(Cadn.com.vn) - Để lấy vài lạng hạt dổi, người dân sẵn sàng đốn hạ những cây gỗ dổi lá mít hàng chục năm tuổi ở lâm phần thuộc BQL rừng phòng hộ đầu nguồn Krông Năng (BQLRPHĐN Krông Năng, Đắc Lắc). Đã có 46 cây với số lượng 52m3 gỗ dổi bị "mần thịt" nhưng chủ rừng không bắt, hay xử lý được một ai.

Rừng tan nát vì... hạt dổi

Mấy tháng qua, cơn sốt hạt dổi bùng phát mạnh mẽ trên địa bàn Krông Năng. Giá thu mua hạt dổi tăng đột biến, lên đến 500 nghìn/kg khiến người dân đổ xô vào khu rừng phòng hộ đầu nguồn H. Krông Năng "xẻ thịt" dổi lấy hạt. Trong vai người đi thu mua hạt dổi, chúng tôi cưỡi "ngựa sắt" đột nhập vào cửa rừng. Để đến được đây, chúng tôi lần lượt vượt qua nhiều con suối, bùn đất trơn trượt và những đoạn dốc cao chót vót. Trên đường vào, chúng tôi lần lượt bắt gặp nhiều người đi từ hướng cửa rừng ra, trên người mang theo túi vải, dao, rựa, rìu... nên ra hiệu lệnh dừng xe. Chúng tôi hỏi mua hạt dổi, một người lắc đầu, bảo chỉ là người đi làm rẫy về, đồng thời đưa ánh mắt liếc ra phía sau lưng như để ám chỉ cho chúng tôi vào bên trong. Chúng tôi tiếp tục tiến vào cửa rừng và bắt gặp một số người. Đặt vấn đề mua hạt dổi, người này nhìn chúng tôi chằm chằm từ đầu đến chân, sau đó bảo không có và bỏ đi. Chúng tôi đi xung quanh cửa rừng thì thấy một số vỏ hạt dổi khô bị người dân vứt lại sau khi đã bóc hạt.

Dổi tại rừng phòng hộ huyện Krông Năng bị chặt hạ.

Chúng tôi quyết định giấu xe để "đột nhập" rừng phòng hộ. Càng đi vào sâu, chúng tôi thấy rất nhiều cây gỗ quý bị "xẻ thịt" từ lâu. Những cây này chỉ bị cắt đứt gốc, thân và phần ngọn còn nguyên, trong khi hạt không còn. Chúng tôi cũng nhặt được một số hạt dổi nằm bên cạnh những cây dổi bị đốn hạ. Lội rừng no nê, chúng tôi quay trở ra với nỗi trăn trở hạt dổi có công dụng gì mà người ta bỗng dưng "thổi" giá cao như vậy, hay có phải người ta thu mua giá cao để bán sang Trung Quốc như lời đồn?

Để làm rõ điều này, chúng tôi tìm đến nhà ông M. V. Đ. (thôn Tam Hợp, xã Cư K'Lông), người đi thu gom hạt dổi. Ông Đ. miệng kín như bưng, chỉ tiết lộ hạt dổi để "ngâm rượu uống". Trong khi đó, Trưởng thôn Tam Hợp, xã Cư K'lông Nông Văn Mạch phân bua: "Bán cho thương lái Trung Quốc thì tôi chưa nghe. Chỉ nghe người ta nói hạt dổi dùng làm gia vị nấu ăn. Khi nấu canh, hay chiên xào chỉ cần cho vào vài hạt dổi là đồ ăn rất thơm, ăn rất ngon miệng. Nghe vậy nhưng tôi cũng chưa bao giờ dùng hạt dổi để làm gia vị bao giờ cả".

Hạt dổi được thu lượm tại rừng phòng hộ.

Ban quản lý rừng ở đâu?

Ông Đinh Công Hương, Bí thư đảng ủy xã Ea Tam (H. Krông Năng) cho biết, tại địa phương, cơn sốt hạt dổi bùng phát từ khoảng giữa tháng 9-2014. Lúc đó, ông nghe thông tin người dân vào rừng phòng hộ đầu nguồn giáp ranh giữa 2 xã Cư K'lông, Ea Tam chặt dổi để bán với giá rất cao, trong khi mỗi cây chỉ cho từ vài lạng, cao lắm cũng được 1 kg hạt.  "Nghe tin, tôi cùng một số cán bộ xã trực tiếp vào tiểu khu 315 thì phát hiện tổng cộng có 6 cây dổi bị người dân đốn hạ để lấy hạt. Chúng tôi báo ngay cho ban quản lý rừng, cũng như ngành chức năng biết", ông Hương nói.

Làm việc với P.V, ông Nguyễn Đình Tùng, Giám đốc BQLRPHĐN Krông Năng cho biết, tình trạng mua bán hạt dổi chỉ xuất hiện trong năm nay, còn những năm trước không thấy. Việc người dân tàn phá cây dổi để lấy hạt được cán bộ BQL đi tuần nên phát hiện. Qua kiểm đếm có tổng cộng 46 cây gỗ dổi với khối lượng 52m3 bị chặt phá ở 2 tiểu khu 315, 316 (thuộc xã Ea Tam). Chúng tôi trăn trở về việc gỗ quý bị tàn phá như vậy nhưng sao ban quản lý rừng không bắt và xử lý được ai. Ông Tùng lý giải: "Thời điểm người dân vào chặt để lấy hạt xảy ra vào cuối tháng 8, đầu tháng 9 khi bắt đầu cơn bão số 3. Người dân chặt gỗ nhưng không lấy gỗ mà chỉ lấy hạt mang đi theo đường mòn... nên ban khó phát hiện và xử lý".

Theo chủ rừng, do đường sá đi lại khó khăn, kinh phí lại hạn chế nên hiện 52m3 gỗ dổi trên vẫn được gửi tại rừng, cán bộ của đơn vị thay nhau túc trực canh giữ. Liên quan đến vụ việc người dân vào rừng chặt 52m3 gỗ lấy hạt, ông Nguyễn Kỳ, Phó Chủ tịch UBND H. Krông Năng gửi công văn cho Báo Công an TP Đà Nẵng, cho biết, CAH đang điều tra, làm rõ vụ việc.

Hữu Phúc