(Cadn.com.vn) - Hôm 31-12-2014, tân Tổng thống Tunisia Beji Caid Essebsi, 88 tuổi, tuyên thệ nhậm chức tại trụ sở Quốc hội. Ông Essebsi là tổng thống thứ 5 của Tunisia và là tổng thống đầu tiên được bầu một cách dân chủ ở quốc gia Bắc Phi này. Một số người lo ngại, ông Essebsi và đảng Nidaa Tounes của ông sẽ không mang lại nhiều đột phá cho đất nước với bộ máy cũ kỹ. Nhưng số khác lại nghĩ tích cực hơn.

Ông Essebsi nổi bật trên chính trường trong hơn nửa thế kỷ, và đã phục vụ dưới quyền cai trị của hai lãnh đạo độc tài Habib Bourguiba và Zine al-Abidine Ben Ali. Dù đã qua tuổi nghỉ hưu, ông Essebsi, người giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống vòng hai tại Tunisia hôm 21-12-2014 vẫn tràn đầy năng lượng và tham vọng chính trị. Ông là người niềm nở, vui vẻ và tự tin.

Trong chiến dịch tranh cử, ông nhấn mạnh kinh nghiệm chính trị. Nhiều người ủng hộ bỏ phiếu cho ông bởi họ coi ông là người có khả năng canh giữ an toàn dinh tổng thống ở Carthage, 4 năm sau cuộc cách mạng lật đổ cựu Tổng thống Ben Ali. Ông Essebsi là một trong những người thành lập nước Cộng hòa Tunisia sau khi giành độc lập từ Pháp vào năm 1956, và từng là Bộ trưởng Nội vụ trong chính quyền cựu Tổng thống Habib Bourguiba.

Ông Bourguiba được nhớ đến với cải cách kinh tế và xã hội sâu rộng, nhưng cũng bị cáo buộc thành lập chế độ hà khắc đàn áp phe đối lập để đảm bảo sự thống trị của một đảng duy nhất, đảng Tập hợp Dân chủ Lập hiến (RCD), cho đến cuộc cách mạng năm 2011.

Quan điểm chính trị

Ông Essebsi giám sát việc thành lập một nhà nước cảnh sát khi đang giữ chức Bộ trưởng Nội vụ. Sau đó, ông lại xuất hiện với vai trò người phát ngôn quốc hội dưới chế độ Ben Ali.

Theo ông Yahyaoui, tuy ông Essebsi không công khai chỉ trích sự độc tài của 2 cựu lãnh đạo nhưng trong thực tế, ông không đồng tình với vấn đề này. Robert Parks, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Maghreb của Mỹ, cho rằng, ông Essebsi ủng hộ cải cách chính trị. Dưới thời Bourguiba, ông được coi là một người có quan điểm tự do về kinh tế và chính trị. Năm 1971, ông Essebsi cố gắng đưa Tunisia vào con đường đa đảng. Tuy nhiên, nỗ lực đó thất bại, và ông Essebsi phải lưu vong chính trị cho đến năm 1980.

Tổng thống mới được coi là chiến lược gia am hiểu về chính trị và thực tế, là người thống nhất các phe đối lập, bằng việc thành lập đảng Nidaa Tounes sau cuộc cách mạng năm 2011.

Ông Beji Caid Essebsi tuyên thệ nhậm chức Tổng thống Tunisia hôm 31-12-2014. Ảnh: AP

Lời hứa mang lại dân chủ

Trong chiến dịch tranh cử, ông Essebsi kêu gọi thay đổi luật nhằm ngăn chặn việc mở lại cuộc điều tra vi phạm nhân quyền kể từ năm 1960. Các nhà phê bình xem động thái này của ông Essebsi là nỗ lực để tránh bị điều tra về vai trò của mình khi còn giữ chức Bộ trưởng Nội vụ trong chính phủ Bourguiba.

Trong bài phát biểu đầu tiên sau khi giành chiến thắng, ông Essebsi cố gắng trấn an các nhà phê bình. Ông tuyên bố sẽ tôn trọng các quyền tự do đạt được sau cuộc cách mạng năm 2011 và hứa sẽ bảo vệ quyền tự do ngôn luận. Ông tiếp tục nhấn mạnh, mình là tổng thống của tất cả người dân Tunisia, không chỉ những người ủng hộ và đảng Nidaa Tounes. "Giá trị của chúng ta là dân chủ. Chúng tôi muốn biến những ước mơ của cuộc cách mạng Tunisia thành hiện thực", Mahmoud Ben Romdhane, một thành viên cao cấp của đảng Nidaa Tounes nói.

Các nhà phân tích cho rằng, rất khó dự đoán hướng đi mà ông Essebsi sẽ thực hiện đối với Tunisia. Năm 2013, ông kêu gọi giải thể cơ quan dân cử và đưa ra một bản hiến pháp mới. Cuối cùng, ông Essebsi thay đổi ý định và tập trung vào các cuộc đàm phán với đảng Hồi giáo Ennahda, nhằm phá vỡ thế bế tắc chính trị đang đe dọa sự ổn định của Tunisia.

Vì vậy, chỉ có thể chờ đợi mà thôi.

An Bình
(Theo BBC)