Chính biến ở Jordan và mối nguy cho Trung Đông

Thứ hai, 05/04/2021 14:56

Trung Đông lại nóng lên với những diễn biến đáng lo ngại tại Jordan vào cuối tuần qua. Giới chức Jordan hôm 3-4 bắt đầu mở cuộc điều tra nhằm vào một số thành viên Hoàng gia, trong đó có người anh em cùng cha khác mẹ của Nhà Vua Jordan Abdullah – cựu Thái tử Hamza bin Hussein - người đã bị phế danh hiệu từ 16 năm trước - liên quan đến một “kế hoạch gây bất ổn an ninh”.

Cựu Thái tử Hamzah bin Hussein bị giam giữ với cáo buộc âm mưu đảo chính chống lại Nhà Vua Jordan Abdullah.

Âm mưu đảo chính

Truyền hình nhà nước Jordan dẫn thông báo của quân đội nước này cho biết, giới chức chính quyền Jordan đột kích nhà của cựu Thái tử Hamzah bin Hussein và bắt 2 trợ lý cấp cao vì nghi ông này có thể liên quan tới âm mưu lật đổ Vua Abdullah.

Theo AP, giới chức Jordan nghi ngờ ông Hamzah có thể liên quan tới âm mưu đảo chính chống Nhà vua và nó được mô tả là kế hoạch lớn vì nghi “có liên quan tới các lực lượng trong khu vực”. Mặc dù các quan chức an ninh đã nhấn mạnh, cựu Thái tử Hamza bin Hussein, vốn là con trai cả của cố Quốc vương Hussein, đã không bị bắt giữ, nhưng ông được cho là đã “được yêu cầu dừng các hoạt động gây bất ổn an ninh và sự ổn định của đất nước”, bất chấp việc cựu thái tử đến nay vẫn phủ nhận các cáo buộc có liên quan.

Trong một tuyên bố đáng chú ý, Petra, hãng thông tấn chính thức của Jordan, nói thêm rằng âm mưu có mục đích được biết là có sự hậu thuẫn không xác định từ “nước ngoài”. Lãnh đạo quân đội Jordan bác tin ông Hamzah bị bắt. Tuy nhiên, các quan chức tình báo Jordan và Châu Âu nói rằng nhân vật hoàng gia này đang bị quản thúc tại nhà. Theo Reuters, trong một đoạn băng gửi cho BBC thông qua luật sư, cựu Thái tử Hamza bin Hussein cho biết ông đang bị quản thúc tại gia đồng thời bị yêu cầu ở trong nhà và không được liên lạc với bất kỳ ai. Ông Hamza tuyên bố bản thân không tham gia vào bất kỳ âm mưu nước ngoài nào và chỉ trích hệ thống cầm quyền vì tham nhũng. Ông nhấn mạnh: “Đây là một bước ngoặt không may và đáng buồn.”

Vụ việc diễn ra chỉ ít ngày sau khi cựu Thái tử Hamza bin Hussein có chuyến thăm một số thủ lĩnh bộ lạc nhằm tranh thủ sự ủng hộ. Trước đó, ông này từng cáo buộc một số nhà lãnh đạo đất nước tham nhũng.

Trung Đông lại dậy sóng

Âm mưu đảo chính rõ ràng xảy ra vào thời điểm vương quốc này phải đối mặt với hàng loạt vấn đề, trong và ngoài nước.

Jordan vượt qua một loạt thách thức nghiêm trọng trong những năm gần đây, bao gồm việc tiếp nhận hàng triệu người tị nạn và những căng thẳng mới do đại dịch Covid-19 gây ra. Là một đất nước nhỏ bé chỉ với hơn 10 triệu dân, nhưng Jordan hiện là nơi sinh sống của hơn 1,3 triệu người tị nạn Syria và là trại tị nạn lớn thứ hai thế giới, nơi điều kiện sống còn nghèo nàn và thiếu thốn, đồng thời người dân không được tiếp cận với các cơ hội chăm sóc sức khỏe và việc làm. Đại dịch Covid-19 cũng đã làm gia tăng căng thẳng ở nước này. Vì vậy, sự ổn định ở Jordan luôn là mối quan tâm của cả Trung Đông và cộng đồng quốc tế nói chung.

Vụ việc ngay lập tức thu hút sự chú ý của khu vực Trung Đông và cộng đồng quốc tế Nhiều nước trong khu vực đã bày tỏ quan ngại về tình hình Jordan và thể hiện sự ủng hộ dành cho Nhà Vua Abdullah. Trong một tuyên bố mới nhất, Hoàng gia Saudi Arabia khẳng định sự ủng hộ toàn diện dành cho Nhà Vua Abdullah nhằm duy trì an ninh và ổn định của đất nước. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price ngày 4-4 cho biết, Mỹ đang theo dõi chặt chẽ tình hình và đang liên lạc với các quan chức Jordan về vụ việc. “Quốc vương Abdullah là một đối tác quan trọng của Mỹ và chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ ông ấy”, Nhà Trắng lên tiếng.

Các phản ứng từ các quốc gia Arab khác trong khu vực cũng được đưa ra sau đó. Theo Reuters, Ai Cập, Bahrain, Lebanon, Kuwait, Iraq, Qatar, Yemen, Palestine và Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh và Liên đoàn Arab đều đưa ra tuyên bố ủng hộ chủ quyền, an ninh và ổn định của Jordan. Trong một tuyên bố đăng tải trên Facebook, người phát ngôn của Tổng thống Ai Cập cũng cho biết, nước này ủng hộ Quốc vương Jordan và những nỗ lực của ông “để duy trì an ninh và ổn định của vương quốc, chống lại bất kỳ nỗ lực nào nhằm phá hoại điều đó”.

KHẢ ANH