Sự kiện này không chỉ mang ý nghĩa tổ chức bộ máy, mà còn khơi dậy hào khí của những chặng đường chiến đấu oanh liệt, nơi hai lực lượng từng sát cánh trong cùng một chiến trường, từng mang chung một tên gọi "Công an Quảng Nam - Đà Nẵng". Từ đây, truyền thống và sức mạnh được cộng hưởng, tạo nên một lực lượng "thép" vừa kiên trung, vừa hiện đại, đủ sức đảm đương trọng trách bảo vệ an ninh Tổ quốc trong thời kỳ mới.

Trung dũng - Kiên cường qua từng trận chiến

Ngược thời gian về 80 năm trước, chỉ vài ngày sau thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám 1945, Công an Quảng Nam (25-8-1945) và Công an Đà Nẵng (26-8-1945) lần lượt ra đời. Dù địa bàn quản lý khác nhau, nhưng cả hai cùng chung nhiệm vụ trọng đại: bảo vệ chính quyền cách mạng non trẻ, chống thù trong giặc ngoài, giữ gìn trật tự xã hội mới.

Những ngày đầu, cán bộ chiến sĩ vừa xây dựng lực lượng, vừa mưu trí, dũng cảm trấn áp phản động, bắt giữ tay sai, truy quét tàn quân. Tại Đà Nẵng, các chiến sĩ đã nhanh chóng chiếm lĩnh Sở Liêm Phóng, bắt giữ nhiều tên phản động, thu giữ phương tiện của địch. Ở Quảng Nam, lực lượng Công an kiên cường bám cơ sở, phá tề, diệt ác, trừ gian, bảo vệ an toàn các khu căn cứ và cơ quan đầu não của Tỉnh ủy, Khu ủy.

Từ năm 1952, khi Quảng Nam và Đà Nẵng hợp nhất trong cơ cấu hành chính, lực lượng Công an hai địa phương đã chính thức mang tên chung Công an Quảng Nam - Đà Nẵng. Trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, đây là lực lượng an ninh trọng yếu của chiến trường Khu 5, vừa bí mật hoạt động trong vùng địch tạm chiếm, vừa trực tiếp chiến đấu ở tuyến lửa ác liệt. Hàng loạt chiến công đã ghi dấu: trận gài mìn tiêu diệt 25 tên Mỹ tại Non Nước - Hòa Hải; đột nhập, tiêu diệt chỉ huy mật thám, phá tan mạng lưới chỉ điểm; bảo vệ tuyệt đối an toàn các tuyến hành lang chiến lược và căn cứ của Khu ủy, Tỉnh ủy. Cán bộ chiến sĩ đã góp phần quan trọng vào các cao trào nổi dậy, đỉnh cao là 76 ngày đêm làm chủ Đà Nẵng năm 1966, chiến dịch thần tốc giải phóng thành phố ngày 29-3-1975 và trước đó là giải phóng tỉnh Quảng Nam (cũ) ngày 26-3-1975.

Trong suốt hai cuộc kháng chiến, hàng trăm cán bộ, chiến sĩ Công an Quảng Nam - Đà Nẵng đã anh dũng hy sinh, hàng nghìn đồng chí bị thương. Sự hy sinh đó đã góp phần làm nên thắng lợi vĩ đại của dân tộc.

Sau đại thắng mùa xuân 1975, Quảng Nam và Đà Nẵng vẫn chung trong một nhà cho đến năm 1997. Lực lượng Công an Quảng Nam - Đà Nẵng bước vào giai đoạn mới: vừa tiếp quản địa bàn, bảo vệ chính quyền, vừa đối mặt muôn vàn thách thức của thời hậu chiến. Các chiến sĩ đã nhanh chóng truy bắt tàn quân, bóc gỡ hàng chục tổ chức phản cách mạng, vô hiệu hóa âm mưu "hậu chiến" của địch; đồng thời tích cực cải tạo, cảm hóa đối tượng chế độ cũ.

Trước âm mưu "diễn biến hòa bình" của các thế lực thù địch, Công an hai địa phương đã kiên quyết đấu tranh, bóc gỡ hàng chục tổ chức phản động, ngăn chặn vượt biển trái phép, phòng chống xâm nhập tình báo, gián điệp. Trên lĩnh vực trật tự xã hội, nhiều vụ án đặc biệt nghiêm trọng như cướp, giết, buôn lậu lớn được khám phá nhanh chóng, trả lại sự bình yên cho nhân dân. Một chuyên án làm nức lòng người dân cả nước phải kể đến việc khám phá và bắt băng cướp trên dọc Quốc lộ 1A do Nguyễn Ngọc Sang và Đỗ Thái Bình cầm đầu, gây ra hơn 60 vụ cướp táo tợn từ năm 1992 đến năm 1994…

Bên cạnh đó, dựa vào sức mạnh của phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, Công an các cấp đã giữ vững ổn định chính trị - xã hội, góp phần quan trọng vào công cuộc khôi phục và phát triển kinh tế địa phương.

Vững vàng thời bình - Giữ trọn lời thề với nhân dân

Năm 1997, Quốc hội quyết định tách tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng thành tỉnh Quảng Nam và TP Đà Nẵng trực thuộc Trung ương. Từ đây, Công an Đà Nẵng và Công an Quảng Nam lại hoạt động độc lập về tổ chức, nhưng vẫn duy trì mối quan hệ phối hợp đặc biệt mật thiết.

