Ngày 1-3, giới chức Pakistan đã đưa viên phi công Ấn Độ bị bắt sau khi máy bay của anh bị bắn hạ đến cửa khẩu biên giới với Ấn Độ để trao trả cho New Delhi. Cơ quan hàng không dân dụng Pakistan (CAA) thông báo không phận bị đóng cửa trong tuần qua do căng thẳng với nước láng giềng Ấn Độ sẽ mở cửa trở lại cho các chuyến bay thương mại từ 16 giờ (giờ địa phương) ngày 1-3. Tuy nhiên, căng thẳng giữa Islamabad và New Delhi chưa hạ nhiệt.

Nhiều người chờ sự trở lại của viên phi công Abhinandan (ảnh nhỏ) tại cửa khẩu biên giới Wagah phía Ấn Độ hôm 1-3.   Ảnh: AP, BBC

Abhinandan Varthama, viên phi công Ấn Độ bị bắt đã trở thành gương mặt của một trong những cuộc khủng hoảng quân sự nghiêm trọng nhất nhấn chìm Nam Á trong hai thập kỷ, dự kiến được thả tại cửa khẩu biên giới ở Wagah, nằm trên đường phân định ranh giới hai nước, vào chiều 1-3. Viên phi công đã được đưa lên xe hộ tống rời khỏi thành phố Lahore của Pakistan để tới cửa khẩu biên giới ở Wagah. Abhinandan đã bị giữ tại Pakistan sau khi máy bay phản lực MiG-21 của ông bị bắn hạ trong cuộc giao đấu giữa các máy bay chiến đấu của Pakistan và Ấn Độ ở khu vực Kashmir đang tranh chấp hôm 27-2.

Đám đông người dân đã tập trung tại cửa khẩu biên giới Wagah, trước khi viên phi công này được thả. Thủ tướng Pakistan Imran Khan tuyên bố, việc Abhinandan được thả là một “cử chỉ vì hòa bình”, một động thái đươc cho là nhằm xoa dịu căng thẳng giữa hai cường quốc hạt nhân.

“Sẵn sàng đáp trả”

Bất chấp cử chỉ “thiện chí” của Pakistan, các quan chức Ấn Độ cho biết, quân đội nước này vẫn được đặt trong tình trạng báo động cao. Phát biểu trong một buổi họp báo, Thiếu tướng Surendra Singh Mahal nhấn mạnh: “Chúng tôi đã được chuẩn bị đầy đủ và đang trong tình trạng sẵn sàng đáp trả bất cứ hành động khiêu khích nào từ Pakistan”.

Căng thẳng giữa hai nước không hề có dấu hiệu giảm đi khi cả hai bên đều tham gia vào các cuộc bắn phá vào lãnh thổ của nhau ở biên giới Kashmir. Ít nhất 8 dân thường Pakistan thiệt mạng trong vụ pháo kích xuyên biên giới từ Ấn Độ kể từ tối 28-2 tại một số khu vực ở Kashmir do Pakistan kiểm soát. Raja Moazzam, giám đốc quản lý thảm họa của Pakistan cho biết, hàng chục ngôi nhà đã bị hư hại do pháo kích và hàng trăm người phải chuyển đi các khu vực khác. Khoảng 600 người đang trú ẩn trong các trại do nhà nước quản lý. Ấn Độ ngược lại, đã cáo buộc Pakistan khởi xướng việc bắn phá.

Đối thoại

Phát biểu với CNN hôm 28-2, Ngoại trưởng Pakistan Shah Mehmood Qureshi cho biết, việc thả viên phi công nên được coi là một biểu hiện của sự sẵn sàng hạ nhiệt của Islamabad. Ông cũng xác nhận thủ lĩnh nhóm phiến quân Jaish-e-Mohammed (JeM), Masood Azhar - kẻ chủ mưu một số vụ tấn công khủng bố ở Ấn Độ, đang ở Pakistan. “Anh ấy không khỏe. Anh ấy không khỏe đến mức không thể rời khỏi nhà. Đó là thông tin tôi có được”, ông Quresh nói.

Ngày 1-3, Quốc hội Pakistan đã tái biểu dương đối với lực lượng quân đội nước này trong việc phản ứng với cuộc đột kích của Ấn Độ hồi tuần này bằng cách bắn hạ 2 máy bay chiến đấu và bắt giữ 1 phi công tại khu vực do nước này kiểm soát tại Kashmir. Kết thúc kỳ họp chung của Hạ viện gồm 342 ghế và Thượng viện gồm 104 ghế, các nghị sĩ đã thông qua một nghị quyết với số phiếu áp đảo về những leo thang mới nhất giữa 2 quốc gia cùng sở hữu vũ khí hạt nhân này. Nghị quyết cũng ủng hộ đề nghị của Thủ tướng Imran Khan về việc đối thoại với Ấn Độ, cho đây là phương án duy nhất để giải quyết tất cả các vấn đề còn tồn tại, trong đó cả vấn đề Kashmir. Phát biểu trước Quốc hội, Thủ tướng Imran Khan khẳng định Islamabad có thể đưa ra một “phản ứng đáng nhớ” với Ấn Độ nếu nước này tấn công Pakistan một lần nữa.

KHÔNG CẦN TRUNG GIAN

Liên quan đến căng thẳng giữa Pakistan và Ấn Độ, một nguồn tin Bộ Ngoại giao Ấn Độ ngày 1-3 cho hay New Delhi không cho rằng cần có bên thứ 3 làm trung gian hòa giải mối quan hệ căng thẳng giữa nước này với Pakistan.

Hôm 28-2, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cho biết, Moscow sẽ tổ chức một diễn đàn cho Ấn Độ và Pakistan đối thoại nếu hai nước bày tỏ sẵn sàng thương lượng để giảm bớt căng thẳng. Trước đó cùng ngày, Islamabad tuyên bố sẵn sàng chấp thuận đề nghị của Nga nếu New Delhi sẵn sàng cho một bước đi như vậy. Tuy nhiên, nguồn tin trên nêu rõ: “Chúng tôi cho rằng không có hành động nào của chúng tôi dẫn đến sự leo thang căng thẳng ở khu vực Kashmir, và phần lớn các nước đều hiểu quan điểm của Ấn Độ. Quả bóng ở bên phía Pakistan nhằm giảm bớt căng thẳng thông qua việc thực hiện hành động lập tức và đáng tin nhằm vào các nhóm khủng bố và cơ sở hạ tầng của chúng ở lãnh thổ Pakistan. Chúng tôi cũng cho rằng, Ấn Độ và Pakistan có một số kênh hiệu quả để liên lạc và không cần sự trung gian hòa giải của bên thứ 3”.

AN BÌNH