(Cadn.com.vn) - Các nước Liên minh Châu Âu (EU) cam kết sẽ tiếp nhận thêm 100.000 người tị nạn dọc tuyến đường di cư qua vùng Balkan, nhằm xoa dịu căng thẳng đang gia tăng trên biên giới phía đông.

Hội nghị Thượng đỉnh hẹp khẩn cấp của EU bàn về khủng hoảng di cư đã kết thúc hôm 26-10 sau khi các nhà lãnh đạo nhất trí kế hoạch 17 điểm về việc hợp tác quản lý dòng người tị nạn qua bán đảo Balkan.

Chủ tịch Ủy ban Châu Âu (EC) Jean-Claude Juncker đã thông báo về thỏa thuận này tại cuộc họp báo ở Brussels, Bỉ, ngay sau cuộc họp khẩn với người đứng đầu 10 nước EU, trong đó có Thủ tướng Đức Angela Merkel, cùng lãnh đạo các nước không thuộc EU như Albania, Serbia và Macedonia. Thổ Nhĩ Kỳ, điểm khởi đầu cho hầu hết những người di cư, vắng mặt tại hội nghị lần này.

Người tị nạn tràn qua biên giới Slovenia từ Croatia. Ảnh: AP

Sắp xếp thêm 100.000 chỗ ở

Cuộc họp diễn ra sau khi Bulgaria, Romania và Serbia cảnh báo có thể đóng cửa biên giới để tránh việc có thể trở thành “vùng đệm” cho hàng chục ngàn người tràn vào Châu Âu mỗi ngày.

AP dẫn số liệu của LHQ cho biết, hơn 670.000 người di cư trái phép vào EU kể từ đầu năm nay - nhiều người trong số họ chạy trốn bạo lực ở Syria, Iraq và Afghanistan - đánh dấu cuộc khủng hoảng di cư tồi tệ nhất của ở Châu Âu kể từ sau Thế chiến II. “Đây là một trong những thử thách lớn nhất mà Châu Âu phải đối mặt”, bà Merkel nói tại cuộc họp báo chung với ông Juncker.

Nổi bật nhất trong số các biện pháp được thông qua tại hội nghị là trung tâm tiếp nhận các nước sẽ sắp xếp thêm 100.000 chỗ ở cho người di cư trên lộ trình từ Hy Lạp đến Đức. Trong đó, khoảng 50.000 người di cư sẽ ở Hy Lạp và nửa còn lại ở các nước vùng Balkan như Macedonia và Serbia. Athens đồng ý mở cửa các trung tâm có thể tiếp nhận thêm 30.000 người di cư vào trước cuối năm nay và Cao ủy LHQ về người tị nạn (UNHCR) sẽ hỗ trợ việc cung cấp thêm ít nhất 20.000 chỗ ở tại nước này.

Các nhà lãnh đạo cũng nhất trí, Cơ quan kiểm soát biên giới của EU (Frontex) sẽ tăng cường hoạt động trên biên giới Hy Lạp - Macedonia để đảm bảo những người di cư qua khu vực này sẽ được đăng ký. Ngoài ra, EU cũng sẽ triển khai hơn 400 lính biên phòng trong vòng 1 tuần để đối phó với cuộc khủng hoảng di cư tại các quốc gia vùng Balkan.

Sự đoàn kết hiếm hoi

Các nước Châu Âu lâu nay vẫn chia rẽ sâu sắc về cách xử lý khủng hoảng di cư đang nhấn chìm lục địa già. Một số quốc gia coi đây chủ yếu là vấn đề an ninh biên giới, trong khi những nước khác cho rằng, đây là thách thức nhân đạo lớn đòi hỏi khối phải thể hiện sự đoàn kết để phân bổ lại người tị nạn.

Cho đến nay, thỏa thuận này có thể được coi là sự đoàn kết hiếm hoi của các nước EU trong nỗ lực giải bài toán khủng hoảng này. “Cùng hợp tác quản lý dòng người di cư là cách duy nhất để khôi phục trật tự, làm chậm dòng chảy không kiểm soát”, ông Juncker tuyên bố tại cuộc họp báo. Ngoài việc tiếp nhận thêm người tị nạn, các nước cũng nỗ lực phân biệt người tị nạn thật sự với di dân vì mục đích kinh tế, để giúp đẩy nhanh kế hoạch cho hồi hương những người bị bác bỏ đơn xin tị nạn. Trên thực tế, hầu hết những người di cư đầu tiên đặt chân đến Hy Lạp đều muốn đến Đức hoặc Thụy Điển, 2 quốc gia đảm bảo việc sẵn sàng đón tiếp người di cư. Nhưng theo quy định của EU, người di cư phải đăng ký tị nạn tại nơi đầu tiên họ đặt chân đến.

Thất vọng, người di cư hướng lên vùng Balkans nhưng rồi họ lại bị mắc kẹt nghiêm trọng do quyết định đóng cửa biên giới của Hungary. Động thái của Budapest gây căng thẳng với Brussels, các nước thành viên EU và đặc biệt là các nước láng giềng, trong đó quốc gia Slovenia nhỏ bé đang bị tràn ngập hơn 60.000 người di cư trong những ngày gần đây.

Khả Anh