Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in ngày 20-9 trở về nước sau chuyến đi 3 ngày đến Triều Tiên để tham dự hội nghị thượng đỉnh song phương với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un. Chuyến tham quan cùng nhau của hai nhà lãnh đạo đến núi Paekdu đã nhấn mạnh sự thành công của hội nghị thượng đỉnh song phương trước đó ở Bình Nhưỡng.

Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in tối 19-9 đã dự màn đồng diễn thể thao quy mô lớn cùng nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un tại Sân vận động 1-5 ở thủ đô Bình Nhưỡng. Sau lời giới thiệu của ông Kim Jong-un, Tổng thống Moon đã gửi lời chào đến toàn thể 150.000 người dân Triều Tiên có mặt tại sân vận động, tuyên bố rằng, chiến tranh đã kết thúc trên Bán đảo Triều Tiên.

Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un nắm tay nhau trong chuyến thăm đến núi Paekdu. Ảnh: Yonhap

Tổng thống Hàn Quốc đầu tiên phát biểu trước dân Triều Tiên

Ông Moon đã trở thành Tổng thống Hàn Quốc đầu tiên có bài phát biểu trước đông đảo người dân Triều Tiên.

Tổng thống Moon Jae-in cho biết, lãnh đạo hai bên đã đạt được nhất trí cụ thể về các biện pháp nhằm loại bỏ hoàn toàn mối đe dọa xung đột quân sự và nỗi lo sợ chiến tranh trên Bán đảo Triều Tiên, đồng thời cam kết cùng tạo nên một Bán đảo Triều Tiên không có mối đe dọa hạt nhân. Qua bài phát biểu đầu tiên trước đông đảo người dân Triều Tiên, Tổng thống Moon Jae-in đã chính thức thể hiện quyết tâm phi hạt nhân hóa Bán đảo Triều Tiên, đồng thời kêu gọi toàn thể 80 triệu người dân cả hai miền Triều Tiên cùng nắm tay nhau hướng về tương lai mới.

Sáng 20-9, hai nhà lãnh đạo cùng nhau đến thăm núi Paekdu, ngọn núi tinh thần của người dân Bán đảo Triều Tiên. Đây là sự kiện nhằm tăng cường quan hệ cá nhân và cũng như nhấn mạnh sự thành công của hội nghị thượng đỉnh song phương ở Bình Nhưỡng. Các nhà lãnh đạo rời sân bay quốc tế Sunan của Bình Nhưỡng vào khoảng 7 giờ 30, sử dụng máy bay riêng.

Máy bay chở ông Moon Jae-in cất cánh từ sân bay Samjiyon gần núi Paekdu lúc 15 giờ 30 và sẽ hạ cánh tại căn cứ không quân Seoul ở Seongnam, đánh dấu sự kết thúc chuyến thăm đầu tiên của ông Moon tới Bình Nhưỡng, với mục đích chủ yếu là phá vỡ bế tắc trong các cuộc đàm phán hạt nhân hóa giữa Mỹ và Triều Tiên. Các cuộc đàm phán đã bị đình trệ kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump hủy bỏ chuyến đi đã được lịch trình tới Triều Tiên của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hồi tháng 7, lấy lý do thiếu tiến bộ trong quá trình phi hạt nhân Triều Tiên.

Trong tuyên bố chung công bố hôm 19-9, Tổng thống Moon và nhà lãnh đạo Kim tái khẳng định cam kết loại bỏ hoàn toàn vũ khí hạt nhân khỏi Bán đảo Triều Tiên. Trong cử chỉ rõ ràng, lãnh đạo Triều Tiên đồng ý tháo dỡ vĩnh viễn cơ sở thử nghiệm và phóng tên lửa Dongchang-ri. Ông cũng đề nghị tháo dỡ vĩnh viễn cơ sở hạt nhân Yongbyon để đổi lấy một số "biện pháp tương ứng" nhất định từ Mỹ.

Ông Trump hoan nghênh kết quả hội nghị thượng đỉnh liên Triều mới nhất trong một thông điệp trên Twitter. Chỉ vài giờ sau, Tổng thống Mỹ đã mời các quan chức Triều Tiên "sớm" gặp gỡ đại diện đặc biệt mới của Mỹ tại Triều Tiên, Stephen Biegun, ở Vienna, Áo. "Trên cơ sở những cam kết quan trọng này, Mỹ sẵn sàng tham gia ngay vào các cuộc đàm phán để chuyển đổi quan hệ Mỹ-Triều Tiên", ông Pompeo nói, đề cập đến tuyên bố chung của hai nhà lãnh đạo liên Triều. Tổng thống Moon Jae-in sẽ thăm New York vào tuần tới để tham dự hội nghị thượng đỉnh song phương với tổng thống Mỹ. Tổng thống Hàn Quốc được kỳ vọng sẽ thúc giục Mỹ thực hiện một số nhượng bộ và gặp Triều Tiên.

Hy vọng tiến xa hơn

Đại diện Bộ Ngoại giao Hàn Quốc về hòa bình và an ninh trên Bán đảo Triều Tiên kiêm Trưởng đoàn đàm phán hạt nhân nước này, ông Lee Do-hoon ngày 20-9 hy vọng, Seoul sẽ tiến xa hơn vai trò trung gian của mình giữa Mỹ và Triều Tiên để đóng vai trò "tích cực" trong nỗ lực phi hạt nhân hóa bán đảo này.

Ông Lee nhấn mạnh sự cần thiết phải làm tốt nhất "cơ hội quan trọng" để thúc đẩy các nỗ lực hạt nhân đang chùn bước giữa Mỹ và miền Bắc. "Tôi nghĩ rằng khoảng thời gian này... nó là cơ hội quan trọng mà chúng ta không thể bỏ lỡ. Bộ ngoại giao và chính phủ của chúng tôi sẽ nỗ lực hết mình trong mọi tiến trình", ông Lee khẳng định. Ông Lee ca ngợi thỏa thuận liên Triều mới đạt được, cho rằng tiến bộ như vậy sẽ là "rất có lợi" cho tuyên bố kết thúc chính thức cho cuộc chiến tranh Triều Tiên 1950-1953. Theo ông Lee, khu vực phóng tên lửa Dongchang-ri và khu phức hợp hạt nhân Yongbyon của Triều Tiên là một phần đáng kể về khả năng hạt nhân của Bình Nhưỡng. "Nếu các cơ sở bị tháo dỡ vĩnh viễn, chúng ta sẽ bước vào một nơi mà chúng ta chưa bao giờ bước vào trong giai đoạn 30 năm kể từ đầu những năm 1990, khi cuộc khủng hoảng hạt nhân của miền Bắc bắt đầu", ông nói.

Trong khi đó, Thủ tướng Hàn Quốc Lee Nak-yon ngày 20-9 cho rằng, Tổng thống Moon Jae-in và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un đang viết lại lịch sử chia cắt dân tộc Triều Tiên thông qua hội nghị thượng đỉnh quan trọng diễn ra trong tuần này. "Ngay trong hai cuộc gặp thượng đỉnh trước đây, hiện thực tiến xa hơn kỳ vọng. Và giờ đây, đã đến lúc chúng ta nâng cao kỳ vọng. Khi nhìn trực tiếp vào hiện thực, chúng ta cần có cái nhìn cởi mở về những triển vọng trong tương lai", Ông Lee cho biết.

 AN BÌNH