Vụ đánh bom kinh hoàng nhằm vào khu vực sân bay ở Kabul khiến hàng trăm người chết, trong đó có 13 quân nhân Mỹ càng làm lộ rõ nguy cơ được dự đoán từ lâu: Afghanistan có nguy coe trở thành sào huyệt của các nhó khủng bố.

Những nạn nhân bị thương trong vụ khủng bố hôm 26-8 ở sân bay Kabul.

Những hình ảnh bi thảm và không thể xóa nhòa

Mỹ đã mở các cuộc không kích trả đũa Tổ chức tự xưng Nhà nước Hồi giáo Khorasan (ISIS-K) sau vụ đánh bom. Nhưng giới phân tích cho rằng, động thái này không thể giúp giải quyết tận gốc bóng ma khủng bố ở vẫn ám ảnh Afghanistan.

Hơn 20 năm sau ngày đưa quân vào Afghanistan với mục tiêu diệt tận gốc chủ nghĩa khủng bố và hỗ trợ, huấn luyện lực lượng an ninh của quốc gia Nam Á, các lực lượng NATO đang gấp rút rời đi. Nhưng nhiệm vụ quan trọng nhất là tiêu diệt khủng bố xem ra vẫn còn dang dở.  Các vụ đánh bom ngày 26-8 không chỉ gây ra một trong những tổn thất nghiêm trọng đối với quân đội Mỹ, mà còn là một kết thúc đau đớn sau 20 năm tham chiến ở Afghanistan. Tờ Washington Post cho rằng, đây là một trong những hình ảnh bi thảm và không thể xóa nhòa trong chương cuối cùng của chiến dịch quân sự của Mỹ ở Afghanistan.

Trong khi đó, một quan chức phương Tây ngày 28-8 cho biết, các tay súng và chỉ huy quân sự của Taliban đã triển khai xung quanh sân bay Kabul nhưng vẫn chưa được tiến vào trong sân bay bay, vốn đang do hàng nghìn binh lính Mỹ kiểm soát. Quan chức trên cho biết, các hoạt động sơ tán người trong sân bay vẫn diễn ra "hết sức khẩn trương" và các nước phương Tây đã nhận được sự bảo đảm về "một hành lang an toàn trong 48 giờ" cho công dân nước ngoài muốn ra sân bay để sơ tán. Trước đó, hai nhân vật cấp cao của Taliban tuyên bố các lực lượng Taliban đã chiếm giữ một số vị trí trong sân bay Kabul và sẵn sàng giành toàn bộ quyền kiểm soát vào cuối tuần này, ngay khi các lực lượng Mỹ rời đi. Một chỉ huy cấp cao cho biết các lực lượng Taliban đã giành quyền kiểm soát phần lớn sân bay và "chỉ còn một khu vực nhỏ nơi người Mỹ vẫn đang ở lại".

Một quan chức thứ hai nói rằng các lực lượng Taliban sẵn sàng giành toàn bộ quyền kiểm soát và đây "chỉ là vấn đề thời gian”. Quan chức Taliban nói: "Ngay khi người Mỹ rời đi, họ chỉ cần ra hiệu cho chúng tôi và chúng tôi sẽ nắm quyền kiểm soát. Điều này sẽ được thực hiện ngay cuối tuần này”.  Tuy nhiên, người phát ngôn Lầu Năm góc John Kirby cho biết Taliban không kiểm soát bất cứ cổng ra vào nào và họ cũng không kiểm soát các hoạt động của sân bay.

 Hiện sân bay này vẫn nằm dưới quyền kiểm soát quân sự của Mỹ.

Binh sĩ Mỹ đang kiểm soát chặt chẽ sân bay Kabul. Ảnh: AFP

Lo IS sẽ tiếp tục tấn công

Tuy nhiên, căng thẳng ở sân bay Kabul càng leo thang khi Đại sứ quán Mỹ tại Afghanistan ngày 28-8 tiếp tục thông báo trên trang mạng của cơ quan này rằng công dân Mỹ cần tránh tới sân bay Kabul do các mối đe dọa về an ninh. Trong khi đó, những công dân đang có mặt tại các cổng Abbey, cổng Đông, cổng Bắc hay cổng Bộ Nội vụ cần lập tức rời khỏi đây.

Nhà Trắng cho biết các cố vấn đã khuyến nghị Tổng thống Mỹ Joe Biden rằng trong vài ngày tới, nhiệm vụ sơ tán khỏi Afghanistan sẽ ở trong tình trạng nguy hiểm nhất từ trước đến nay. Người phát ngôn Nhà Trắng Jen Psaki nhấn mạnh các cố vấn khuyến nghị Tổng thống Biden rằng một vụ tấn công nữa tại Kabul có thể sẽ xảy ra, bất chấp họ đã chuẩn bị các kế hoạch để tấn công các phần tử khủng bố IS nhằm đáp trả vụ tấn công đầu tiên.

Bà Psaki tuyên bố Mỹ sẽ phối hợp với Taliban như một biện pháp nhằm đảm bảo hoạt động sơ tán người dân khỏi Afghanistan sau thời hạn chót rút quân vào ngày 31-8 được diễn ra một cách an toàn. Bà Jen Psaki nêu rõ: "Tổng thống Mỹ Joe Biden đã chỉ thị cho Ngoại trưởng Antony Blinken duy trì các nỗ lực ngoại giao với các đối tác quốc tế nhằm đảm bảo các biện pháp cho công dân nước thứ ba và người Afghanistan có thị thực được rời khỏi nước này kể cả sau khi Mỹ chấm dứt hiện diện quân sự. Một phần nỗ lực này chắc chắn sẽ bao gồm việc có một cách tiếp cận phối hợp với Taliban".

Mỹ và các nước đang gấp rút sơ tán người trong bối cảnh lo ngại khủng bố leo thang. Theo giới chuyên gia, tình hình hỗn loạn hiện nay dấy lên lo ngại IS sẽ lợi dụng đám đông để tiếp tục tấn công, để trỗi dậy mạnh mẽ và đẩy Afghanistan vào vòng xoáy chủ nghĩa khủng bố, đe dọa an ninh khu vực.

KHẢ ANH