Diễn biến phức tạp

(Cadn.com.vn) - Tại các huyện miền núi của tỉnh Quảng Nam, thời điểm cuối năm là lúc “lâm tặc” hoạt động mạnh nhất. Trước thực trạng trên, thực hiện kế hoạch của UBND tỉnh Quảng Nam, hiện nay nhiều đơn vị kiểm lâm (KL) đã tăng cường siết chặt việc quản lý lâm, khoáng sản trên địa bàn.

QL14B là tuyến huyết mạch từ các tỉnh Tây Nguyên, qua địa phận Quảng Nam để về Đà Nẵng, do vậy có nhiều phương tiện xe cơ giới lưu thông. Gần đây, các đối tượng “lâm tặc” ngụy trang, sử dụng ô-tô đắt tiền, xe tải nhẹ chuyên chở hàng hóa buôn bán trên vùng cao nhằm qua mắt các lực lượng chức năng. Tuy nhiên, với tinh thần cảnh giác, Trạm KL Đại Hồng (H. Đại Lộc, Quảng Nam) đã bắt giữ một số phương tiện cùng với tang vật. Điển hình như ngày 30-12-2015, ông Chung Minh Phương (trú TT Khâm Đức, H. Phước Sơn, Quảng Nam) điều khiển ô-tô Innova BKS 92H-2278 chở 0,67m3 gỗ xoan đào từ hướng Phước Sơn về TP Đà Nẵng thì bị phát hiện, bắt giữ. “Xe mới, nhìn bề ngoài không ai nghĩ tham gia chở gỗ lậu. Nhưng bằng các biện pháp nghiệp vụ, đơn vị đã kịp thời phát hiện, ngăn chặn bắt giữ” - ông Nguyễn Văn Thanh - Trưởng Trạm KL Đại Hồng cho biết.

Do lực lượng KL kiểm soát chặt chẽ trên tuyến đường bộ nên các đối tượng chuyển sang hình thức vận chuyển gỗ qua dòng sông Vu Gia. Thời gian qua, hàng loạt các vụ chở gỗ bằng bè, ghe thuyền đã bị KL chặn đứng. Điển hình tháng 3-2015, hơn 7m3 gỗ quý thả xuống sông Vu Gia qua xã Đại Sơn (H. Đại Lộc) bị KL địa bàn trục vớt trước khi tuồn về xuôi. Lần theo đường đi gỗ lậu, KL phát hiện ra đường dây phá rừng quy mô lớn, huy động lực lượng tổ chức truy quét. Ông Nguyễn Văn Thanh cũng cho biết thêm, thời điểm cuối năm, tình trạng vận chuyển gỗ lậu rất phức tạp, cán bộ KL trực rào chắn ba-ri-e 24/24 giờ. Năm 2015, đơn vị triển khai ít nhất 60 đợt truy quét tại các khu vực C8, D7, khe Hoa, Đá Trắng, Thác Cạn, Đầu Gò... với khối lượng gỗ tịch thu gần 30m3. Hàng chục vụ cất giấu lâm sản trái phép bị phanh phui. Trong năm qua, có 10 ô-tô chở gỗ lậu bị phát hiện, tạm giữ. Do không có thẩm quyền xử phạt tại chỗ, nên hầu hết các vụ vi phạm bị phát hiện đều lập biên bản và chuyển về Hạt KL H. Đại Lộc xử lý.

Thuyền kéo những cây gỗ lớn trên lòng hồ thủy điện Sông Bung 4.

Lâm tặc hoành hành trên hồ thủy điện

Khi các hồ chứa nước thủy điện chưa có, “lâm tặc” không có đường vào những khu rừng già để khai thác gỗ. Nhưng từ khi lòng hồ các thủy điện tích nước, lâm tặc tăng cường hoạt động, do vậy số thuyền hoạt động trái phép trên lòng hồ hiện nay khá phổ biến. Theo thống kê của Chi cục KL tỉnh Quảng Nam, đến nay toàn tỉnh có 257 phương tiện hoạt động trên các lòng hồ thủy lợi, thủy điện. Cụ thể, H. Phước Sơn có 24 thuyền, Nông Sơn 11 thuyền, Bắc Trà My 14, Nam Giang 57 thuyền, Phú Ninh có 59 chiếc, Núi Thành 86 chiếc. Điều đáng nói, trong số đó chỉ có 133 chủ phương tiện cam kết không vi phạm pháp luật về quản lý bảo vệ rừng; 59 thuyền buộc tạm ngừng hoạt động do không đảm bảo các quy định của pháp luật. Qua các đợt tuần tra, truy quét gần đây, lực lượng KL đã tạm giữ 27 thuyền vi phạm, tịch thu hơn 40m3 gỗ xẻ vận chuyển bằng đường thủy.

