(Cadn.com.vn) - Muốn hay không, chính quyền địa phương phải tạo điều kiện thuận lợi cho Cty Vàng Phước Sơn hoạt động – đó là khẳng định của ông Nguyễn Văn Thuấn – Tổng cục trưởng Tổng cục Địa chất và Khoáng sản, tại buổi làm việc giữa lãnh đạo Bộ TN&MT do Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang dẫn đầu với chính quyền  Quảng Nam, ngày 23-7.

Kiến nghị cho khai thác tận thu titan

Tại buổi làm việc, ông Nguyễn Viễn – Giám đốc Sở TN&MT đã báo cáo tóm tắt một số vấn đề về vướng mắc trong Luật Đất đai sửa đổi; các vấn đề về khoáng sản, thủy điện, tài nguyên nước... Cụ thể, hiện nay trên địa bàn tỉnh có một số giấy phép khai thác khoáng sản vàng đã hoặc sắp hết thời hạn, và đơn vị đã gửi hồ sơ xin gia hạn giấy phép, nếu không được gia hạn hoặc cấp lại giấy phép kịp thời sẽ ảnh hưởng đến sản xuất của đơn vị và việc làm của người lao động; một số khu vực đầu tư xây dựng công trình nhưng có khoáng sản titan, cát trắng... chưa được thu hồi.

Nếu không cho phép thu hồi khoáng sản trước khi xây dựng công trình sẽ lãng phí tài nguyên. Nhưng đến nay, công tác khoanh định và công bố khu vực có khoáng sản phân tán nhỏ lẻ của Bộ TN&MT thực hiện chưa triệt để nên chưa xác định được thẩm quyền cấp giấy phép khai thác vàng, titan, cát trắng... đối với các trường hợp nêu trên; địa phương và Cty TNHH Vàng Phước Sơn chưa thống nhất được diện tích tiếp tục thăm dò tại mỏ vàng Đắc Sa...

Theo đó, Sở TN&MT kiến nghị Bộ TN&MT sớm khoanh định, công bố những khu vực có khoáng sản phân tán nhỏ lẻ còn lại trên địa bàn tỉnh; cho phép UBND tỉnh Quảng Nam cấp giấy phép khai thác (thu hồi) khoáng sản cát trắng, titan... trong khu vực đầu tư xây dựng công trình đã được cấp có thẩm quyền thỏa thuận địa điểm hoặc giao đất, cho thuê đất để triển khai dự án; gia hạn hoặc cấp lại giấy phép khai thác vàng đã cấp cho các đơn vị; trên cơ sở kết quả thăm dò vàng tại mỏ vàng Đắc Sa của Cty Vàng Phước Sơn, chỉ cho phép Cty được tiếp tục thăm dò phần diện tích thật cần thiết, phần diện tích còn lại để địa phương sử dụng vào mục đích khác...

Ngoài ra, Sở TN&MT còn kiến nghị Bộ TN&MT xem xét, hỗ trợ thiết bị công nghệ tiên tiến để tỉnh xây dựng khu nhà máy xử lý rác thải tại xã Quế Cường (H. Quế Sơn); xem xét, ban hành các quy định để có biện pháp cưỡng chế đối với các dự án “treo” ven biển; kiến nghị Bộ xem xét, không nên có nhiều đoàn thanh tra về địa phương tiến hành thanh tra cùng một lúc, hoặc nhiều đoàn thanh tra cùng một đơn vị...

Bộ trưởng Bộ TN&MT Nguyễn Minh Quang phát biểu tại buổi làm việc.

Phải tạo điều kiện cho Cty Vàng Phước Sơn

Để dẹp bỏ vấn nạn khai thác vàng trái phép, ông Lê Phước Thanh, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam đề nghị Bộ TN&MT phải xử lý mạnh tay bằng hình sự mới dẹp bỏ được tình trạng khai thác vàng trái phép như hiện nay. “Lâu nay khi phát hiện đối tượng khai thác vàng trái phép, địa phương chỉ dừng lại ở mức xử phạt hành chính là cao nhất, do vậy không mang tính răn đe cho đối tượng được”, ông Thanh nhận định.

