Tổng thống Brazil trước nguy cơ bị bãi nhiệm

Thứ ba, 30/08/2016 11:35

(Cadn.com.vn) - Ngày 29-8, Tổng thống Brazil Dilma Rousseff lần đầu tiên ra điều trần trước Thượng viện kể từ khi bị Quốc hội đình chỉ chức vụ Tổng thống từ tháng 5-2016. Sau 48 giờ, 81 Thượng nghị sĩ sẽ tiến hành bỏ phiếu để đưa ra quyết định cuối cùng về việc bãi nhiệm bà Rousseff.

Bà Rousseff bị buộc tội gì?

Bà Rousseff bị cáo buộc vi phạm luật tài chính do sử dụng nguồn vốn từ các ngân hàng nhà nước để trang trải thâm hụt ngân sách, trước khi tái đắc cử vào tháng 10-2014. Bà được cho là đã “làm đẹp” con số công quỹ để nhận được sự ủng hộ từ cử tri, qua đó tái đắc cử nhiệm kỳ thứ hai. Các nhà phê bình cáo buộc bà vi phạm luật ngân sách và phải bị bãi nhiệm. Bà Rousseff phủ nhận những cáo buộc này, cho rằng quá trình luận tội tương đương với một cuộc đảo chính.

Các kiến nghị buộc tội bà Rousseff do 3 luật sư thực hiện, trong đó có Helio Bicudo, 93 tuổi, cựu thành viên đảng Lao Động của bà Rousseff nhưng sau đó chuyển sang phe đối lập. Ông Bicudo cho rằng, đảng Lao động không còn là “một đảng xã hội chủ nghĩa giúp người dân mà chỉ phục vụ lợi ích của một số ít người tìm kiếm quyền lực”. Kiến nghị của họ được Chủ tịch Quốc hội Eduardo Cunha chấp thuận.

Xếp hạng tín nhiệm của bà Rousseff giảm mạnh từ mức 79% hồi tháng 3-2013 xuống còn 10% vào tháng 3-2016. Nhiều cuộc biểu tình nổ ra ở các thành phố lớn của Brazil đòi bà từ chức. Nhưng cũng có những cuộc biểu tình nhỏ hơn ủng hộ bà.

Biểu tình ủng hộ bà Rousseff. Ảnh: BBC

Chuyện gì đã xảy ra?

Hạ viện Brazil hôm 17-4 đã bỏ phiếu đồng ý luận tội bà Rousseff. 367 trong số 513 nghị sĩ bỏ phiếu ủng hộ, đạt 2/3 mức cần thiết để đưa vấn đề ra Thượng viện. Ngày 12-5, Thượng viện bỏ phiếu buộc bà Rousseff phải rời nhiệm sở trong vòng 180 ngày, qua đó chấm dứt 13 năm cầm quyền của đảng Lao động.

Hôm 25-8, Thượng viện bắt đầu phiên luận tội xem xét bãi nhiệm bà Rousseff. Phiên luận tội do người đứng đầu Tòa án Tối cao, Ricardo Lewandowski chủ trì. Vào ngày cuối của phiên luận tội, Thượng viện sẽ bỏ phiếu để đưa ra quyết định bà Rousseff có tội hay vô tội. Nếu 54 nghị sĩ, tương đương 2/3 số ghế Thượng viện, bỏ phiếu đồng ý, bà Rousseff sẽ chính thức bị bãi nhiệm và cấm tranh cử trong 8 năm.

Ai thay thế bà Rousseff?

Nếu bà Rousseff bị bãi nhiệm, thì theo Hiến pháp Brazil, Phó Tổng thống Michel Temer sẽ cầm quyền đến hết nhiệm kỳ của bà Rousseff vào tháng 12-2018. Tuy nhiên, ông Temer cũng đang đối mặt với quá trình luận tội với cáo buộc vi phạm luật ngân sách như bà Rousseff.

Người thứ hai có thể tiếp nhận vai trò Tổng thống là Chủ tịch Quốc hội Eduardo Cunha. Tuy nhiên, hôm 5-5, ông Cunha đã bị cách chức với cáo buộc đe dọa các thành viên của Quốc hội và cản trở điều tra tham nhũng. Các công tố viên cũng cáo buộc ông này nhận 5 triệu USD tiền hối lộ từ các Cty muốn ký hợp đồng với Tập đoàn dầu mỏ nhà nước Petrobras.

Người tiếp theo có thể thay thế bà Rousseff là ông Renan Calheiros, Chủ tịch Thượng viện. Nhưng ông này cũng đang bị điều tra liên quan tới vụ bê bối tham nhũng tại Petrobras.

An Bình (Theo BBC)