Trên thực tế, việc quản lý phương tiện, dụng cụ đưa vào rừng trái phép và xử lý thuyền không đăng ký, đăng kiểm hoạt động trong các lòng hồ thủy điện thiếu triệt để nên tạo cơ hội cho “lâm tặc” hoạt động. Cụ thể, chiều tối 6-1, trên lòng hồ thủy điện Sông Bung 4, chúng tôi ghi nhận có các thuyền đang trục vớt gỗ mục dưới nước, kể cả gỗ lậu. Những thuyền trên vào tận đầu nguồn để kéo gỗ đưa về xuôi tiêu thụ…

Theo thống kê, trong năm 2015, Chi cục KL tỉnh Quảng Nam và các cơ quan chức năng khác đã phát hiện, lập biên bản 1.086 vụ, tịch thu hơn 1.800m3 gỗ các loại và  246 cá thể động vật rừng; tạm giữ 123 ô-tô và hơn 100 phương tiện vận chuyển gỗ lậu. Bên cạnh đó, triển khai 720 lượt tuần tra, truy quét về khai thác khoáng sản trái phép có xâm hại đến tài nguyên rừng và đất lâm nghiệp trên địa bàn các huyện Núi Thành, Hiệp Đức, Phước Sơn, Nam Giang, Đông Giang, Bắc Trà My. Theo đó, phá hủy gần 200 máy nổ và máy xay đá; đốt, phá 243 lán trại, 575 bẫy thú rừng...

Ô-tô BKS 92H-2278 cùng tang vật gỗ lậu bị tạm giữ tại Trạm KL Đại Hồng.

Số gỗ có đường kính lớn bị thu giữ tập kết tại Trạm KL Đại Hồng.

Siết chặt quản lý

Trước diễn biến phức tạp của tình trạng khai thác lâm khoáng sản trái phép, cuối tháng 12-2015, UBND tỉnh Quảng Nam đã ban hành kế hoạch kiểm tra, truy quét các địa bàn trọng điểm về vi phạm Luật Bảo vệ và Phát triển rừng trước, trong và sau Tết Nguyên đán Bính Thân - 2016. Mục đích nhằm tiếp tục ngăn chặn có hiệu quả tình trạng vi phạm Luật Bảo vệ và Phát triển rừng, không để xảy ra các điểm nóng vi phạm pháp luật về khai thác, vận chuyển, mua bán lâm sản trên địa bàn tỉnh.

Theo đó, UBND tỉnh yêu cầu lực lượng KL có trách nhiệm xác định địa bàn trọng điểm, các tụ điểm nóng để tham mưu cho chính quyền địa phương cấp huyện, xã thực hiện kế hoạch; tổ chức phối hợp lực lượng, bố trí lực lượng nòng cốt đủ mạnh gồm: KL, CA, quân đội và các cơ quan liên quan ở địa phương, tạo nên sức mạnh tổng hợp tổ chức kiểm tra, truy quét, ngăn chặn triệt để việc khai thác, vận chuyển, mua bán gỗ, động vật rừng và khai thác khoáng sản trái phép tại các địa phương; đồng thời, vận động nhân dân tố giác những đối tượng có hành vi vi phạm Luật Bảo vệ và Phát triển rừng để các cơ quan chức năng ngăn chặn, xử lý kịp thời, góp phần bảo vệ rừng và quản lý tốt lâm sản.

Xử lý nghiêm những tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm Luật Bảo vệ và Phát triển rừng, đặc biệt là người có thẩm quyền nhưng thiếu trách nhiệm, tiêu cực để xảy ra tình trạng phá rừng, khai thác gỗ trái phép, chống người thi hành công vụ. Tổ chức kiểm tra, theo dõi thường xuyên các xưởng cưa xẻ gỗ; các điểm nuôi nhốt động vật rừng; kiểm tra việc chấp hành các quy định của Thông tư 01/2012/TT-BNNPTNT đối với các cơ sở gây nuôi, chế biến, kinh doanh lâm sản. Thời gian triển khai kiểm tra, truy quét từ ngày 1-1-2016 đến 15-3-2016, chia làm 2 đợt.

Trước sự chỉ đạo của UBND tỉnh Quảng Nam, hiện nay ngành KL đang triển khai kế hoạch TTKS, truy quét tại các vùng trọng điểm về buôn bán, vận chuyển, khai thác lâm, khoáng sản trái phép. Đặc biệt, bố trí lực lượng vào canh giữ rừng tại các vùng lõi khu bảo tồn, rừng đặc dụng... nhằm kiểm soát các cung đường vận chuyển gỗ lậu.

B.Bình