Trong cuộc họp báo ở Kuala Lumpur vào ngày 22-12, Ngoại trưởng Thái Lan Sihasak Phuangketkeow cho biết Thái Lan và Campuchia đã nhất trí nối lại đàm phán thông qua Ủy ban Biên giới Chung, một cơ chế song phương đã được thiết lập. Ngoại trưởng Phuangketkeow khẳng định nước này muốn một "lệnh ngừng bắn thực sự" với kế hoạch thực hiện chi tiết và cam kết vững chắc từ phía Campuchia. Ông nhấn mạnh không thể chỉ tuyên bố ngừng bắn mà cần phải có thảo luận cụ thể. "Campuchia muốn ngừng bắn, chúng ta hãy thảo luận về việc ngừng bắn. Chúng tôi đề xuất rằng quân đội hai nước nên gặp nhau càng sớm càng tốt", ông Sihasak phát biểu trong cuộc họp báo ở Kuala Lumpur.

Địa điểm diễn ra cuộc họp chưa được xác định rõ, nhưng Thái Lan đã đề xuất đường biên giới tại tỉnh Chanthaburi. Bộ Quốc phòng Campuchia chưa đưa ra phản hồi ngay lập tức về vấn đề này.

Nỗ lực ngoại giao đa phương

Quyết định tổ chức đàm phán song phương là kết quả trực tiếp từ hội nghị đặc biệt của các Bộ trưởng Ngoại giao Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) diễn ra tại Kuala Lumpur vào ngày 22-12. Trước bối cảnh giao tranh bước sang tuần thứ ba với những diễn biến phức tạp, Malaysia - trong vai trò Chủ tịch ASEAN - đã phối hợp cùng các cường quốc như Mỹ và Trung Quốc để thúc đẩy các giải pháp hòa bình.

Theo báo cáo, kể từ khi xung đột tái bùng phát vào ngày 8-12, ít nhất 80 người đã thiệt mạng. Các cuộc bắn phá bằng pháo binh diễn ra hàng ngày dọc theo đường biên giới đất liền dài hơn 800 km, trải dài từ khu vực rừng núi gần Lào đến các tỉnh ven biển vùng Vịnh Thái Lan. Tình trạng này không chỉ gây thiệt hại về người mà còn phá hủy cơ sở hạ tầng dân sự, khiến hàng nghìn cư dân phải di dời.

Tiến trình hòa bình lần này ghi nhận sự tham gia tích cực của các bên trung gian quốc tế. Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim đã thực hiện nhiều cuộc điện đàm với lãnh đạo hai nước để tìm tiếng nói chung. Ông Trump đánh giá tình hình đang dần ổn định và khẳng định các bên đang kiểm soát cục diện "khá tốt".

Bên cạnh đó, Trung Quốc cũng tạo ra áp lực ngoại giao đáng kể. Đặc phái viên phụ trách các vấn đề châu Á của Trung Quốc, Deng Xijun, đã trực tiếp làm việc tại Bangkok và Phnom Penh trong những ngày qua để hối thúc hai bên lùi bước. Tuy nhiên, Ngoại trưởng Thái Lan Phuangketkeow nhấn mạnh rằng, dù hoan nghênh sự hỗ trợ quốc tế, việc đàm phán song phương vẫn là trách nhiệm tự thân của hai quốc gia để "tự giải quyết vấn đề".

ASEAN kêu gọi hạ nhiệt căng thẳng

Sau hội nghị thượng đỉnh đặc biệt, theo Tân Hoa xã và báo Nation (Thái Lan), các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN đã kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức và giảm leo thang quân sự giữa Thái Lan và Campuchia, yêu cầu 2 bên rút quân khỏi biên giới, được giám sát bởi một Nhóm Quan sát viên ASEAN, đồng thời hoan nghênh cuộc họp dự kiến diễn ra vào ngày 24-12 của Ủy ban Biên giới chung, một cơ chế lâu đời cho các cuộc đàm phán song phương. "Các bộ trưởng ngoại giao ASEAN bày tỏ hy vọng về việc giảm leo thang xung đột càng sớm càng tốt", tuyên bố từ nước Chủ tịch ASEAN Malaysia cho biết, đồng thời nói thêm rằng các cuộc thảo luận sắp diễn ra sẽ bao gồm việc thực hiện và xác minh lệnh ngừng bắn. Bộ trưởng Ngoại giao Malaysia Mohamad Hasan, nhận định: "Mục tiêu của chúng ta không chỉ dừng lại ở việc giảm căng thẳng. Chúng ta phải tăng cường xây dựng lòng tin và tạo ra những cơ hội đối thoại bất chấp những khác biệt".

