Nhìn lại các thủ đoạn lừa đảo, rửa tiền và “tuồn” tiền qua biên giới của “bà trùm” Trương Mỹ Lan
Trong giai đoạn 2 của “đại án” Vạn Thịnh Phát, bà Trương Mỹ Lan (Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) tiếp tục bị đề nghị truy tố với 3 tội danh: "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản; “Rửa tiền” và “Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới". Đồng phạm với bà Trương Mỹ Lan trong giai đoạn 2 của “đại án” có 33 người khác về 3 nhóm tội danh nêu trên; trong đó, ông Chu Lập Cơ (chồng bà Lan) bị đề nghị truy tố về tội: “Rửa tiền” và Trương Huệ Vân (cháu gái bà Lan) bị đề nghị truy tố về tội: “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Theo kết luận điều tra giai đoạn 2 của “đại án” xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) và các đơn vị, tổ chức có liên quan, thông qua 4 pháp nhân thuộc “hệ sinh thái” Vạn Thịnh Phát, gồm: Công ty CP Tập đoàn Đầu tư An Đông; Công ty CP Đầu tư Quang Thuận; Công ty CP Đầu tư & Phát triển Sunny World và Công ty CP Dịch vụ - Thương mại TP HCM; bà Trương Mỹ Lan cùng các đồng phạm đã phát hành 25 gói trái phiếu khống với tổng giá trị hơn 30.869 tỷ đồng, không có tài sản đảm bảo, hiện mất khả năng thanh toán. Cơ quan điều tra xác định, với việc phát hành 25 gói trái phiếu khống nói trên bà Trương Mỹ Lan cùng các đồng phạm đã có hành vi lừa đảo chiếm đoạt hơn 30.869 tỷ đồng của hơn 35.000 nhà đầu tư.
Từ số tiền lừa đảo chiếm đoạt của hơn 35.000 nhà đầu tư nói trên cộng với số tiền tham ô tài sản của Ngân hàng SCB (hơn 415.000 tỷ đồng) trong giai đoạn 1 của vụ án (đã bị xét xử), bà Trương Mỹ Lan cùng các đồng phạm đã thực hiện nhiều thủ đoạn rút, chuyển để cắt đứt dòng tiền nhằm rửa tiền. Theo đó, bà Trương Mỹ Lan đã chủ mưu trong việc rửa tiền hơn 445.747 tỷ đồng (hơn 415.000 tỷ đồng tham ô tài sản của Ngân hàng SCB và 30.081 tỷ đồng lừa đảo thông qua phát hành trái phiếu) bằng thủ đoạn rút tiền mặt, chuyển nộp vào các tài khoản đứng tên tổ chức, cá nhân; sử dụng thanh toán các khoản chi cho các mục đích khác nhau.
Cụ thể, các khoản chi nhằm hợp thức hóa hoạt động rửa tiền của bà Trương Mỹ Lan và các đồng phạm thực hiện, như: Trả gốc, lãi trái phiếu; chi trả nợ các khoản vay tại Ngân hàng SCB; chi phí lãi vay, chi phí hoạt động của SCB; chi khác (chi trả cho những người được thuê đứng tên làm giám đốc, cho những người ký chứng từ chạy dòng tiền…); chi cho dự án đang triển khai dở dang (dự án Mũi đèn đỏ; dự án A6, huyện Bình Chánh); chi trả cho khoản vay của các ngân hàng khác; chi cho các cá nhân; chuyển tiền ra nước ngoài; chuyển khoản thanh toán các khoản chi cá nhân của vợ chồng bà Trương Mỹ Lan.
Trước đó, tại phiên tòa xét xử “đại án” Vạn Thịnh Phát (giai đoạn 1), bị cáo Trương Khánh Hoàng (quyền TGĐ Ngân hàng SCB) đã khai về việc bà Trương Mỹ Lan chủ mưu việc rút tiền ra khỏi SCB. Theo bị cáo Hoàng, khi Trương Mỹ Lan cần tiền sẽ họp với lãnh đạo SCB và chỉ đạo bị cáo Hoàng là đầu mối để lập hồ sơ, tài sản đảm bảo và số tiền cần giải ngân. Trong số những lần cần rút tiền thì một phần sẽ tổ chức các cuộc họp, một phần Trương Mỹ Lan gọi điện chỉ đạo trực tiếp cho bị cáo Hoàng.
Với hành vi: “Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới”, bà Trương Mỹ Lan bị cáo buộc cùng đồng phạm dùng các hợp đồng khống, chuyển ra nước ngoài hơn 1,5 tỷ USD và chuyển hơn 3 tỷ USD về Việt Nam trái pháp luật. Cụ thể, Trương Mỹ Lan giao cho các nhân sự ở SCB phối hợp với nhân sự ở Tập đoàn Vạn Thịnh Phát lập các khoản vay “khống” tại SCB, lấy nguồn tiền để chuyển ra nước ngoài và sử dụng cho các mục đích khác ở trong nước.
Cũng tại phiên xét xử ở giai đoạn 1, bị cáo Trương Khánh Hoàng khai đã phê duyệt nhiều lệnh chuyển tiền ra nước ngoài để thanh toán mua cổ phần của các công ty nước ngoài và chuyển tiền đặt cọc để mua tài sản ở nước ngoài cho bà Trương Mỹ Lan. Sau đó là làm thủ tục hủy cọc, từ đó số tiền gối đầu qua các lần chuyển ra nước ngoài là rất lớn. Cạnh đó, bị cáo còn phê duyệt nhiều lệnh chuyển tiền để thanh toán các khoản tiền trong thẻ tín dụng khi Trương Mỹ Lan đi nước ngoài. "Việc chuyển tiền ra nước ngoài bị cáo không được họp bàn, mà chỉ làm theo yêu cầu. Tiền sau khi giải ngân thì việc sử dụng sẽ do bà Trương Mỹ Lan chỉ đạo", bị cáo Hoàng khai tại tòa.
Theo kết luận của cơ quan điều tra, để chuyển được tiền ra nước ngoài hoặc nhận tiền vay từ nước ngoài chuyển về Việt Nam, Trương Mỹ Lan giao cấp dưới phối hợp với luật sư Chiu Bing Keung Kenneth (người được bà Lan giao quản lý các công ty nước ngoài) và lãnh đạo SCB lập các hợp đồng “khống” mua bán cổ phần, vốn góp tư vấn; vay nợ giữa các công ty tại Việt Nam và công ty, tổ chức ở nước ngoài. Thông qua các hợp đồng “khống” này, tiền vay được chuyển từ nước ngoài về Việt Nam và tiền trả nợ được chuyển từ Việt Nam ra nước ngoài. Tổng số tiền mà bà Trương Mỹ Lan cùng đồng phạm vận chuyển trái phép qua biên giới được cơ quan điều tra xác định hơn 4,5 tỷ USD, tương đương hơn 106.730 tỷ đồng.
QUANG PHÚC (t/h)