Lãnh đạo Wagner đang ở đâu?

Thứ bảy, 08/07/2023 09:16
Hôm 6-7, Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko xác nhận lãnh đạo tập đoàn quân sự tư nhân Wagner, Yevgeny Prigozhin, không còn ở Belarus. Một số tờ báo của Nga hôm 4-7 đưa tin, ông Prigozhin đã trở lại thành phố St. Petersburg, nơi đặt trụ sở của tập đoàn Wagner. Trong khi đó, theo một số nguồn tin, ông Prigozhin dường như chưa rời Nga, và dùng người đóng thế ở Belarus sau vụ nổi dậy vào tháng trước.

Hành tung bí ẩn

Tổng thống Lukashenko là người đã làm trung gian cho thỏa thuận giúp chấm dứt cuộc nổi loạn của lực lượng Wagner ở Nga vào tháng trước. Hôm 27-6, nhà lãnh đạo Belarus này nói rằng nằm một phần trong thỏa thuận trên giữa Wagner và Điện Kremlin, ông Prigozhin đã chuyển tới Belarus. Tuy nhiên, hôm nay 6-7, ông Lukashenko cập nhật tình hình trước báo giới: "Ông Prigozhin đang ở St. Petersburg. Hiện ông không có mặt trên lãnh thổ Belarus".

St. Petersburg là thành phố lớn thứ hai của Nga. Đây là nơi đặt tòa nhà chính (đã bị phong tỏa) của Wagner. Trước thông tin của ông Lukashenko, báo Fontanka (Nga) đưa tin ông Prigozhin đã trở lại thành phố St. Petersburg vào hôm 4-7. Theo Fontanka, ông trùm Wagner trở về thành phố St. Petersburg để nhận lại số vũ khí đã bị Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) tịch thu trước đó khi vụ nổi loạn của Wagner diễn ra. Sau khi nhận lại vũ khí, ông Prigozhin và đoàn tùy tùng lập tức rời đi.

Ông Yevgeny Prigozhin rời trụ sở Quân khu phía Nam khi lực lượng Wagner rút khỏi Rostov-on-Don (Nga) hôm 24-6. Ảnh: Reuters
Ông Yevgeny Prigozhin rời trụ sở Quân khu phía Nam khi lực lượng Wagner rút khỏi Rostov-on-Don (Nga) hôm 24-6. Ảnh: Reuters

Ông chủ lực lượng quân sự tư nhân Wagner Prigozhin đã chuyển đến Belarus vào tháng trước sau vụ nổi loạn bất thành ở Nga. Sự xuất hiện của ông ở St. Petersburg vào tuần này khiến nhiều người đặt câu hỏi liệu ông này có thực sự rời Nga không. Các cựu điệp viên CIA nói với Business Insider rằng, việc ông trùm Wagner nhanh chóng trở lại Nga cho thấy vấn đề Wagner chưa dừng lại ở đó. Thậm chí có đồn đoán cho rằng ông Prigozhin chưa hề đến Belarus. Một quan chức giấu tên của Lầu Năm Góc nói với New York Times rằng, ông Prigozhin thực sự vẫn ở Nga, tại Moscow hoặc St. Petersburg, trong phần lớn thời gian kể từ khi vụ nổi loạn diễn ra. Quan chức này cũng cho biết, người đứng đầu Wagner có thể đã thuê người đóng thế ở Belarus. Theo một quan chức khác, dường như không có lực lượng Wagner nào ở Belarus và hầu hết vẫn ở các căn cứ tại miền Đông Ukraine.

Hành tung của ông trùm Wagner đến nay vẫn đầy bí ẩn mặc dù ông này đã hai lần lên tiếng qua video đăng tải trên mạng xã hội để giải thích bản chất của vụ nổi loạn và kêu gọi người ủng hộ. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov hôm 6-7 tuyên bố, Moscow "không có khả năng hoặc mong muốn" theo dõi các hoạt động của ông chủ Wagner. Theo ông Peskov, ông Prigozhin có thể rời khỏi Belarus và đây là một phần của thỏa thuận.

Wagner có thể tham gia bảo vệ Belarus

Ngày 6-7, Đài Russia Today dẫn lời Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko cho biết, lực lượng Wagner có thể được sử dụng để bảo vệ Belarus. Ông Lukashenko cho biết, nếu Wagner được phép triển khai quân ở Belarus, tập đoàn quân sự tư nhân Nga sẽ phải ký hợp đồng mang tính ràng buộc về mặt pháp lý với các điều khoản rõ ràng. Ông nói cơ chế hoạt động của Wagner sẽ do luật hoặc sắc lệnh của Tổng thống quy định.

Khi được hỏi lực lượng Wagner có thể hoạt động ở Belarus theo những điều khoản nào và liệu họ có được sử dụng lãnh thổ nước này làm bàn đạp tấn công hay không, ông Lukashenko khẳng định "chúng tôi chưa bao giờ tấn công ai". "Tôi đã nói điều đó nhiều lần rồi. Không ai tấn công ai từ lãnh thổ của chúng tôi. Nếu có hành vi gây hấn, chúng tôi sẽ đáp trả. Và nếu Wagner được triển khai ở đây, họ sẽ bảo vệ lợi ích của chúng tôi giống như quân đội Belarus", ông nói. Ông Lukashenko thêm rằng Belarus không xây doanh trại cho Wagner, mà cung cấp cho họ một số cơ sở quân sự từ thời Liên Xô để làm chỗ trú chân.

Ông Lukashenko cho biết, hiện chưa rõ các đơn vị của Wagner có chuyển đến Belarus hay không và vấn đề này phụ thuộc vào quyết định của Nga cũng như Wagner. "Việc họ có tới Belarus hay không và với số lượng bao nhiêu, chúng tôi sẽ tìm hiểu trong thời gian tới". Lãnh đạo Belarus không cho rằng hiện diện của Wagner là rủi ro với đất nước và cũng không tin Wagner sẽ cầm vũ khí chống lại Minsk. Ông thậm chí cho rằng quân đội Belarus có thể hưởng lợi từ kinh nghiệm chiến đấu của Wagner.

AN BÌNH