Cuộc chiến không cân sức

Thứ hai, 13/06/2016 10:36

(Cadn.com.vn) - Một cuộc chiến ngoại giao, thường luôn được giữ bí mật sau cánh cửa, bất ngờ bùng nổ trước dư luận khi Tổng Thư ký LHQ Ban Ki-Moon cáo buộc Saudi Arabia và các đồng minh quân sự của Riyadh về cách gây "áp lực quá đáng" lên tổ chức quốc tế này.

Mọi việc bắt đầu sau khi Văn phòng Tổng Thư ký LHQ Ban Ki-moon công bố báo cáo đưa liên quân các nước Arab do Saudi Arabia đứng đầu vào danh sách đen hàng năm vì "một loạt các vi phạm nghiêm trọng", trong đó có "các cuộc tấn công vào trường học và bệnh viện", gây ra cái chết của hàng trăm trẻ em. Báo cáo cho rằng, liên minh Arab chịu trách nhiệm cho 60% trong số 1.953 trẻ em tử vong ở Yemen vào năm ngoái.

Ngay lập tức, liên quân này bác bỏ báo cáo này cho rằng, nó "không cân bằng và không dựa trên các con số thống kê đáng tin cậy cũng như không phục vụ nhân dân Yemen". Theo phía Saudi Arabia, chiến dịch của liên quân ở Yemen nhằm "bảo vệ người dân Yemen, bao gồm cả trẻ em, thoát khỏi các hành động của phiến quân Houthi". Trong nỗ lực đáp trả vụ việc này, chính phủ Saudi đe dọa sẽ cắt giảm kinh phí dành cho các chương trình của LHQ.

Và đòn hiểm này của Riyadh đã ngay lập tức có hiệu lực dù chắc chắn cuộc chiến giữa Riyadh và LHQ chưa thể có hồi kết. Trong tuyên bố mới nhất của mình, Tổng Thư ký Ban Ki-moon không nói cụ thể rằng, Saudi Arabia đe dọa cắt tài trợ, nhưng LHQ tuyên bố tạm thời loại bỏ liên minh này ra khỏi danh sách đen, quyết định mà ông mô tả là "đau đớn". "Đây là một trong những quyết định đau đớn và khó khăn nhất mà tôi đã phải làm", ông nói với các phóng viên. Bởi nếu Arab cắt tài trợ, "trẻ em ở Palestine, Nam Sudan, Syria, Yemen và rất nhiều nơi khác sẽ nguy hiểm và tuyệt vọng hơn nữa".

"Thật không thể chấp nhận việc các nước thành viên gây áp lực không đáng có như thế này", ông Ban nói. Nhưng đại sứ LHQ Abdullah Al-Mouallimi tiếp tục phủ nhận việc Riyadh áp lực để LHQ loại liên minh này khỏi danh sách đen. Và những lời chỉ trích qua lại này khiến cuộc đấu tranh ngoại giao càng lên đỉnh điểm. Mỹ - một trong những quốc gia tài trợ nhiều nhất cho LHQ - cũng từng giữ lại nguồn tiền và đe dọa cắt nguồn kinh phí dành cho LHQ. Nhưng nói về vấn đề quyền trẻ em, Nhà Trắng nhất trí với ông Ban rằng, LHQ cần "được cho phép" thực hiện nhiệm vụ, trách nhiệm của mình, mà không sợ bị cắt nguồn kinh phí như Riyadh đe dọa.

Quyết định của LHQ ngay lập tức bị chỉ trích gay gắt, cho rằng, Tổng Thư ký Ban Ki-moon "cúi đầu" trước áp lực của Riyadh, động thái có khả năng gây hại cho di sản của ông tại LHQ sau khi kết thúc nhiệm kỳ. Quan trọng hơn, quyết định này cũng đe dọa sức mạnh của "danh sách đen" để gây áp lực với các bên tham chiến trong việc tuân thủ luật pháp quốc tế và quyền trẻ em, để từng bước được loại bỏ khỏi danh sách. Và tất nhiên, uy tín của LHQ cũng bị lung lay sau tranh cãi này.

Thanh Văn