Sau cuộc họp Ngoại trưởng ASEAN tại Kuala Lumpur, Ngoại trưởng Singapore Vivian Balakrishnan ngày 22-12 đã kêu gọi hai nước kiềm chế, hạ nhiệt căng thẳng và nối lại đối thoại nhằm giải quyết tranh chấp biên giới bằng biện pháp hòa bình. Trong bài đăng trên Facebook, Ngoại trưởng Vivian Balakrishnan cho biết ông đã kêu gọi Thái Lan và Campuchia giảm leo thang, sớm khôi phục các cuộc đàm phán, đồng thời nhấn mạnh đoàn kết là điều kiện then chốt cho tương lai chung của ASEAN. Ngoại trưởng Singapore hoan nghênh việc Thái Lan và Campuchia dự kiến tổ chức cuộc họp Ủy ban Biên giới chung vào ngày 24-12 tới, coi đây là bước đi quan trọng hướng tới khôi phục lệnh ngừng bắn. Người đứng đầu ngành ngoại giao Singapore cũng kêu gọi các bên liên quan kiềm chế tối đa, tránh làm gia tăng căng thẳng và bất ổn trong khu vực.

Cùng ngày, Bộ Ngoại giao Philippines tuyên bố Manila sẵn sàng đóng vai trò trung gian hòa giải giữa Campuchia và Thái Lan khi Philippines đảm nhiệm chức Chủ tịch Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) vào tháng 1-2026.

B.T (Theo TTXVN)

Việt Nam sẵn sàng phối hợp với ASEAN thúc đẩy hòa giải Campuchia - Thái Lan Ngày 22-12, tham dự Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN tại Kuala Lumpur (Malaysia), Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam Đặng Hoàng Giang hoan nghênh những động thái kịp thời của ASEAN đồng thời khẳng định sẵn sàng phối hợp với ASEAN thúc đẩy các nỗ lực hòa giải giữa Campuchia -Thái Lan. Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Đặng Hoàng Giang, Trưởng đoàn Việt Nam, đánh giá cao việc Malaysia kịp thời triệu tập cuộc họp, coi đây là đóng góp quan trọng trong việc tiếp nối các nỗ lực của Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim, trong vai trò Chủ tịch ASEAN 2025, nhằm hỗ trợ Campuchia và Thái Lan tìm kiếm giải pháp lâu dài, vì hòa bình, ổn định và an ninh khu vực. Việt Nam ủng hộ vai trò lãnh đạo chủ động, nhất quán và hiệu quả của Malaysia trên cương vị Chủ tịch ASEAN. Trước những diễn biến phức tạp trong những ngày gần đây, Thứ trưởng chia sẻ Việt Nam quan ngại sâu sắc về tình hình và các tác động tiêu cực không chỉ đối với quan hệ hai nước, người dân Campuchia và Thái Lan, mà còn tác động nghiêm trọng đến đoàn kết, vai trò trung tâm và uy tín của ASEAN. Thứ trưởng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát huy tinh thần đoàn kết, hành động tập thể và có trách nhiệm của ASEAN trong các vấn đề liên quan đến hòa bình và an ninh khu vực. Việt Nam hoan nghênh thiện chí của Campuchia và Thái Lan, thể hiện qua các cam kết đã đạt được, bao gồm Thỏa thuận ngày 28-7, Tuyên bố chung Kuala Lumpur ngày 26-10 và việc thành lập Nhóm Quan sát viên ASEAN (AOT), cũng như các đề xuất về ngừng bắn mới nêu tại hội nghị. Thứ trưởng nhấn mạnh Việt Nam kêu gọi hai bên kiềm chế tối đa, không sử dụng vũ lực, thực hiện đầy đủ các cam kết đã đạt được và giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên hợp quốc, Hiến chương ASEAN và Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC), bày tỏ mong muốn hai bên sớm đạt thoả thuận ngừng bắn. Thứ trưởng khẳng định Việt Nam sẵn sàng tiếp tục tích cực hỗ trợ và phối hợp chặt chẽ cùng các nước ASEAN thúc đẩy các sáng kiến và cách tiếp cận phù hợp trong ASEAN, trong đó có việc phát huy vai trò các cơ chế trung gian, hòa giải ASEAN hiện có, giúp Campuchia và Thái Lan sớm khôi phục hòa bình, ổn định quan hệ.