Làm giàu giữ đất biên cương

Thứ hai, 11/01/2016 10:22

(Cadn.com.vn) - Khi màn đêm buông xuống, cả vùng chân núi Chư Prông, Gia Lai sáng như một trời sao. Ánh điện lung linh huyền ảo, quyện với âm thanh rộn rã từ những dãy nhà cao tầng ở thị trấn biên giới này gợi cho ta cảm giác như đang sống ở một nơi phồn hoa đô hội. Người ta không biết rằng, chính nơi đây gần 40 năm về trước là vùng đất bom cày đạn xới, hoang tàn của chiến tranh để lại.

Quá khứ gian nan

Chư Prông là huyện biên giới của tỉnh Gia Lai giáp với nước bạn Campuchia, là dải đất rộng 170 ngàn ha, nằm dưới đỉnh núi Chư Prông lộng gió. Xưa, những cánh rừng bạt ngàn dưới chân núi Chư Prông và dòng Ia Đrăng đã bị tàn phá bởi bom cày, đạn xới trở thành vùng đất trống đồi trọc, hoang vu vắng bóng người. Ông Phan Sĩ Bình, Bí thư Đảng ủy, Tổng giám đốc Cty Cao su Chư Prông nhớ lại, đầu năm 1977, theo thỏa thuận giữa hai tỉnh cũ là Gia Lai–Kon Tum và Hà Nam Ninh, vài chục cán bộ, công nhân nông trường Đồng Giao (Ninh Bình) đi tiền trạm để xây dựng vùng kinh tế mới; sau đó là gần 4.000 con người từ các tỉnh Nam Định, Ninh Bình và Hà Nam vào theo. Họ rời quê hương mưu cầu một cuộc sống mới no đủ hơn.

Nhưng rừng núi hoang vu, vắt muỗi và bom mìn của chiến tranh để lại…đã làm nhiều người nản chí, chỉ còn vài trăm người bám trụ. Chị Phạm Thị Na, người đến đây từ khi mới 16 tuổi, bây giờ đã là đội trưởng đội sản xuất số 10, nông trường Thống Nhất bồi hồi: “Khó khăn, gian khổ quá, nhất là chứng kiến những cái chết thương tâm do khai hoang giẫm đạp phải bom mìn”. Rồi chị khóc thành tiếng: “Tôi cũng suýt nữa thì bỏ về. Không ngờ đến hôm nay, cuộc đời tôi đã thay đổi cũng nhờ chính vùng đất gian khó này”…Những công nhân ở nông trường Đồng Giao (Ninh Bình), những người chỉ quen với cây lúa và hoa màu nay phải quay quắt với việc trồng cây cao su nên lúng túng, bỡ ngỡ, nhiều người tỏ ra chán chường, bỏ cuộc…

Nông trường cao su Chư Prông đã được thành lập giữa năm 1977 và sau đó hơn 2.000ha cao su mới trồng đã phải thanh lý một nửa vì không phát triển được. Công nhân xao xác, kẻ ở người đi lang bạt kiếm sống. Nhưng như lời ông Mai Khắc Tuấn, nguyên Trưởng phòng Tổ chức cán bộ Công ty tâm sự: “Dù gian khổ đến mấy và còn rất ít người ở lại, chúng tôi vẫn vững vàng trụ lại, bám đất bám rừng để trồng cây cao su như Nghị quyết của chi bộ đã xác định”.

Cuộc sống công nhân Cty Cao su Chư Prông đang ngày càng khởi sắc.

