Qua nhiều chuyến khảo sát, nghiên cứu thực tế tại hòn đảo tiền tiêu xinh đẹp, Phó Giáo sư, Tiến sĩ khoa học Vũ Cao Minh,Viện Địa chất - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã đánh giá, du lịch địa chất - địa mạo ở Lý Sơn (Quảng Ngãi) thuộc dạng độc đáo, hiếm có.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ khoa học Vũ Cao Minh nhận định, ở vào vị thế tương tác giữa lục địa và đại dương cùng những biến động lớn trong vận động của Biển Đông hơn 10 triệu năm gần đây, Lý Sơn sở hữu các điểm và cụm di sản phong phú, đa dạng. Tại Lý Sơn có thể bắt gặp gần 10 loại hình di sản địa chất - địa mạo độc đáo, ấn tượng hơn cả là các miệng núi lửa kỳ vĩ và lạ mắt.
Bên cạnh đó, một tầng trầm tích núi lửa chứa nhiều vật liệu trầm tích hơn như sét kết, bột kết và cát kết xen kẹp các sản phẩm tro bụi và dăm kết núi lửa xuất hiện phía Đông đỉnh núi Thới Lới, với tổng bề dày từ 3 đến 15m. Hai tầng trầm tích núi lửa độc đáo khác nhau về thành phần phân bố trong phạm vi hẹp phản ánh tính dị biệt về địa chất khu vực đối với một vùng không rộng lớn là rất hiếm.
Tất cả những di sản này cùng với vách đá phân lớp đậm nhạt, kéo dài hàng trăm mét, dựng đứng, cao từ 40- 50m hòa cùng màu xanh ngọc bích của biển cả trải mãi tới chân trời, tạo nên một cảnh quan thật sự hùng vĩ. Ở các quốc gia trên thế giới cũng xuất hiện các bãi biển, vách đá núi lửa đẹp và hấp dẫn du khách như núi lửa Jeju (Hàn Quốc), Madeira (Bồ Đào Nha), Pantelleria (Ý) và Portada (Chile). Tuy nhiên, xét về hai yếu tố đẹp và có ý nghĩa khoa học cao với dày đặc các di sản thì những nơi đó không sánh bằng Lý Sơn (Quảng Ngãi).
Đáng kể hơn, các nhà khoa học đã phát hiện ra các vách đá dung nham dựng đứng, phẳng và mịn kỳ lạ ở khu vực Bãi Tiên của đảo Bé. Đó là vách lộ của các dòng dung nham mỏng và nóng tương tác với nước biển bị nguội lạnh đột ngột trở thành thủy tinh núi lửa. Điều đặc biệt lý thú là các dòng dung nham mỏng này xuất hiện thành nhiều đợt xếp chồng lên nhau, giữa chúng là basalt xốp. Các chuyên gia về lĩnh vực nghiên cứu núi lửa nhận định, đây là dạng cấu tạo rất hiếm gặp, chỉ có ở đảo Bé và vài nơi rải rác trên thế giới.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ khoa học Vũ Cao Minh kiến nghị, huyện đảo Lý Sơn cần xây dựng huyện thành khu du lịch độc đáo về quy hoạch và kiến trúc công trình; trở thành nơi kỳ thú về các loại hình du lịch; xây dựng thương hiệu quốc tế cho du lịch Lý Sơn để khai thác bền vững những giá trị vốn có của mình.
VĨNH TRỌNG
