Các bị can bị truy tố về các tội "lừa đảo chiếm đoạt tài sản", "rửa tiền" và "vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới". Liên quan đến vụ án, Bộ Công an xác định có 11 tổ chức nước ngoài có mối quan hệ với Trương Mỹ Lan.

Chuyển ra nước ngoài hơn 1,5 tỷ USD

Theo cáo trạng, từ ngày 27/10/2012 đến 07/10/2022, bị can Trương Mỹ Lan và đồng phạm đã lập các hợp đồng "khống" mua bán cổ phần, vốn góp; tư vấn giữa các công ty tại Việt Nam và công ty ở nước ngoài. Thông qua các hợp đồng này đã thực hiện chuyển từ nước ngoài về Việt Nam và chuyển từ Việt Nam ra nước ngoài với tổng số tiền là 4,5 tỷ USD, tương đương hơn 106.730 tỷ đồng. Trong đó, chuyển đi 1,5 tỷ USD, tương đương hơn 35.361 tỷ đồng và nhận về hơn 3 triệu USD, tương đương 71.368 tỷ đồng.

Kết quả điều tra xác định, bằng nhiều phương thức, thủ đoạn, các công ty thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đã sử dụng 23 công ty, trong đó có 12 công ty thành lập, đăng ký kinh doanh tại Việt Nam và 11 công ty, tổ chức nước ngoài tại Việt Nam để thực hiện việc chuyển tiền ra nước ngoài và nhận tiền từ nước ngoài chuyển về Việt Nam.

Theo lời khai của Trương Mỹ Lan, khi cần chuyển tiền ra nước ngoài để trả nợ hoặc nhận tiền vay từ nước ngoài chuyển về Việt Nam, bà ta giao cho Trịnh Quang Công phối hợp cùng với Nguyễn Phương Anh, Chiu Bing Keung Kenneth (luật sư, được giao quản lý các công ty nước ngoài) lập các hợp đồng "khống" mua bán cổ phần, vốn góp, tư vấn, vay nợ giữa các công ty tại Việt Nam và công ty, tổ chức ở nước ngoài. Đây đều là các công ty "ma" thuộc quản lý, điều hành của các cá nhân thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát.

Thông qua các hợp đồng "khống" này, tiền vay được chuyển từ nước ngoài về Việt Nam và tiền trả nợ được chuyển từ Việt Nam ra nước ngoài qua hệ thống Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB). Dưới sự chỉ đạo của Trương Mỹ Lan, các đối tượng thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đã phối hợp với các nhân viên Ngân hàng SCB thực hiện việc chuyển tiền, nhận tiền quốc tế. Đa số hồ sơ (các giấy tờ, thủ tục) chuyển tiền ra nước ngoài không đủ điều kiện như: thiếu văn bản xác nhận của công ty tại Việt Nam về việc công ty nước ngoài sở hữu cổ phần theo hợp đồng chuyển nhượng; thiếu Chứng nhận Hợp pháp hóa lãnh sự của người đại diện công ty nước ngoài đứng ra ký hợp đồng chuyển nhượng...

Ngoài ra, các giao dịch nhận tiền từ nước ngoài chuyển về Việt Nam còn thiếu trường thông tin về chuyển tiền nên bị hệ thống tự động khóa..., nhưng các đối tượng có thẩm quyền tại Ngân hàng SCB như: Võ Tấn Hoàng Văn (Tổng giám đốc), Chen Yi Chung, Trương Khánh Hoàng (quyền Tổng giám đốc), Bùi Anh Dũng (Chủ tịch HĐQT) vẫn duyệt cho chuyển tiền trên hệ thống để hoàn tất việc chuyển tiền qua biên giới.

Theo cáo trạng, Trương Mỹ Lan là người chi phối, chỉ đạo, điều hành mọi hoạt động của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và các pháp nhân thuộc Vạn Thịnh Phát. Bị can cũng chịu trách nhiệm cao nhất ở hành vi vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới. Còn Trương Khánh Hoàng, Võ Tấn Hoàng Văn, Bùi Anh Dũng biết rõ hồ sơ, thủ tục chuyển tiền còn thiếu, không bảo đảm theo quy định tại khoản 1, 2, Điều 39 - Pháp lệnh ngoại hối và Điều 16 - Nghị định 70/NĐ-CP, nhưng vẫn ký Lệnh chuyển tiền ra nước ngoài.