Xanh lại miền rừng

Ông Lương Văn Quý , Phó Bí thư Đảng ủy Công ty nhắc lại câu thành ngữ: “Trong cái khó ló cái khôn” và đúng là như vậy. Bằng sức tổng lực của công ty và đồng bào các dân tộc nơi đứng chân, công ty đã huy động vốn, sức lao động nhàn rỗi của người dân, kẻ góp công, người góp của để phát triển nguồn cao su gia đình; thực hiện đúng quy trình kỹ thuật trồng và chăm sóc vườn cây, quản lý kinh tế chặt chẽ và khoa học. Đơn vị đã chuyển bại thành thắng, lấy lại niềm tin cho người lao động. Cuộc đấu tranh giữa con người và thiên nhiên, giữa cung cách làm ăn cũ và mới, giữa trì trệ và tiến thủ… đã mang về cho Cty cao su Chư Prông luồng gió mới. Vẫn những con người ấy, nhưng trái tim và khối óc thì luôn khát khao cho rừng biên giới đổi thay. Những biến cố, thăng trầm ở vùng đất này nay đã tươi non, xanh thẳm của cao su bạt ngàn. Gần 40 năm, sức của con người kỳ diệu quá. Gần 2.000 cán bộ công nhân của 9.000 ha cao su trải dài dọc miền biên giới, gần 500ha cà-phê với 5 nông trường: Thống Nhất, Thanh Bình, Đoàn Kết, Suối Mơ, Hòa Bình và nhiều xí nghiệp trực thuộc, trong đó có nhà máy chế biến mủ cao su công suất hơn 7.000 tấn/năm; 1 nhà máy chế biến phân hữu cơ vi sinh công suất 5.000 tấn/năm.

Công ty luôn bảo tồn và phát triển được vốn sản xuất kinh doanh. Nếu doanh thu năm 1997 chỉ có hơn 24,4 tỷ đồng thì có thời điểm cao su được giá nhất đã đạt hơn 1.000 tỷ đồng; lợi nhuận đạt hơn 300 tỷ đồng; nộp ngân sách hơn 100 tỷ đồng. Thu nhập bình quân của người lao động trong Cty hơn 7 triệu đồng/người/tháng. Khi chúng tôi đến thăm gia đình chị Rơ Chăm Buk, chị nói: “Tôi là công nhân của công ty, làm cao su nếu được giá lương cao, thưởng lớn, thật là ưng cái bụng lắm!”. Tôi đã gặp những công nhân cạo mủ cao su giỏi mà vẫn thường gọi là “bàn tay vàng” như Hoàng Văn Đông, KBăh Bem, Rơ Mah Lớ, Nguyễn Huy Hoàng…của công ty, những gương mặt rạng ngời, toát lên một cuộc sống no đủ, ấm êm của những người đã xác định gắn bó trọn đời với nghề cao su ở nơi đây. Tổng giám đốc Cty Phạm Sĩ Bình khẳng định: “Ở địa bàn chiến lược như biên giới Chư Prông, việc đưa đồng bào dân tộc thiểu số vào làm công nhân cao su là đúng đắn và cần thiết”. Ngay từ những ngày đầu thành lập, công ty đã thu nhận hàng trăm người dân tộc Gia Rai ở các xã lân cận vào làm công nhân của công ty. Đến nay, Cty đã có hơn 1.000 công nhân là người Gia Rai ở 42 buôn của 11 xã trong huyện, chiếm 40% tổng số công nhân của công ty.

Bây giờ Cty Cao su Chư Prông đã trở thành một vùng quê giàu có. Hàng ngàn ngôi nhà mới được xây cất theo kiểu hiện đại. Cơ sở hạ tầng với điện đường, trường, trạm và các dịch vụ thương mại hiện đại được xếp vào loại bậc nhất so với các huyện ở Tây Nguyên. Chiều chiều khi mặt trời vừa xuống núi, mọi người thả bộ trên những con đường đất đỏ xanh thẳm cao su và thơm ngậy mùi hương trái chín của cà-phê, lòng người cũng thêm thư thái. Chiều về, sau một ngày lao động, những chàng trai, cô gái dân tộc Gia Rai rảo bước trên những con đường rộng mở, ánh mắt tràn đầy hạnh phúc. Đêm về trên biên giới Chư Prông thật bình yên. Trong nhịp sống mới hôm nay, hương đất Chư Prông tỏa ra từ cao su, cà-phê, từ những ngôi nhà khang trang trong những con đường nhỏ bình yên.

Nguyễn Khánh Hòa