Đường Trường Sơn, kỳ tích của thế kỷ XX

Thứ tư, 22/12/2021 09:57

Năm 1973, trong bài "Nước non ngàn dặm", nhà thơ Tố Hữu đã viết những câu thơ xúc động về Trường Sơn: “…Trường Sơn xẻ dọc, rọc ngang/ Xẻng tay mà viết nên trang sử hồng/ Trường Sơn vượt núi băng sông/ Xe đi trăm ngả chiến công bốn mùa/ Trường Sơn đông nắng, tây mưa/ Ai chưa đến đó như chưa rõ mình”. Đường Trường Sơn- đường Hồ Chí Minh mãi mãi ghi vào lịch sử dân tộc ta như là một con đường huyền thoại. Đó là một kỳ tích thể hiện sự sáng tạo độc đáo của chiến tranh nhân dân trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.

Đoàn xe vận tải trên đường Trường Sơn. Ảnh: Tư Liệu

Hơn 6 thập kỷ trước, ngày 19-5-1959, Bộ Chính trị BCH T.Ư Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh quyết định mở tuyến vận tải chi viện chiến lược Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh, thể hiện quyết tâm và ý chí sắt đá của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta: “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”, “Tất cả để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược”. Đoàn 559 vinh dự được giao nhiệm vụ tổ chức tuyến chi viện chiến lược này.

Từ những con đường mòn men theo dải Trường Sơn hùng vĩ, trong suốt 16 năm hoạt động (1959 - 1975), đường chiến lược Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh - huyết mạch nối liền hậu phương miền Bắc với tiền tuyến lớn miền Nam không chỉ là tuyến vận tải quân sự, tuyến hậu cần chiến lược mà còn là một chiến trường tổng hợp, một mặt trận chiến đấu quyết liệt giữa ta và địch; con đường của ý chí quyết chiến quyết thắng và lòng dũng cảm, của khí phách một dân tộc anh hùng.

Với ý chí “Không có gì quý hơn độc lập tự do”, bằng chủ nghĩa anh hùng cách mạng và trí tuệ Việt Nam, quân và dân ta trên tuyến đường chiến lược mang tên Bác Hồ vĩ đại đã tạo dựng được một hệ thống những con đường xuyên qua đèo cao, rừng rậm, suối sâu, một mạch chuyển chiến lược cho tiền tuyến rất độc đáo, có thể nói độc nhất vô nhị trong lịch sử chiến tranh thế giới. Đường Trường Sơn có tổng chiều dài gần 17.000km gồm 5 trục dọc men theo dải Trường Sơn, 21 trục ngang nối với các địa bàn chiến lược, các quân khu, hệ thống đường vòng tránh, đường ống dẫn xăng dầu, đường thông tin liên lạc, hệ thống cung trạm, binh trạm, kho tàng, bến bãi, trạm bảo dưỡng...

Đế quốc Mỹ và chính quyền Sài Gòn đã sớm phát hiện vai trò chiến lược vô cùng to lớn của hệ thống đường Trường Sơn đối với cuộc kháng chiến của quân và dân ta ở miền Nam và sự thành bại của cuộc chiến tranh xâm lược của chúng, nên không từ một thủ đoạn nào để ngăn chặn, phá hoại, nhằm cắt đứt sự chi viện của hậu phương lớn miền Bắc cho chiến trường miền Nam.

Tuy nhiên, dưới sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của Đảng, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, với tinh thần dũng cảm, thông minh, mưu trí, sáng tạo, quân và dân ta trên chiến trường Trường Sơn đã vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, hy sinh, đánh bại mọi thủ đoạn chiến tranh ngăn chặn của địch, chi viện cho các chiến trường, góp phần làm nên các cuộc Tổng tiến công Mậu Thân 1968, 1972, Chiến thắng Đường 9-Nam Lào… và cuối cùng là Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử. Bộ đội Trường Sơn đã chiến đấu trên 2.500 trận, diệt gần 17.000 tên địch, bắt 1.200 tên, gọi hàng trên 10.000 tên, bắn rơi 2.455 máy bay địch, phá hủy hàng vạn tấn vũ khí và phương tiện chiến tranh khác của địch. Trong cuộc chiến gian khổ, ác liệt đó, hơn 2 vạn cán bộ, chiến sĩ, thanh niên xung phong đã hy sinh, gần 3 vạn người bị thương, hàng nghìn người bị ảnh hưởng nặng nề bởi chất độc da cam của địch.

Với chiến công chói lọi, bộ đội Trường Sơn đã được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân, Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Sao Vàng, 77 tập thể, 46 cá nhân được tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân, hàng ngàn danh hiệu Dũng sĩ…

Đường Trường Sơn - Hồ Chí Minh thực sự ghi vào lịch sử dân tộc ta như một con đường huyền thoại, một kỳ tích của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, một “Kỳ tích của thế kỷ XX”. Trong thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hôm nay, những bài học đúc kết từ quá trình xây dựng, phát triển đường Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh dưới sự lãnh đạo của Đảng, trực tiếp là sự lãnh đạo, chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đang được chắt lọc, vận dụng sáng tạo, phát huy sức mạnh tổng hợp để xây dựng đất nước giàu mạnh.

Ngọc Diệp