(Cadn.com.vn) - 20 năm đã qua, nhưng bóng ma khủng hoảng tài chính Châu Á vẫn ám ảnh.
Khủng hoảng tài chính Châu Á bắt đầu từ tháng 7-1997 ở Thái Lan, sau đó ảnh hưởng đến các thị trường chứng khoán, trung tâm tiền tệ lớn, và giá cả của những tài sản khác ở nhiều nước Châu Á, trong đó có nhiều quốc gia được coi như là “Những Con hổ Châu Á”. Mặc dù sự cố bắt đầu từ sớm nhưng các nền kinh tế bị ảnh hưởng đã không giải quyết vấn đề cho đến quý I-1998 và sau đó tỷ lệ tăng trưởng trở nên tích cực vào giữa năm 1999.
Giờ đây, nếu chỉ nhìn vào những dữ liệu kinh tế, không rõ lý do tại sao chúng ta lại nhắc đến cuộc khủng hoảng tài chính chấn động Châu Á 20 năm trước. Điều gì đã khiến cuộc khủng hoảng tài chính Châu Á gây chấn động như vậy? Thế giới đang phát triển từng chứng kiến những cuộc khủng hoảng tài chính nghiêm trọng, đặc biệt là đợt sóng từ năm 1983 bắt nguồn từ cú sốc của nền kinh tế dầu mỏ lớn là Mexico, Brazil và Argentine sau đó lan sang Philippines, Ba Lan, Thổ Nhĩ Kỳ và một số nước Châu Phi có thu nhập thấp.
Các quốc gia khủng hoảng ban đầu có điểm chung không chỉ là tỷ giá hối đoái cố định mà còn là cam kết về các chiến lược phát triển thay thế nhập khẩu. Bảo hộ và tỷ giá hối đoái định giá quá cao đã tạo ra các vấn đề cán cân thanh toán thường xuyên. Các nước Đông Á chia sẻ một trong số những “khuyết tật” này, đáng chú ý nhất là tỷ giá hối đoái cố định. Trong những năm 1960 và 1970, Nhật Bản, sau đó là Hàn Quốc, Hồng Kông (thuộc Trung Quốc) và Singapore, cùng với các khu vực như Penang ở Malaysia, đã trở thành khuôn mẫu cho các chiến lược tăng trưởng theo định hướng xuất khẩu.
Trong báo cáo gây tranh cãi về “Phép lạ Châu Á” vào năm 1993, Ngân hàng Thế giới (WB) đưa ra 8 “nền kinh tế Đông Á có hiệu suất cao” vượt qua các chính sách công nghiệp của họ. Chắc chắn, các chính phủ đã can thiệp để thúc đẩy các ngành cụ thể. Nhưng họ đã làm như vậy theo những cách “phù hợp với thị trường” mà về cơ bản không phải là thách thức tính chính thống thị trường xuất nhập khẩu.
Chuyện gì đã xảy ra? Chúng ta có thể rút ra bài học nào? Và liệu có thể xảy ra khủng hoảng tương tự nữa hay không?... đó vẫn là những câu hỏi đau đáu được đặt ra quanh vụ khủng hoảng tài chính Châu Á nghiêm trọng năm 1997.
THANH VĂN
