tục thu hồi". Chúng tôi cũng liên lạc với Thanh tra, tuy nhiên đại diện Thanh tra cho biết, chưa có kết quả thanh tra. Hiện đang yêu cầu BQL giải trình.  

Theo ông Chiu Cheng Tsai- Giám đốc Cty W., không chỉ thu hồi 11.000m2 đất bất hợp lý, sai quy định, Daizico còn vi phạm pháp luật trong việc xác định các khoản nghĩa vụ tài chính đối với Cty NLPT. Cụ thể, từ khi được giao đất, Cty W. đã thực hiện nộp tiền thuê đất 11.000m2 đến hết năm 2023, tuy nhiên khi thu hồi, các cơ quan quản lý đất đã không tính toán hoàn trả tiền thuê đất đã nộp đến 2023 cho Cty W., trong khi đó, Cty NLPT được giao lại 11.000m2 đất của Cty W. không thực hiện đầu tư dự án, cũng chưa được cấp GCNĐT, không hợp đồng thuê đất nhưng Daizico vẫn tiếp tục thu tiền sử dụng đất của NLPT. "Hiện Cty chúng tôi đã có đơn khiếu nại gửi Thủ tướng Chính phủ, Ủy ban Kiểm tra T.Ư, Bộ TN- MT và lãnh đạo TP Đà Nẵng vào cuộc. Để tạo môi trường đầu tư minh bạch, công bằng và tuân thủ pháp luật, chúng tôi đề nghị lãnh đạo TP chỉ đạo Daizico hủy bỏ việc thu hồi 11.000m2 đất trước đây, giao lại cho chúng tôi để đầu tư, góp phần chung cho sự phát triển của TP", ông Chiu khẩn thiết.

Điều tra: Công Hạnh