Putin-Medvedev - khi “sao đổi ngôi”

Thứ hai, 26/09/2011 00:00

(Cadn.com.vn) - Chính trường nước Nga bất ngờ xáo động khi chứng kiến “cuộc hoán đổi” ngoạn mục giữa Tổng thống Dmitry Medvedev và Thủ tướng Vladimir Putin .

“Đổi vai”

Phát biểu trong phiên họp ngày 24-9 tại Đại hội chính đảng cầm quyền “Nước Nga Thống nhất” (UR) trước hơn 11.000 đại biểu trong và ngoài nước, Tổng thống Medvedev bất ngờ đề cử Thủ tướng kiêm Chủ tịch UR, Vladimir Putin ra tranh chức Tổng thống mới của Nga tại cuộc bầu cử vào đầu tháng 3-2012.

Khi ông Medvedev đưa ra đề xuất này, cả hội trường đều vỗ tay tán thưởng. Bởi lẽ, cơ hội chiến thắng dành cho nhân vật có ảnh hưởng nhất nước Nga này là 99%. Đáp lễ, ông Putin gợi ý việc ông Medvedev xứng đáng với chiếc ghế thủ tướng sau cuộc bầu cử năm 2012. Để nhấn mạnh sự đoàn kết trong bộ đôi quyền lực, Tổng thống Medvedev cho biết, từ lâu cả hai đã cùng nhất trí ai sẽ là người ra tranh cử trong cuộc bầu cử năm 2012. Dù quyết định trên được đưa ra từ lâu hay mới đây, các nhà phân tích tin rằng, quyết định này một mặt vừa thể hiện sự đoàn kết của bộ đôi quyền lực nước Nga vừa tránh đẩy ông Medvedev vào tình thế khó xử.

Có thể thấy rằng, bức tranh tương lai nước Nga năm 2012 được vẽ như sau: ông Medvedev sẽ làm tân Thủ tướng, còn ông Putin sẽ trở lại Điện Kremlin với tư cách tân Tổng thống Nga. Theo tu chính án Hiến pháp mới được đưa ra, tân tổng thống sẽ có nhiệm kỳ 6 năm thay vì 4 năm như trước đây, và không được giữ quá hai nhiệm kỳ. Như vậy, ông Putin sẽ có khả năng nắm quyền trong cương vị tổng thống cho tới năm 2024. Tất nhiên, giữa hai nhà lãnh đạo này không thể tránh khỏi có những bất đồng, mâu thuẫn nhưng về mặt chiến lược, họ cùng chung chí hướng và đoàn kết với nhau. Việc họ tiếp tục bắt tay nhau trong thời gian tới sẽ giúp đảm bảo nước Nga vẫn đi đúng định hướng mà ông Putin vạch ra cách đây hơn 10 năm.

Từ bối cảnh này, người ta chợt nghĩ đến một giấc mơ xa xỉ khác: giấc mơ Tổng thống của ông Medvedev sau năm 2024, lúc đó, ông Medvedev mới 58 tuổi.

Tổng thống Medvedev (phải) cùng Thủ tướng Putin tại kỳ họp của đảng UR cầm quyền.
Ảnh: Reuters 

Bộ đôi quyền lực

Bộ đôi quyền lực Medvedev-Putin được hình thành từ năm 2008 khi ông Medvedev - sau nhiều năm làm cấp dưới của ông Putin - được cất nhắc thành người kế nhiệm ông Putin làm Tổng thống Nga.

Từ đó, cả hai đã chứng minh cho thế giới thấy họ đã lãnh đạo nước Nga hiệu quả như thế nào trong 3 năm qua. Một trong những minh chứng rõ ràng nhất là việc cả hai đã đoàn kết và thành công trong cuộc chiến ngắn với Georgia, cũng như đưa nước Nga vượt qua cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới năm 2008. Trong thời gian qua, đã có những đồn đoán cho rằng, mối quan hệ Medvedev- Putin rạn nứt khi cả hai đưa ra những quan điểm, tuyên bố khác nhau về những vấn đề quốc gia đại sự.

