(Cadn.com.vn) - Trong tuần qua, tại vùng biển Quảng Trị, TT-Huế, hiện tượng cá nổi lờ đờ, chết trôi dạt vào bờ tiếp tục xảy ra. Ngư dân sống dọc bờ biển Bắc Trung Bộ lại ra biển vớt cá, nhưng ai cũng hoang mang, lo lắng vì sợ cá nhiễm độc, ảnh hưởng ngư trường và nghề đánh bắt.

Liên tục mấy ngày nay, người dân ven biển tỉnh Quảng Trị bất ngờ nhìn thấy hiện tượng cá nổi lờ đờ trên mặt nước, chết dần trôi dạt vào bờ biển dày đặc. Bà con đổ xô ra biển nhặt cá, nhiều em nhỏ, cụ già đi dọc bờ biển mỗi ngày cũng nhặt được vài chục ký.  Có người đem cá về ăn hoặc đưa ra chợ bán, nhưng cũng nhiều người không dám ăn vì sợ cá nhiễm độc. Ông Nguyễn Văn Tý (thôn Thái Lai, xã Vĩnh Thái, H. Vĩnh Linh, Quảng Trị) cho biết, cá chết rất nhiều, dạt vào từng eo vịnh. Người dân lấy lưới vây lại như vây trong hồ của mình. Có ngày ông cùng ngư dân trong thôn đem lưới ra vây, chỉ vài giờ đã vớt được hàng chục ký, đủ các loại, nhiều con cá to, nặng hàng chục cân cũng dạt bờ.

Theo những ngư dân chuyên làm nghề lặn biển ở xã Vĩnh Thái, ở vùng biển cách xa bờ cả hàng chục cây số, khi lặn xuống biển vẫn thấy cá chết. Nhiều loại cá ở tầng nước sâu như mú, hồng, hanh, ong, đuối, thậm chí bạch tuộc, cá nằm trong hang đá vẫn chết. Ông Trần Văn Thận - Bí thư Đảng ủy xã Vĩnh Thái, H. Vĩnh Linh cho biết: những thợ lặn đi biển về kể, ở ngoài rạn cách bờ cả chục cây số họ lặn xuống đáy biển vẫn thấy cá chết rất nhiều, lượng cá chết dạt bờ chỉ là một phần rất nhỏ. Mấy ngày trước bà con vớt về ăn cũng có, bán cũng có. Hiện nay, tin đồn đoán cũng rất nhiều, người dân rất hoang mang, lo lắng tương lai không còn cá để đánh bắt, ảnh hưởng đến nghề khai thác. Chúng tôi cũng cảnh báo với người dân không nên hoang mang và không nên ăn cá chết khi chưa rõ nguyên nhân.

Người dân xã Vĩnh Thái nhặt cá chết dạt vào bờ biển.

Ngày 20-4, Sở NN và PTNT tỉnh TT-Huế đã có báo cáo, xác định nguyên nhân ban đầu dẫn đến việc cá tự nhiên và cá nuôi chết trên diện rộng ở TT Lăng Cô (H. Phú Lộc). Dấu hiệu cá chết không có biểu hiện bệnh ở phần phụ, mang và nội tạng. Xác định ban đầu một số chỉ tiêu môi trường tại vùng nuôi cá lồng có cá chết bằng dụng cụ test nhanh: PO4  tầng đáy 1 mg/lít, PH 8,8; độ kiềm 89,5; độ mặn: 30^o/_oo.

Như vậy, chất lượng nước phú dưỡng (PO4 theo thỉ tiêu cho phép tối đa là 0,5 mg/lít, nhưng tại thời điểm đo là 1 mg/lít) làm tăng độ PH. So sánh với độ PH vùng đầm phá và ven biển qua các năm thường biến động từ 7,5-8,3. Đây có thể là nguyên nhân làm cho cá sốc và chết hàng loạt do PH nước thay đổi đột ngột; PO₄ tăng cao. Ngoài ra, tảo phát triển mạnh, mùa có cá rò trôi là nước xấu, kết hợp với khí độc ở đáy lồng tích tụ bốc lên khi nhiệt độ tăng cao trong thời điểm giao mùa dẫn đến thiếu oxy cục bộ làm cá chết nhanh.

Cá chết dạt vào bờ ở thôn Bình An (X. Lộc Vĩnh, H.Phú Lộc, TT-Huế)

Theo Sở NN & PTNT tỉnh, từ ngày 15 đến 18-4, trên địa bàn tỉnh TT-Huế đã xảy ra tình trạng cá biển trong môi trường tự nhiên và nuôi lồng (chủ yếu cá Giò, cá Vẩu) ở các khu vực cửa biển Lăng Cô, Lạch Giang (X. Lộc Vĩnh. H.Phú Lộc) chết hàng loạt, trọng lượng từ 0,5 đến 25 kg/con. Trong đó, loại cá tự nhiên bị chết gồm cá đuối, cá ong căn, cá nhồng măng, cá nhói xanh…

Một số vùng nuôi tôm chân trắng cũng bị ảnh hưởng do lấy nước biển cấp vào cho ao nuôi. Cũng trong ngày 19 và 20-4, tình trạng cá chết còn xuất hiện tại các xã: Vinh Mỹ, Lộc Bình, Lộc Vĩnh (H.Phú Lộc). Ông Nguyễn Xuân Thảo, 55 tuổi, trú  thôn Bình An (X. Lộc Vĩnh) nói: “Đây là lần đầu tiên tui chứng kiến cảnh cá chết nhiều như ri. Lúc đầu, người dân chúng tôi thấy vậy vớt về ăn, rồi có người còn đưa lên chợ bán nhưng vài ngày thấy cá chết nhiều và liên tục, bà con sợ quá nên thôi”.

Trong khi đó, chiều 19-4, Trạm Y tế X. Quảng Phú (H. Quảng Trạch, Quảng Bình) đã tiếp nhận bệnh nhân Trần Th.Th. (8 tuổi) vào cấp cứu trong tình trạng ngộ độc thực phẩm với các triệu chứng như : nôn ói, tiêu chảy, đau đầu, chóng mặt. Theo người nhà, trước đó, cháu Th. ăn phải loại cá trôi dạt vào bờ biển địa phương. Theo khuyến cáo của một cán bộ của Chi cục quản lý chất lượng nông lâm thủy sản, người dân không nên dùng cá chết trôi vào bờ để chế biến để tránh rủi ro về sức khỏe. Theo nhận định của Sở NN & PTNT tỉnh, cá chết với dấu hiệu khá bất thường, cho thấy chất lượng nước biển biến động mạnh ảnh hưởng đến nguồn lợi tự nhiên, vì vậy Sở NN&PTNT TT-Huế kiến nghị: Tổng cục Thủy sản chỉ đạo các Viện nghiên cứu thủy sản lấy mẫu cá, phân tích chất lượng nước biển ở vùng ven bờ, thành phần và chủng loại các loài tảo độc, vi khuẩn, virus để xác định nguyên nhân chính xác hơn...

Minh Hoàng-H.Lan