(Cadn.com.vn) - Tuần trước, phương tiện truyền thông Trung Quốc đưa tin các nhà chức trách nước này mở chiến dịch tấn công các ngân hàng ngầm thực hiện các giao dịch bất hợp pháp lên tới 30 tỷ USD. Đây là một con số gây sốc, song các nhà phân tích cho rằng, đây chỉ là phần nổi của tảng băng chìm.

Phát triển quá nhanh

Ông Michael Pettis từ Đại học Bắc Kinh mô tả ngân hàng "đen" là "các hoạt động tài chính tồn tại bên ngoài ngành ngân hàng chính thức". Các hình thức cơ bản nhất bao gồm các cửa hàng cầm đồ, những người đàn ông đứng trên phố chào mời những tài khoản thẻ tín dụng sẵn có với mức thanh toán cắt cổ, các chương trình đầu tư hấp dẫn nhưng đầy rủi ro. Nó cũng bao gồm các sản phẩm quản lý tài sản không được kiểm soát do các tổ chức tài chính hợp pháp cung ứng. Tuy nhiên, đa số ngân hàng "đen" tại Trung Quốc là các cá nhân hoặc mạng lưới không chính thức và hoạt động không có giấy phép tài chính.

Cho vay không chính thức luôn tồn tại trong nền kinh tế Trung Quốc, nhưng ngân hàng ngầm thực sự cất cánh sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008-2009. Nhiều đối tượng cho vay đề nghị cung cấp vốn cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, các nhà phát triển bất động sản trong bối cảnh khủng hoảng tín dụng. Chính quyền Trung Quốc làm ngơ vào thời điểm đó bởi chúng được cho là giúp nền kinh tế tiếp tục tăng trưởng.

Các ngân hàng ngầm có thể giúp chuyển tiền bất hợp pháp ra nước ngoài.  Ảnh: BBC

Hoạt động như thế nào?

Trong số những người bị bắt trong cuộc triệt phá mạng lưới ngân hàng ngầm Trung Quốc thời gian gần đây có một phụ nữ họ Sun, 60 tuổi. Bà ta cầm đầu một băng đảng địa phương chuyên cung cấp dịch vụ ngân hàng ngầm cho khoảng 100 khách hàng, gồm những người muốn mua bất động sản ở nước ngoài hoặc trả tiền cho con du học.

Về cách thức, khách hàng gửi tiền NDT cho bà Sun. Sau đó bà ta chuyển một số tiền tương đương bằng ngoại tệ vào các tài khoản nước ngoài của họ hoặc bất cứ nơi nào khác cần chuyển tiền thông qua một kênh kiều hối hoạt động bên ngoài mạng lưới ngân hàng chính thức.

Các Cty, các quan chức tham nhũng muốn chuyển tiền ra nước ngoài, những người muốn có lợi nhuận cao hơn và các tầng lớp trung lưu Trung Quốc đều chọn ngân hàng ngầm. Ngoài ra, nhiều người chọn đầu tư tiền vào ngân hàng ngầm vì Trung Quốc hiện  không có nhiều sản phẩm tài chính hợp pháp để đầu tư. Thị trường chứng khoán sụt giảm, bất động sản đứng bánh, lãi suất tiền gửi tiết kiệm ngân hàng ngày càng giảm trở thành nguyên nhân giúp các ngân hàng ngầm trỗi dậy.

Tại sao Trung Quốc mạnh tay?

Hiện tại, chính quyền Trung Quốc đang nỗ lực kiểm soát chặt chẽ các cá nhân và tổ chức cố gắng tuồn tiền vì lo ngại dòng vốn chảy ra khỏi nước này và sự suy yếu đồng NDT.

Tuy nhiên, việc nhắm mắt làm ngơ trong thập kỷ qua, đã tạo ra một "con quái vật" tài chính ngoài tầm kiểm soát. Cơ quan đầu tư Moody cho rằng, hệ thống ngân hàng ngầm tiếp tục mở rộng nhanh chóng, nắm giữ số tài sản ước tính 78% GDP của Trung Quốc. Trong đánh giá hàng năm về nền kinh tế Trung Quốc, Quỹ Tiền tệ Quốc tế gần đây cho biết, một nửa số ngân hàng ngầm đã châm ngòi cho việc bùng nổ tín dụng tại nước này. Mặc dù Bắc Kinh có thể can thiệp và giải cứu, song điều này vẫn còn rất đáng lo ngại. Nếu tăng trưởng tín dụng không bền vững, tăng trưởng kinh tế Trung Quốc sẽ lung lay.

An Bình
(Theo BBC)