(Cadn.com.vn) - Giới phân tích cho rằng, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan giành được thế thượng phong trong cuộc chiến quyền lực khi liên tiếp mở các cuộc trấn áp mạnh tay sau cuộc đảo chính bất thành hôm 15-7.

Người dân Thổ Nhĩ Kỳ xuống đường bày tỏ sự ủng hộ đối với Tổng thống Erdogan. Ảnh: AFP

Trong động thái cho thấy chiến dịch “đại thanh trừng” thời hậu đảo chính tiếp tục phát huy tác dụng, chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ ngày 24-7 quyết định giải tán Đội vệ binh ưu tú bảo vệ tổng thống gồm 2.500 thành viên.

Theo CNN, nguyên nhân vì số sĩ quan quân đội chiếm giữ Đài truyền hình quốc gia TRT trong cuộc đảo chính thuộc đội an ninh ưu tú này. “Chúng tôi quyết định sẽ không có đơn vị ưu tú này nữa”, Thủ tướng Binali Yildirim tuyên bố. Thông báo giải thể lực lượng tinh nhuệ bảo vệ tổng thống được đưa ra sau khi có tin cho biết gần 300 người thuộc lực lượng này đã bị bắt giữ do tham gia đảo chính.

Thổ Nhĩ Kỳ đã trải qua những thay đổi địa chấn kể từ đêm đảo chính bất thành 15-7 vốn khiến hơn 270 người thiệt mạng. Kể từ đó đến nay, Tổng thống Erdogan mở chiến dịch trấn áp mạnh tay nhằm vào những người liên quan, không chỉ các sĩ quan tướng lĩnh quân đội mà còn bao gồm cả các nhà báo, thẩm phán và giáo sư. Thậm chí kể từ hôm 21-7, Tổng thống Erdogan ban bố tình trạng khẩn cấp kéo dài 3 tháng, nhằm truy lùng những kẻ đứng sau âm mưu đảo chính bất thành.

Vào ngày 24-7, chính phủ nước này tuyên bố đã thành lập ủy ban điều phối tình trạng khẩn cấp do Thủ tướng Yildirim đứng đầu. Ủy ban này bao gồm các đại diện đến từ các bộ. Theo đó, những quyết định mà ủy ban này đưa ra sẽ được tất cả các bộ liên quan và cơ quan công quyền thực thi ngay lập tức. Tuy nhiên, Thủ tướng Yildirim xác nhận, nước này không có kế hoạch kéo dài lệnh tình trạng khẩn cấp quá giai đoạn 3 tháng.

Trong khi chính phủ kiên trì với một cuộc thanh trừng nhằm vào kẻ thù thời hậu đảo chính, ngày 24-7, người dân Thổ Nhĩ Kỳ xuống đường cho cuộc biểu tình đầu tiên nhằm phản đối đảo chính đẫm máu chống lại Tổng thống Erdogan. Sự kiện nhận được sự ủng hộ lớn này, được tổ chức dưới sự đảm bảo an ninh tuyệt đối tại Quảng trường Taksim mang tính biểu tượng của thành phố Istanbul.

Đặc biệt, cuộc biểu tình lần này còn có sự ủng hộ đồng lòng của đảng đối lập lớn nhất, đảng Nhân dân Cộng hòa (RPP) và cả đảng Hồi giáo bảo thủ AKP cầm quyền của Tổng thống Erdogan. Rõ ràng, cuộc biểu tình đánh dấu chương đoàn kết hiếm hoi cho một quốc gia đã không thể tìm được tiếng nói chung trong nỗ lực giải quyết những hậu quả của các cuộc tấn công khủng bố trong năm nay. Thủ tướng Binali Yildirim ca ngợi động thái đoàn kết lần này của các đảng phái chính trị.

RPP mạnh mẽ phản đối âm mưu đảo chính và bày tỏ sự ủng hộ đối với chính phủ Tổng thống Erdogan. Tuy nhiên, đảng này chỉ trích việc chính phủ tuyên bố tình trạng khẩn cấp trong 3 tháng. RPP ra tuyên bố cho biết, việc họ phản đối đảo chính không có nghĩa là họ đồng ý với tất cả các biện pháp ban hành sau đó của chính phủ. Bởi theo lệnh giám sát mới của tình trạng khẩn cấp, những người bị bắt giữ có thể sẽ bị giam giữ trong 30 ngày, chứ không phải chỉ trong vòng 24 giờ đồng hồ như trước.

Hôm 24-7, các lực lượng an ninh bắt giữ ông Hails Hanci, người được cho là “cánh tay phải” của giáo sĩ Fetullah Gulen, hiện đang sống lưu vong tại Mỹ và bị cáo buộc đứng đằng sau vụ đảo chính vừa qua. Chính quyền Ankara cũng tuyên bố sẽ điều tra và đóng cửa tất cả các Cty có liên hệ với giáo sĩ này.

Khả Anh