Trong đó, bị can Trương Khánh Hoàng ký duyệt 38 lệnh chuyển tiền ra nước ngoài với tổng số tiền 929 triệu USD, tương đương 21.810 tỷ đồng và nhận tiền từ nước ngoài chuyển về (106 giao dịch) với tổng số tiền 1,9 triệu USD, tương đương 47.392 tỷ đồng.Bị can Võ Tấn Hoàng Văn đã ký duyệt 20 lệnh giao dịch ra nước ngoài với tổng số tiền 516 triệu USD, tương đương 11.998 tỷ đồng và bị can Bùi Anh Dũng ký duyệt 6 lệnh chuyển tiền ra nước ngoài, giúp sức cho Trương Mỹ Lan vận chuyển ra nước ngoài hơn 30 triệu USD, tương đương 712 tỷ đồng.

Vào ngày 12/9/2023, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an có công văn kèm theo yêu cầu tương trợ tư pháp về hình sự, đề nghị Tổng chưởng lý Quần đảo British Virgin, Tổng chưởng lý Quần đảo Cayman (đều thuộc Vương quốc Anh) và Cục Tư pháp Khu hành chính đặc biệt Hong Kong (Trung Quốc) phối hợp xác minh về pháp lý của 11 tổ chức nước ngoài, giám đốc đại diện pháp luật của 11 tổ chức nước ngoài liên quan đến vụ án.

Trong đó, đặc biệt xác minh mối quan hệ của 11 tổ chức nước ngoài này với vợ chồng bà Trương Mỹ Lan và mối quan hệ giữa các công ty trên với các tổ chức, cá nhân tại Việt Nam. Ngày 14/5/2024, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an có công văn kèm theo yêu cầu tương trợ tư pháp về hình sự xác minh đối tượng Chiu Bing Keung Kenneth, Chen Yi Chung về các nội dung liên quan trong vụ án. Tuy nhiên, đến nay các yêu cầu tương trợ tư pháp nêu trên chưa có kết quả.

Hơn 35.000 người "sập bẫy" lừa

Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao cũng đã đề nghị truy tố các bị can trong vụ án về tội "lừa đảo chiếm đoạt tài sản" và "rửa tiền". Theo cáo trạng, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát được Trương Mỹ Lan thành lập, nắm giữ 60% cổ phần và làm Chủ tịch Hội đồng quản trị từ năm 1992 đến nay. Ngoài ra, bà Lan thông qua người thân, pháp nhân và cá nhân khác đứng tên hộ để nắm giữ phần lớn cổ phần tại Ngân hàng SCB, Công ty Chứng khoán TVSI, qua đó thao túng, chỉ đạo, điều hành, chi phối mọi hoạt động của các pháp nhân này.

Từ năm 2018 đến 2020, Trương Mỹ Lan đề ra chủ trương và chỉ đạo các bị can: Đinh Văn Thành, Chủ tịch HĐQT; Võ Tấn Hoàng Văn, Tổng Giám đốc; Nguyễn Phương Hồng, Phó Tổng Giám đốc thuộc Ngân hàng SCB; Nguyễn Tiến Thành, Chủ tịch, Tổng Giám đốc Công ty Chứng khoán TVSI và Hồ Bửu Phương, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn VTP, sử dụng 4 Công ty An Đông, Sunny World, Quang Thuận và Setra phát hành 25 mã trái phiếu "khống", với tổng khối lượng là 308 triệu trái phiếu. Qua đó, huy động vốn của 35.824 nhà đầu tư (nhà đầu tư thứ cấp), thu về tổng số tiền 30.081 tỷ đồng, sử dụng vào nhiều mục đích khác nhau, không đúng mục đích phát hành dẫn đến mất khả năng thanh toán nợ trái phiếu. Cơ quan tố tụng đã đề nghị truy tố các bị can trên về tội "lừa đảo chiếm đoạt tài sản".

Với tội "rửa tiền", từ ngày 01/01/2018 đến 07/10/2022, Trương Mỹ Lan và đồng phạm đã chiếm đoạt tổng số tiền là 445.748 tỷ đồng thông qua tham ô tài sản của Ngân hàng SCB và phát hành trái phiếu như trên.Sau đó, bà Lan đã chỉ đạo đồng phạm thực hiện các hành vi rút tiền, chuyển tiền ra khỏi hệ thống Ngân hàng SCB nhằm che giấu nguồn gốc, hợp thức sử dụng số tiền tiền do phạm tội mà có.

Số tiền này chủ yếu để chi trả các khoản vay của các công ty thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát tại Ngân hàng SCB; trả nợ giữa các công ty, cá nhân trong Tập đoàn Vạn Thịnh Phát vay mượn nhau; chuyển tiền ra nước ngoài thanh toán các hợp đồng "khống".

Theo CAO