Tổng kết 10 năm và tìm giải pháp phát triển các vùng kinh tế trọng điểm

Thứ bảy, 06/12/2014 13:23

(Cadn.com.vn) - Sáng 6-12, Bộ KH & ĐT tổ chức Hội nghị trực tuyến với các Ban Điều phối Vùng Kinh tế trọng điểm (VKTTĐ) tổng kết 10 năm thực hiện mô hình điều phối phát triển các vùng KTTĐ và tìm giải pháp phát triển giai đoạn 2014 – 2020.

Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải, Trưởng Ban chỉ đạo điều phối các VKTTĐ Quốc gia chủ trì Hội nghị, tham dự Hội nghị gồm đại diện Lãnh đạo các bộ, ngành trung ương và tổ điều phối 04 vùng kinh tế trọng điểm (VKTTĐ) của các địa phương trên cả nước… Đầu cầu Đà Nẵng, tham dự có Phó Chủ tịch UBND TP Huỳnh Đức Thơ và các đồng chí lãnh đạo Sở, ngành và đơn vị có liên quan.

Theo Báo cáo của ông Đào Quang Thu, Thứ trưởng Bộ KH & ĐT, đến nay cả nước có 4 VKTTĐ (Vùng Bắc bộ, Vùng miền Trung, Vùng Phía Nam và Vùng Đồng bằng Sông Cửu Long) với tổng diện tích tự nhiên 90.770km2, chiếm 27,42% diện tích cả nước, dân số đến năm 2013 có 46,94 triệu người, bằng 51,98% dân số cả nước.

Giai đoạn 2004-2014, các VKTTĐ phát triển khá toàn diện, tốc độ tăng trưởng GDP cao hơn bình quân cả nước, giai đoạn 2006 – 2010 tốc độ tăng trưởng GDP đạt 10,98%/năm, giai đoạn 2011 – 2013 GDP đạt 8,8%/năm; thu nhập bình quân đầu người năm 2013 đạt 64,78 triệu đồng (gấp 1,53 lần so với cả nước); cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng công nghiệp – xây dựng tạo ra nhiều sản phẩm chủ lực cho phát triển chung cả nước (chiếm 47,6% cả nước), dịch vụ (42,2%) và nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản (10,2%); riêng tổng thu ngân sáchnăm 2013 đạt 800.448 tỷ đồng, chiếm 89,1% tổng thu ngân sách cả nước, kim ngạch xuất khẩu đạt 249,27 tỷ USD, chiếm 90,9% cả nước; năm 2013 tổng vốn đầu tư xã hội 1.054 tỷ đồng, chiếm 34,67% tổng GDP các VKTTĐ.

Các VKTTĐ đã thực hiện được vai trò đầu tàu, đầu mối trong hội nhập quốc tế, bước đầu hình thành mạng lưới kết cấu hạ tầng liên vùng và phát huy các tiềm năng, nguồn lực, lợi thế của mỗi vùng trong tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa của đất nước…

Tuy nhiên, VKTTĐ bộc lộ một số điểm hạn chế như: hiệu quả sử dụng vốn chea cao (khoảng 5- 6% đầu tư xã hội trên GDP mới có được 1% tăng trưởng GDP; tốc độ dịch chuyển cơ cấu ngành kinh tế chưa nhanh; trình độ lao động chuyển dịch từ nông nghiệp qua công nghiệp, dịch vụ còn thấp; tính chủ động liên kết các địa phương trong vùng chưa cao; Ban điều phối thiếu cơ chế tự điều phối trong nội bộ vùng…

Trên cơ sở đó, để có những giải pháp đột phá cho các VKTTĐ phát triển mạnh mẽ, là những đầu tàu lôi kéo, thúc đẩy các vùng các địa phương khác cùng phát triển, ông Thu đề nghị trong thời gian đến nên thành lập cần tiếp tục phát triển cụm liên kết ngành làm trọng tâm; xây dựng quy chế phối hợp; bộ máy tổ chức ban điều phối, thành lập các tổ điều phối cấp tỉnh và lâu dài thành lập Quỹ phát triển…

Với vai trò là đầu tàu VKTTĐ miền Trung, Phó Chủ tịch UBND TP Huỳnh Đức Thơ cho biết, thực tế tại miền Trung tỉnh nào cũng có sân bay, tỉnh nào cũng có cảng biển, khu công nghiệp, khu nghỉ mát, resort giống nhau do đó nguồn lực đầu tư cho VKTTĐ miền Trung chưa thực sự hiệu quả…

Ông Thơ cũng đề nghị Hội đồng điều phối vùng phải có một cái quyền nhất định, ví dụ như cơ quan tham mưu chính về mặt quy hoạch phát triển vùng, về việc quyết định những dự án đầu tư trên cấp vùng, dự án cấp liên vùng, các kết cấu hạ tầng… Nếu Hội đồng mà chỉ luân phiên nhau để hội họp, bàn bạc sẽ không có hiệu quả…

Phát biểu kết luận Hội nghị, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải ghi nhận những kết quả đạt được trong công tác chỉ đạo điều phối phát triển các VKTTĐ thời gian qua, nhất là kết quả duy trì sự tăng trưởng cao, ổn định, tạo động lực cho sự phát triển chung của cả nước. Tuy nhiên, Phó Thủ tướng nhận xét, sự phát triển của các VKTTĐ chưa tương xứng với tiềm năng do nhiều vấn đề, kể cả vấn đề cơ chế và chỉ đạo, điều phối phát triển.

Cụ thể, các vùng đang thiếu nhiều quy hoạch, từ quy hoạch chung đến các quy hoạch ngành, các vấn đề cần giải quyết liên thông với Bộ, ngành và các địa phương. Đặc biệt là vấn đề hạ tầng cho phát triển kinh tế như giao thông, đất đai, xử lý môi trường, chưa xử lý nước thải, chất thải vùng; nâng cao vai trò, trách nhiệm của Ban điều phối và Chủ tịch Hội đồng Ban điều phối vùng; tăng cường chia sẻ thông tin, xây dựng hệ thống dữ liệu để cập nhập xử lý và điều hành…

Xuân Đương