Lợi dụng sự thiếu hiểu biết, nhiều đối tượng cho vay nặng lãi dụ dỗ hàng trăm hộ gia đình đồng bào thuộc diện được đền bù các dự án vay tiền với lãi suất 50%  để mua sắm, tiêu xài. Đến khi nhận được tiền đền bù thì bị cấn trừ, trả nợ cùng với lãi suất "cắt cổ". Điều này khiến không ít gia đình đồng bào dân tộc thiểu số ở miền núi Quảng Ngãi lâm vào cảnh nợ nần. Cơ hội thoát nghèo trên vùng đất tái định cư đã đi theo nhiều chủ nợ cho vay tín dụng đen...

Khu tái định cư thôn Tre, xã Trà Thọ, H. Tây Trà (Quảng Ngãi) sau khi nhường đất cho dự án thủy điện Hồ chứa nước Nước Trong.

Được áp giá đền bù đất đai hơn 700.000.000 đồng từ dự án thủy điện Hồ chứa nước Nước Trong, ông Hồ Văn Trăm, ở xã Trà Thọ, H. Tây Trà, Quảng Ngãi mang theo cơ hội thoát nghèo vào nơi ở mới. Thế nhưng, sau 5 năm tái định cư giờ đây vợ chồng ông cùng 4 người con chỉ còn bám víu vào mảnh vườn nhỏ, trồng vài ba bụi sắn sống lay lắt qua ngày. Bởi, lúc được nhận tiền đền bù thì con ông đã mượn của các đối tượng cho vay tín dụng đen với lãi suất 50%. Trả nợ cả gốc lẫn  lãi, gia đình rơi vào cảnh trắng tay. "Con tôi lấy cái gì tôi cũng không biết luôn. Nhiều người lạ đến đây bảo tôi trả tiền, tôi lấy tiền đất được đền bù gửi trong sổ tiết kiệm để trả. Giờ tôi buồn lắm chứ sao không buồn, cơm ăn cũng không có, cơm nguội cũng không", trong tâm trạng lo âu, ông Hồ Văn Trăm chia sẻ thêm.

Tại huyện miền núi Tây Trà, hàng trăm hộ đồng bào ở các xã Trà Thọ, Trà Xinh di dời đến nơi ở mới với số tiền áp giá hàng tỷ đồng từ dự án hồ chứa nước Nước Trong. Thế nhưng, nghe lời dụ dỗ của các đối tượng, bà con đã vay với lãi suất gấp nhiều lần để mua sắm, chi tiêu; đến khi nhận được tiền đền bù cũng là lúc chủ nợ đến đòi. Chỉ tính trong tháng 9-2017, đã có 160 hộ huyện miền núi này nhận đền bù bổ sung hơn 60 tỷ đồng, thì trong gần 2/3 gia đình này phải trả nợ cho các ông chủ, bà chủ cho vay nặng lãi từ những năm trước đó. Ông Hồ Văn Tập, ở xã Trà Thọ, H. Tây Trà, cho biết thêm: "Mình không có biết, mình thấy mình có tiền đền bù. Nó đưa có tên mình một triệu là triệu rưỡi, như thế mình vay tới thôi. Nhưng đã lỡ rồi, nay mình có bài học, sau này mình có suy nghĩ lắm chứ".

Ông Hồ Văn Trăm ở xã Trà Thọ, H. Tây Trà (Quảng Ngãi) với sổ tiết kiệm gửi số tiền được đền bù nhưng phải lo trả lãi suất cao cho tín dụng đen.

Trước vấn nạn "tín dụng đen", chính quyền địa phương đã vận động người dân trong vùng dự án không thỏa thuận, không vay lãi suất cao để tránh mất tiền. Đồng thời, hỗ trợ, hướng dẫn đồng bào đầu tư sản xuất ở các vùng tái định cư mới. Tuy nhiên, chưa có giải pháp nào thực sự hiệu quả, và vấn nạn "tín dụng đen" vẫn luồn lách né tránh pháp luật hoành hành trên các địa phương vùng cao Quảng Ngãi. "Một số hộ có đền bù nhưng đã mất hết tiền rồi. Xã xem đây là một bài học để mà tuyên truyền bà con số hộ còn lại làm sao giữ được đồng tiền này, duy trì tiền đền bù này để mà nâng cuộc sống ngày một tốt hơn", ông Hồ Tấn Vũ- Chủ tịch UBND xã Trà Thọ, Tây Trà, cho biết thêm.

 H. Tây Trà  phần lớn là đồng bào dân tộc thiểu số, tỷ lệ hộ nghèo chiếm hơn 75%. Số tiền đền bù cho mỗi hộ gia đình sẽ giúp đồng bào có cuộc sống tốt hơn ở nơi tái định cư. Tuy nhiên, vấn nạn "tín dụng đen" đã làm cái nghèo đeo bám dai dẳng trên những làng bản của bà con vùng cao.

TRUNG THÀNH