Về những kiến nghị trên, ông Nguyễn Văn Thuấn – Tổng cục trưởng Tổng cục Địa chất và Khoáng sản cho rằng, Quảng Nam là địa phương giàu nguồn tài nguyên khoáng sản, có đến 200 khu vực khoáng sản được phát hiện. Đặc biệt vàng đứng đầu cả nước. Tuy nhiên, việc thu lợi nguồn ngân sách từ hoạt động khoáng sản chưa được hiệu quả.

Nguyên nhân do việc quản lý chưa chặt chẽ, chế tài xử lý việc khai thác vàng trái phép chưa mạnh. Sắp tới Bộ TN&MT sẽ kiến nghị Chính phủ tăng cường biện pháp chế tài xử phạt hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hoạt động phạm pháp trên; về khai thác titan, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ đạo không cho khai thác gì nữa, nhưng trước đề xuất này, Bộ sẽ xem xét xin ý kiến của Thủ tướng.

Liên quan đến vấn đề của Cty TNHH Vàng Phước Sơn, ông Nguyễn Văn Thuấn cho biết, trước đây Bộ Công nghiệp cấp phép cho Cty được thăm dò, khai thác trong diện tích 42km2 (42.000ha). Hiện Bộ TN&MT đã đưa vấn đề 42.000ha vào diện được phép cho phép thăm dò, khai thác và đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý.

“Muốn hay không, chính quyền địa phương phải tạo điều kiện thuận lợi cho Cty Vàng Phước Sơn hoạt động. Nhà máy được xây dựng thì phải có nguồn nguyên liệu để hoạt động, do đó không quy hoạch, không đấu trong diện tích 42.000ha trên, giao luôn cho Cty để phục vụ cho nhà máy thăm dò, khai thác, chế biến”, ông Thuấn nói.

Đồng quan điểm trên, Bộ trưởng Bộ TN&MT Nguyễn Minh Quang nhận định: “Trước khi làm việc với lãnh đạo tỉnh, ngày hôm qua (22-7) tôi cùng đoàn công tác của Bộ đã đến thăm nhà máy khai thác, chế biến vàng của Cty TNHH vàng Phước Sơn.

Qua đó tôi nhận thấy Cty đầu tư xây dựng nhà máy rất kiên cố, bài bản, có chiều sâu. Nhưng hiện nay Cty đang gặp khó khăn nên lãnh đạo tỉnh Quảng Nam phải hết sức tôn trọng nhà đầu tư, và đây là nhà đầu tư nước ngoài. Do đó đừng để người ta kiện tụng không hay ho gì. Phải hết sức tạo điều kiện cho Cty TNHH vàng Phước Sơn hoạt động”.

Bên cạnh đó, Bộ trưởng Bộ TN&MT cũng cho rằng trong thời gian qua, chính quyền địa phương đã làm tương đối tốt công tác quản lý tài nguyên, khoáng sản trên địa bàn. “Là địa phương có thế mạnh về khoáng sản, do đó cần phải quản lý, khai thác, sử dụng tiết kiệm. Nhất là cần quản lý chặt chẽ hơn nữa tình trạng khai thác khoáng sản nhỏ lẻ, tình trạng đào đãi vàng trái phép. Những nơi nào có Cty khai thác khoáng sản hoạt động thì cần tạo điều kiện tốt cho nhà đầu tư”.

Trước đó sáng cùng ngày, Bộ trưởng Bộ TN&MT cùng đoàn công tác đã đến thăm, viếng hương, trồng cây lưu niệm tại quần thể Tượng đài Mẹ VNAH tại P. An Phú (TP Tam Kỳ). Tại đây, đoàn đã trao tặng 100 triệu đồng phục vụ cho công tác hương khói trong Tượng đài.

Trần Tân