Tuy nhiên, đó là chuyện không thể tránh khỏi. Người ta tin rằng, dù đổi chỗ, cặp đôi Putin-Medvedev sẽ tiếp tục hoạt động hiệu quả để vẫn là nét đặc trưng lớn nhất trong bộ máy chính trị tương lai của nước Nga. Đứng trước tình thế này, Nhà Trắng khẳng định, chính quyền Tổng thống Barack Obama sẽ tiếp tục “điều chỉnh lại” mối quan hệ với Mosow nếu ông Vladimir Putin trở lại làm tổng thống Nga. Mỹ và phương Tây vốn thích ông Medvedev hơn bởi họ cho rằng, ông Putin theo chủ nghĩa dân tộc, không ủng hộ nhiều giá trị Tây phương. Ông Putin đôi khi chỉ trích Mỹ gay gắt và mối quan hệ giữa MoscowWashington từng xấu đi trong nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của ông.

Tổng thống Dmitry Medvedev, được phương Tây đánh giá là “Tây hóa hơn” - đã gây dựng hình ảnh một nước Nga thân phương Tây hơn. Tuy nhiên, cho đến nay, sợi dây kết nối Medvedev-Putin vẫn bền chặt như 20 năm qua, để tiếp tục đưa nước Nga tiến lên phía trước, bất chấp nỗ lực chia rẽ của phương Tây.

“Thiên thần hay ác quỷ”

Việc bộ đôi quyền lực nước Nga thông báo hoán đổi vai đã gây ra những phản ứng trái chiều.

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên Nga Yury Trutnev cho biết, dù đổi vai, bộ đôi này sẽ tiếp tục bảo vệ sự ổn định của đất nước, điều kiện tiên quyết cho sự tăng trưởng kinh tế của quốc gia. Phó Thủ tướng Alexander Zhukov, mặc dù thừa nhận hoàn toàn bất ngờ với những tuyên bố trên, nhưng vẫn nói rằng, quyết định của ông Putin là đúng, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình chuyển giao quyền lực trong chính phủ. Tuy nhiên, một số lãnh đạo đối lập đã kịch liệt chỉ trích quyết định này. Lãnh đạo đảng người Nga Sergei Mironov nói với các phóng viên rằng, đảng của ông sẽ không ủng hộ bất kỳ ứng cử viên Tổng thống nào của đảng UR.

Trong khi đó, Bộ trưởng Tài chính Nga Alexeii Kudrin ngày 25-9 tuyên bố ông sẽ không phục vụ trong chính phủ mới nếu Tổng thống Medvedev trở thành thủ tướng trong chính quyền Nga tương lai của Tổng thống Vladimir Putin vào năm 2012.  Trả lời báo giới tại Washington nhân dịp tham dự các cuộc họp của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới (WB), Ngoại trưởng Kudrin cho biết ông không nhất trí với Tổng thống Medvedev về chính sách kinh tế, đặc biệt là quyết tâm của Tổng thống muốn tăng chi tiêu quân sự.

Đảng UR, được thành lập vào tháng 12-2001, hiện đang chiếm ưu thế trên chính trường Nga với hơn 2 triệu thành viên. Năm 2007, đảng này đã giành chiến thắng vang dội trong cuộc bầu cử Quốc hội, với 315 ghế trong tổng số 450 ghế trong Duma Quốc gia. Tuy nhiên, do tác động của cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu và các vấn đề xã hội trong nước, bản thân UR cũng đang đối mặt với nhiều thách thức. Theo một cuộc thăm dò mới nhất,  đảng của ông Putin có thể giành được 277 ghế trong Duma Quốc gia trong cuộc bầu cử sắp tới.

Trúc Linh