Ukraine ủng hộ thỏa thuận ngừng bắn do Mỹ làm trung gian
Liên quan đến các cuộc đàm phán ở thủ đô Riyadh của Saudi Arabia trong 3 ngày vừa qua, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov cho biết nước này ủng hộ hai thỏa thuận ngừng bắn với Nga được công bố ngày 25-3, trong đó bao gồm việc ngừng sử dụng vũ lực trên Biển Đen và ngừng tấn công các cơ sở hạ tầng năng lượng.

Trong bài đăng trên mạng xã hội X, ông Umerov nhấn mạnh tới việc cần có nước thứ ba để giám sát việc thực thi các thỏa thuận này. Bên cạnh đó, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine cũng khẳng định sẽ coi bất kỳ động thái triển khai tàu hải quân nào của Nga vượt quá khu vực phía Đông Biển Đen là vi phạm tinh thần của các thỏa thuận và Kiev có quyền tự vệ trước hành động này.
Liên quan tới vấn đề thực thi lệnh ngừng bắn, ngày 25-3, Tổng thống Zelensky cho biết nước này và Mỹ đã nhất trí để "bên thứ ba" như Thổ Nhĩ Kỳ giám sát một số khía cạnh của thỏa thuận ngừng bắn trong tương lai giữa Nga và Ukraine. Bên cạnh đó, nhà lãnh đạo Ukraine cũng cho rằng cần làm rõ tại hội nghị thượng đỉnh về Ukraine sắp tới ở Paris (Pháp) về việc những quốc gia nào sẽ đóng góp lực lượng để giám sát các thỏa thuận hòa bình tại Ukraine. Ngoài ra, tại họp báo, Tổng thống Zelensky cũng khẳng định nếu Nga vi phạm thỏa thuận ngừng bắn thì Ukraine sẽ yêu cầu được viện trợ thêm vũ khí và các nước cần tăng cường trừng phạt Moscow.
Cùng ngày Điện Kremlin đã thông báo kết quả nổi bật về cuộc đàm phán Nga-Mỹ tại Saudi Arabia. Theo hãng tin RIA Novosti, Điện Kremlin ngày 25-3 cho biết Nga và Mỹ đã thống nhất danh sách các cơ sở của Nga và Ukraine nằm trong diện hạn chế tấn công theo thỏa thuận đạt được sau cuộc đàm phán giữa Washington và Moscow tại Saudi Arabia.
Trong thông báo trên ứng dụng Telegram, Điện Kremlin cho biết: "Danh sách các cơ sở của Nga và Ukraine đã được hai bên Nga-Mỹ thống nhất, thuộc diện tạm cấm tấn công vào hệ thống năng lượng gồm: nhà máy lọc dầu, đường ống dẫn dầu, khí đốt và các cơ sở lưu trữ, bao gồm các trạm bơm, cơ sở hạ tầng phát và truyền tải điện, bao gồm nhà máy điện, trạm biến áp, máy biến áp và hệ thống phân phối, nhà máy điện hạt nhân, đập thủy điện".
Liên quan tới cuộc đàm phán ở Saudi Arabia, hãng thông tấn TASS tối 25-3, theo giờ địa phương, cho biết thêm Moscow và Washington còn đạt được thỏa thuận liên quan đến sáng kiến Biển Đen, tập trung vào việc đảm bảo an toàn hàng hải và cấm sử dụng tàu thương mại cho mục đích quân sự. Theo TASS, đây là một nội dung trong tuyên bố được công bố sau các cuộc tham vấn của chuyên gia Nga và Mỹ tại Riyadh, đã được đăng tải trên trang web của Điện Kremlin.
Tuyên bố nêu rõ: "Theo thỏa thuận giữa tổng thống Nga và tổng thống Mỹ, cả hai bên cam kết thực hiện sáng kiến Biển Đen. Sáng kiến này bao gồm việc đảm bảo an toàn hàng hải ở Biển Đen, kiềm chế việc sử dụng vũ lực và cấm sử dụng tàu thương mại cho mục đích quân sự, đồng thời thiết lập các biện pháp kiểm soát phù hợp thông qua việc kiểm tra các tàu này".
Cùng ngày, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết Mỹ đã đề xuất một phiên bản mới của thỏa thuận khoáng sản với Kiev, dựa trên thỏa thuận khung trước đó. Phát biểu với các nhà báo, ông Zelensky cho biết một thỏa thuận đầy đủ đang được xây dựng và đây sẽ là "thỏa thuận toàn diện quy mô lớn", phản ánh "tầm nhìn của Mỹ". Tuy nhiên, phiên bản mới sẽ không có phần tham gia của Mỹ vào các nhà máy điện hạt nhân của Ukraine - một đề xuất được Tổng thống Mỹ Donald Trump đưa ra hồi tuần trước.
Trước đó, hôm 20-3, Tổng thống Trump tuyên bố một thỏa thuận về đất hiếm với Ukraine sẽ sớm được ký kết. Ban đầu, Mỹ và Ukraine dự kiến ký thỏa thuận khoáng sản vào cuối tháng 2, nhưng không thể thực hiện được do Tổng thống Trump và Tổng thống Zelensky đã có màn tranh luận căng thẳng tại Nhà Trắng. Sau đó, hai bên gặp lại nhau và đi tới nhất trí về một phiên bản sửa đổi như đề cập ở trên.
AN BÌNH