Người dân đổ xô săn lùng cây vằng

Thứ tư, 05/08/2015 09:24

(Cadn.com.vn) - Sau tình trạng người dân Quảng Nam liên tục đi săn lùng, tìm kiếm các loại cây thuốc nam như cà gai leo, chùm bạnh... để bán cho thương lái Trung Quốc, thời gian gần đây, loại cây vằng cũng được người dân truy lùng triệt để.

Những ngày này, vào cuối buổi chiều, người đi trên QL1 đoạn qua địa bàn tỉnh Quảng Nam dễ dàng bắt gặp cảnh nhiều phụ nữ chạy xe máy, phía sau chở những bao tải cây vằng đầy ắp. Đó là những người chuyên đi săn lùng vằng ở khắp các làng quê đem về bán lại cho các đại lý. Vằng còn được gọi là chè vằng, dây vắng, lài ba gân, râm trắng... là một loại cây bụi nhỏ mọc hoang. Hiện nay, với mức giá thu mua từ 6 - 7 ngàn đồng/ký vằng tươi (tùy từng loại vằng), nhiều người dân ở các xã của huyện Thăng Bình, Điện Bàn... (Quảng Nam) đổ xô hái vằng để bán cho các cơ sở thu mua.

Hằng ngày, cứ tầm 6 giờ sáng, vợ chồng bà Nguyễn Thị Hoa (thôn Long Hội, xã Bình Chánh, H. Thăng Bình) đã chuẩn bị hành trình đi tìm hái lá vằng. Hành trang của hai vợ chồng bà Hoa đơn giản chỉ có hai cái liềm cắt lúa, thêm hai chai nước uống cỡ lớn. Bà Hoa cho biết, hai vợ chồng chỉ mang theo vài dụng cụ cần thiết nhất vì đi xa nên không tiện mang vác "đồ nghề" cồng kềnh. Trung bình, hai vợ chồng hái được 30 ký vằng/ngày, thu nhập gần 200 ngàn đồng/ngày. "Trừ đi tiền xăng xe, ăn uống dọc đường của hai vợ chồng thì còn lại khoảng 100 ngàn đồng. Công việc này khá vất vả nhưng có thêm thu nhập trang trải hằng ngày, nên ngày nào rảnh là hai vợ chồng tôi lại đi hái vằng"-bà Hoa vui vẻ cho biết thêm.

Người dân đổ xô đi tìm hái vằng về bán dễ bắt gặp trên địa bàn Quảng Nam.

Bà Nguyễn Thị Hoa đang sắp lại vằng chuẩn bị đem cân cho đại lý.

Có mặt tại cơ sở thu mua lá vằng lúc 6 giờ tối, sau một ngày vất vả hái vằng, bà Nguyễn Thị Sâm và bà Huỳnh Thị Hiếu (thôn 7, xã Bình Tú, H. Thăng Bình) mồ hôi nhễ nhại, vừa cân vằng thu hái được, bà Sâm cho biết: "Ở đây nhiều người đi hái cây này lắm nên phải đi xa mới có vằng mà hái, Nam Phước, Chu Lai, Quế Sơn, Tam Kỳ... chỗ mô bọn tôi cũng tới hết. Có ngày may mắn thì được 40 ký/ngày, còn không thì khoảng 20 ký/ngày". Bà Sâm chia sẻ thêm, cây vằng thường mọc xen với những bụi cây cao nên việc hái chúng cũng hết sức khó khăn. Những cây vằng thấp thì chỉ cần dùng liềm cắt lúa là có thể hái được, còn những bụi vằng mọc cao phải dùng đến cù móc, thang leo hay thậm chí phải trèo cây mới hái được.

Ông Nguyễn Văn Thảo (thôn 7, xã Bình Tú, Thăng Bình)- người thu mua vằng cho biết, vằng có 3 loại là vằng lá nhỏ (vằng sẻ), vằng lá to (vằng trâu), vằng núi nhưng ông chỉ thu mua vằng sẻ và vằng trâu vì hai loại này có thể sử dụng làm thuốc. Vằng sẻ có giá cao hơn vằng trâu, vì loại này dùng làm thuốc tốt hơn. Ông Thảo cho biết thêm, cơ sở của ông đứng ra thu mua vằng, đóng gói bao bì. Khi nào đủ một xe tải thì điện cho các thương lái đưa xe đến chở đi ra các tỉnh phía Bắc tiêu thụ. Trung bình, mỗi ngày gia đình ông Thảo thu mua được gần chục tạ vằng tươi. Riêng khu vực xã Bình Tú hiện có gần 10 điểm thu mua vằng.

Khi được hỏi, đa số người dân đều không biết chính xác cây vằng được thu mua để làm gì. Họ chỉ biết đây là loại cây đem lại thu nhập cho họ mỗi ngày, góp phần cải thiện cuộc sống. Còn các đại lý thu mua cho rằng, vằng được đưa ra các tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị để chế biến thành chè vằng và cao vằng. Tuy nhiên, nhiều người cho rằng, với số lượng khai thác nhiều, ào ạt như hiện nay, liệu sức tiêu thụ trong nước có đảm bảo hết nguồn cung này hay không? Hay nguồn thảo dược này sẽ được xuất sang Trung Quốc như hiện tượng "chảy máu" các loại thuốc nam khác trong thời gian vừa qua. Trước sự việc trên, thiết nghĩ các ngành chức năng cần vào cuộc, xem xét, tìm hiểu để tránh tình trạng thất thoát nguồn thảo dược quý này.

Vằng mọc rải rác ở hầu hết các tỉnh thuộc vùng núi thấp, trung du và đồng bằng, thường lẫn với cây bụi ở ven đồi, bờ nương rẫy, quanh làng bản. Cây còn được trồng phân tán ở các gia đình để làm hàng rào và làm cảnh. Cây nhỏ dạng bụi, hoa màu trắng, quả mọng khi chín màu đen. Nghiên cứu dược lý chứng minh lá vằng có chứa alkaloid, nhựa, flavonoid, có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm, làm mau lành vết thương... được người dân tại nhiều vùng miền sử dụng dưới dạng sắc thuốc hay pha nước uống, đặc biệt tốt khi dùng cho các sản phụ.

B.Bình - N.Anh