(Cadn.com.vn) - Trong thời gian chuẩn bị cho sự kiện D-Day (cuộc đổ bộ của quân đội Đồng Minh vào các bãi biển vùng Normandy ngày 6-6-1944, nhằm giải phóng nước Pháp khỏi tay Đức quốc xã), người lính Pháp sống lưu vong ở London được giao nhiệm vụ hướng dẫn cho người dân phải hành động như thế nào một khi hoạt động giải phóng đất nước bắt đầu. Đó là ông Jean-Louis Cremieux-Brilhac – được gọi là “người chuẩn bị cho sự kiện D-Day”.

Người viết hướng dẫn kháng chiến

* Ngày mai (6-6), tại Normandy sẽ diễn ra lễ kỷ niệm long trọng 70 năm ngày chiến thắng D-Day. Các nhà lãnh đạo các quốc gia lớn trên thế giới sẽ tham dự sự kiện này, trong đó có Tổng thống Nga, Mỹ, Ukraine và cả Thủ tướng Đức...

Vào ngày 31-5-1944, Cremieux-Brilhac ngồi trong phòng nghiên cứu tại 17 Hill Street Mayfair, soạn thảo các yêu cầu đối với người dân Pháp cho ngày D-Day. Đây là những hướng dẫn cách phản ứng của người dân khi quân Đồng Minh đổ bộ.

Tài liệu – gồm 4 trang giấy mỏng manh được đánh dấu “mật”, được đánh máy, với chú thích bằng bút chì – vẫn được ông Cremieux-Brilhac giữ gìn cho đến ngày nay. Hiện ông Cremieux-Brilhac, đã 97 tuổi và đang sống ở Paris nhưng vẫn nhớ rõ về những ngày đó: “Tôi là thư ký của Ban Tuyên truyền Tự do Pháp. Ban của tôi có 5-6 người, và công việc của tôi là lập các hướng dẫn cho sự kiện D-Day. Chúng tôi biết, cuộc đổ bộ sẽ đến nhưng không biết chính xác khi nào. Nhưng chúng tôi đã sẵn sàng”.

Đối tượng tuyên truyền của các hướng dẫn này là “tất cả những người đàn ông và phụ nữ Pháp không thuộc nhóm kháng chiến”. Nhưng đó không phải là mục tiêu chính. “Thông điệp chính chúng tôi là đặt Pháp ở trong tình trạng báo động và sau đó có hướng dẫn cụ thể cho từng đối tượng - như thị trưởng thành phố, cảnh sát, công nhân...” ông nhớ lại.

Đảng Cộng sản Pháp – vốn có sức ảnh hưởng lớn trong cuộc kháng chiến - muốn tiến hành cuộc tổng khởi nghĩa ngay lập tức trong ngày D-Day, với sự tham gia của người lao động và kêu gọi cầm vũ khí trên toàn quốc. Ông Cremieux-Brilhac là một trong số nhiều người phản đối ý tưởng này.

“Chính sách của chúng tôi là theo từng giai đoạn”, ông Cremieux-Brilhac nói. Tuy nhiên tài liệu tuyên truyền khẳng định rõ ràng rằng “tất cả người dân Pháp phải tham gia vào cuộc tổng chiến tranh chống lại kẻ xâm lược để giải phóng quê hương”. Tuy nhiên, điều quan trọng là không được tạo ra cuộc chạy đua vô tổ chức. Chỉ những người đàn ông và phụ nữ được trang bị và đã được yêu cầu làm như vậy nên tham gia kháng chiến”, ông Cremieux-Brilhac nói.

Người dân được yêu cầu “làm gián đoạn tất cả các phương tiện vận tải, truyền và thông tin liên lạc của người Đức”. Điều thú vị trong tài liệu hướng dẫn này là dòng chữ “Cắt dây điện thoại và điện báo” đã được gạch bỏ - có lẽ bởi đây được coi là công việc của quân kháng chiến. Người dân Normandy được tuyên truyền rằng, “mỗi phút bị mất đi của người Đức là một phút đạt được của quân Đồng Minh. Một chiếc xe bị mắc kẹt trên đường có thể trì hoãn giao thông trong 10 phút. Và ngăn chặn sự di chuyển của đối phương trong 10 phút có thể đảm bảo sự thành công của quân Đồng Minh”.

Người dân cũng được kêu gọi làm tất cả mọi thứ để giúp quân Đồng Minh, ví dụ như “hướng dẫn cho binh sĩ và lính nhảy dù xác định vị trí của các bẫy và bãi mìn”.

Những tài liệu hướng dẫn kháng chiến mà ông Cremieux-Brilhac vẫn còn giữ đến ngày nay. Ảnh: BBC

Niềm vinh dự lớn lao

Năm 1944, Cremieux-Brilhac, sinh viên 25 tuổi gia nhập quân ngũ trước khi trải qua “cuộc phiêu lưu” thú vị.

Năm 1940, ông bị người Đức bắt tại Pháp và bị gửi đến trại tù binh chiến tranh. Ông trốn thoát và sang Nga, nhưng tại đây vẫn bị giam giữ. Cuối cùng, khi Đức xâm lược Nga năm 1941, Cremieux-Brilhac được thả cùng với hơn 100 binh lính Pháp khác và được đưa lên một tàu của Canada đến Glasgow và đến Euston ở London.

Nhớ lại sự kiện D-Day, Cremieux-Brilhac kể: “Đó là một đặc ân lớn đối với một người lính trẻ như tôi. Tôi biết tướng De Gaulle và tất cả các nhà lãnh đạo kháng chiến. Và tôi rất tự hào khi là người đã viết hướng dẫn chung cho toàn bộ người dân Pháp”, ông Cremieux-Brilhac nói.

Ông Cremieux-Brilhac cho biết sẽ chuyển toàn bộ tài liệu mật của mình đến Cơ quan Lưu trữ Quốc gia Pháp.

An Bình
(Theo BBC)