(Cadn.com.vn) - Khu vực Đông Nam Á chứng kiến nạn cướp biển hoành hành năm 2014, và khó khăn chồng chất khi các cuộc tấn công ngày càng trở nên nguy hiểm hơn.

2014 có lẽ là năm nguy hiểm nhất đối với những người đi biển Châu Á trong gần thập kỷ qua. Theo Tổ chức Hợp tác khu vực về chống cướp biển và cướp có vũ trang trên biển Châu Á (ReCAAP), có 183 vụ tấn công trong vùng biển Đông Nam Á trong năm 2014, tăng đáng kể từ 150 vụ năm 2013 và 133 vụ năm 2012, và là mức cao nhất từ năm 2006.

Các số liệu mới nhất được công bố bởi Trung tâm báo cáo cướp biển thuộc Cục Hàng hải quốc tế (IMB) cho thấy, kết quả tương tự với báo cáo của ReCAAP. Trong số tổng cộng 245 vụ cướp biển và cướp có vũ trang (PAR) diễn ra trên toàn thế giới trong năm 2014, Châu Á chiếm đến 75%, tăng từ mức 60% của năm 2013. Tỷ trọng của châu lục đang tăng lên nhanh chóng bởi số lượng các vụ tấn công ở nhiều khu vực khác trên thế giới - đặc biệt là Vịnh Aden - tiếp tục suy giảm.

Số vụ cướp biển tăng mạnh trong khu vực Đông Nam Á từ năm 2013 là một xu hướng đáng lo ngại, sau khi giảm nhẹ trong giai đoạn 2010-2012. Cướp biển không phải là hiện tượng mới tại Đông Nam Á bởi nơi này được biết đến là điểm nóng trong nhiều thế kỷ.

Số vụ cướp biển tại các vùng biển Đông Nam Á gia tăng trong năm 2014. Ảnh: Diplomat

Cận cảnh

Hơn 1/3 khối lượng vận chuyển đi qua eo biển Malacca mỗi năm, với ước tính 15,2 triệu thùng dầu thô được vận chuyển qua vị trí chiến lược này mỗi ngày.

Mặc dù trước đây các vụ tấn công khiến hoạt động vận chuyển qua eo biển bị gián đoạn, nạn cướp biển trong các vùng biển Châu Á không dành được sự quan tâm của  phương Tây. Điều này bất chấp thực tế là nhiều nước phương Tây - đặc biệt là Châu Âu - sẽ là người đầu tiên bị ảnh hưởng bởi sự gián đoạn này. Liên minh Châu Âu (EU) phụ thuộc nhiều vào thương mại đường biển với các nước trong khu vực Châu Á-Thái Bình Dương - 6 trong số 20 đối tác thương mại lớn nhất của EU nằm trong khu vực.

Có 3 lý do khiến quốc tế ít quan tâm đến nạn cướp biển trong khu vực này. Đầu tiên, không giống như các vụ cướp biển ở Vịnh Aden, cướp biển ở Đông Nam Á ít bạo lực hơn, và thường ít được trang bị vũ khí. Thứ hai, phần lớn các cuộc tấn công đều nhằm vào các tàu nhỏ trong khu vực chứ không phải là các tàu chở dầu hoặc chở hàng lớn. Thứ ba, phần lớn các cuộc tấn công là các vụ nhỏ lẽ. Các vụ bạo lực lớn chỉ xuất hiện nhiều ở vịnh Aden hoặc Vịnh Guinea. Tuy nhiên, các vụ cướp biển bạo lực tăng lên đáng kể trong khu vực Đông Nam Á năm 2014.

Tin xấu và tin tốt

Ở Châu Á, PAR chủ yếu tập trung ở đông nam, đặc biệt là eo biển Malacca. Trong những năm gần đây, các cuộc tuần tra đa phương và các tổ chức như ReCAAP thành công trong việc giảm số lượng PAR tại eo biển Malacca. Tuy nhiên, khi các nỗ lực chống cướp biển gia tăng, hầu hết các vụ tấn công chuyển sang phía đông, về phía eo biển Singapore, biển Đông, và đặc biệt là các vùng biển và hải cảng của Indonesia.

Theo báo cáo thường niên năm 2014 của IMB, số lượng các cuộc tấn công tăng lên trên toàn khu vực Đông Nam Á, không có khu vực nào giảm so với năm trước. Hơn một nửa số vụ xảy ra tại 5 cảng biển và vùng đất neo đậu của Indonesia, 35 vụ xảy ra trên đảo Pulau Bintan. Malaysia và phần tiếp giáp biển Đông chứng kiến số vụ cướp biển tăng mạnh. Theo IMB, 24 vụ việc trong năm 2014, gần gấp 3 lần năm 2013. Hầu hết các cuộc tấn công xảy ra ở mũi Đông Nam của bán đảo Malay.

May mắn thay, năm 2014 không phải là tất cả các tin tức xấu. Theo Trợ lý Giám đốc ReCAAP Lee Yin Hui, hơn một nửa các vụ tấn công chỉ là các vụ việc nhỏ. Điều này có nghĩa là chỉ gây thiệt hại kinh tế nhỏ và không dẫn đến thương tích cho thủy thủ đoàn. Hầu hết mục tiêu chủ yếu là tàu kéo, sà lan, tàu chở hàng, với ý định cướp tiền mặt, vật dụng cá nhân. Hơn nữa, phần lớn những kẻ tấn công không được vũ trang hoặc "chỉ" dùng dao rựa.

An Bình
(Theo Diplomat)