Trong thời kỳ đổi mới, cả hai lực lượng đều đổi mới tư duy, phương thức công tác; áp dụng khoa học - công nghệ vào quản lý nhà nước về an ninh, trật tự; chủ động phòng ngừa, tấn công tội phạm. Công an Quảng Nam đã làm tốt công tác nắm tình hình, quản lý địa bàn, đối tượng trọng điểm; kịp thời phát hiện, đấu tranh ngăn chặn các hoạt động phá hoại của các thế lực thù địch và phản động; bảo đảm tuyệt đối an toàn an ninh nội bộ, các mục tiêu chính trị, kinh tế, quốc phòng và các sự kiện chính trị quan trọng của tỉnh; tham mưu giải quyết có hiệu quả, kịp thời nhiều tình huống phức tạp về an ninh trật tự, không để hình thành "điểm nóng" và "đột biến", "bất ngờ". Công an Đà Nẵng nổi bật với việc giữ vững danh hiệu thành phố "5 không", "3 có", "4 an", là điểm đến hấp dẫn cho du khách và nhà đầu tư; nhiều chuyên án lớn về ma túy, tội phạm công nghệ cao, tội phạm xuyên quốc gia được triệt phá.

Trong kháng chiến chống xâm lược và trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc có hàng ngàn cán bộ chiến sỹ anh dũng hy sinh, hàng ngàn thương binh, bệnh binh. Và ngay trong thời bình, vẫn có đồng chí đã hy sinh và nhiều đồng chí bị thương trong khi tấn công tội phạm; hàng ngàn cán bộ chiến sĩ ngày đêm không quản ngại hy sinh, gian khổ, dũng cảm, mưu trí tấn công địch và trấn áp tội phạm, bảo vệ an toàn tính mạng và tài sản của nhân dân. Sự hy sinh thầm lặng và cao cả của các thế hệ cán bộ chiến sĩ Công an Quảng Nam và Đà Nẵng đã góp phần làm nên thắng lợi; được Đảng, chính quyền và nhân dân tỉnh ta ghi nhận, đánh giá cao.

Thành tích của hai lực lượng được ghi nhận bằng hàng trăm huân, huy chương, bằng khen; nhiều đơn vị, cá nhân được phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân; hàng ngàn phần thưởng cao quý khác tặng cho tập thể và cá nhân cán bộ chiến sĩ đã có thành tích xuất sắc trong công tác, chiến đấu.

Từ 1-7-2025, Quảng Nam và Đà Nẵng hợp nhất đã đưa lực lượng Công an hai địa phương trở lại mái nhà chung Công an TP Đà Nẵng. Đây vừa là niềm tự hào, vừa là trách nhiệm nặng nề. Từ di sản gần 80 năm chiến đấu, xây dựng và trưởng thành, lực lượng hôm nay tiếp tục phát huy bản lĩnh "Trung dũng - Kiên cường" của quê hương, tinh thần "Vì nước quên thân, vì nhân dân quên mình" của người chiến sĩ Công an nhân dân.

Từ Đại hội đại biểu Đảng bộ Công an TP Đà Nẵng lần thứ XV, nhiệm kỳ 2025 - 2030 (diễn ra cuối tháng 7-2025), sự kiện chính trị quan trọng đã đánh dấu sự vững mạnh, mở ra chương mới trong sự phát triển của tổ chức đảng trong lực lượng Công an TP sau hợp nhất. Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, yêu cầu bảo vệ an ninh trật tự ngày càng cao, Công an TP Đà Nẵng đề ra phương châm "Đoàn kết, dân chủ, kỷ cương, trách nhiệm, hiệu quả", lấy phòng ngừa là cơ bản, kết hợp tấn công trấn áp mạnh mẽ tội phạm, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Đồng thời, tiếp tục xây dựng lực lượng chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu tình hình mới theo tinh thần Nghị Quyết 12-NQ/TW ngày 16-3-2022 của Bộ Chính trị, xứng đáng là "lá chắn thép" bảo vệ cuộc sống bình yên và hạnh phúc của nhân dân.

Thiếu tướng Nguyễn Hữu Hợp - Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Công an TP Đà Nẵng cho biết, mục tiêu xuyên suốt trong nhiệm kỳ tới của Ban Chấp hành Đảng bộ Công an thành phố là duy trì bảo đảm tốt nhất tình hình an ninh trật tự, quyết tâm xây dựng Đà Nẵng thực sự là một "thành phố an toàn", đáng sống, đáng đến. Để hiện thực hóa những mục tiêu trên, toàn lực lượng sẽ triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, tập trung vào những vấn đề cốt lõi như: xây dựng lực lượng trong sạch, vững mạnh, siết kỷ luật, phòng ngừa vi phạm; đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ; tăng cường phối hợp với các lực lượng và nhân dân trong bảo đảm an ninh trật tự… Công an TP Đà Nẵng tiếp tục nâng cao năng lực phòng ngừa, đấu tranh tội phạm, chủ động nắm tình hình từ sớm, ngăn chặn hoạt động chống phá và các loại tội phạm hình sự, kinh tế, ma túy, công nghệ cao; nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về an ninh trật tự, nhất là quản lý cư trú; đẩy mạnh cải cách hành chính, phục vụ tốt người dân, doanh nghiệp; tăng cường tuyên truyền, xây dựng thế trận an ninh nhân dân vững chắc…

Từ những chiến hào khói lửa đến phố phường yên bình hôm nay, từ hai đơn vị độc lập đến một lực lượng thống nhất. Và hôm nay, Công an TP Đà Nẵng là hiện thân của sức mạnh đoàn kết, trí tuệ, bản lĩnh, sẵn sàng vượt mọi gian khổ để hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ trong thời kỳ mới, trung thành tuyệt đối với Đảng, Tổ quốc và nhân dân.

MAI VINH