* Câu trả lời phụ thuộc vào người được hỏi thuộc đảng Dân chủ hay đảng Cộng hòa.

Mặc dù Triều Tiên không có vụ thử hạt nhân nào kể từ năm 2017, Bình Nhưỡng vẫn tiếp tục thử nghiệm các hệ thống tên lửa đạn đạo và tên lửa tầm ngắn, với hai vụ thử vũ khí mới được tiến hành trong tháng 3. Những nỗ lực ngoại giao giữa Triều Tiên và Mỹ không còn tồn tại trong nhiều tháng qua, khiến nỗ lực làm giảm căng thẳng giữa hai nước thất bại.

Đảng Dân chủ coi Triều Tiên là mối đe dọa lớn hơn trong khi đảng Cộng hòa coi Iran nguy hiểm hơn. Ảnh: insidearabia

Tương tự như vậy, quan hệ Mỹ-Iran xấu đi kể từ khi chính quyền Trump rút khỏi thỏa thuận được đưa ra nhằm đóng băng chương trình hạt nhân của Iran để đổi việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với nước này. Tháng 1-2020, một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Mỹ đã tiêu diệt chỉ huy quân sự hàng đầu của Iran, Tướng Qassem Soleimani và Tehran thề sẽ trả thù. Iran vẫn duy trì chương trình hạt nhân, nhưng các quan chức nước này khẳng định chương trình này hoàn toàn phục vụ cho mục đích dân sự. Tuy nhiên, trong tháng này, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) đã đưa ra báo cáo bày tỏ lo ngại rằng Iran có các vật liệu hạt nhân không được khai báo và đang tiến hành các hoạt động hạt nhân chưa đăng ký.

Chương trình hạt nhân của cả hai nước đều đe dọa lợi ích của Mỹ và sự ổn định khu vực, mặc dù có sự khác biệt rõ ràng giữa các chương trình. Cả Bình Nhưỡng và Tehran đều nhấn mạnh quyền sở hữu vũ khí hạt nhân. Chương trình hạt nhân Iran, vẫn là một chương trình dân sự và ước tính sẽ mất khoảng một năm cho việc chuyển đổi thành các mục đích quân sự. Trong khi đó, chương trình hạt nhân của Triều Tiên phát triển hơn khi đã sản xuất đầu đạn hạt nhân, sẽ đưa ra những thách thức rõ ràng hơn trong ngắn hạn. Rõ ràng, Triều Tiên nên được cân nhắc nhiều hơn như một mối đe dọa rõ ràng. Với những lời lẽ “mạnh miệng” từ Bình Nhưỡng và nhiều vụ thử hạt nhân, công chúng Mỹ chắc chắn sẽ đoán trước được sự leo thang hơn nữa trong tương lai. Ngược lại, chương trình của Iran lại thiếu hồ sơ theo dõi để đánh giá đúng.

Để đánh giá ý kiến của dư luận Mỹ đối với chương trình vũ khí hạt nhân của Triều Tiên và Iran, một cuộc khảo sát trên mạng thông qua trang mTurk Amazon ngày 11-3, đã hỏi ngẫu nhiên 1.198 người Mỹ về chương trình vũ khí hạt nhân của 2 nước này.

Triều Tiên hay Iran?

1.198 người được hỏi đều quan ngại đối với chương trình hạt nhân của cả hai nước, nhưng Triều Tiên vượt Iran tới 2,7%. Tuy nhiên, nếu phân chia theo đảng phái sẽ thấy sự khác biệt đáng chú ý trong nhận thức. Đảng Dân chủ coi Triều Tiên là mối đe dọa lớn hơn với biên độ 12,4 điểm phần trăm, trong khi đảng Cộng hòa coi Iran là mối đe dọa lớn hơn với 11,3 điểm. Kết quả của lần này cũng tương tự như một cuộc khảo sát trước đó vào tháng 9-2029 với cùng câu hỏi.

Phân tích thống kê bổ sung cho thấy, cả đảng Dân chủ và Cộng hòa đều coi chương trình hạt nhân của Triều Tiên là mối đe dọa lớn hơn trong khi những người không ủng hộ đảng nào lại coi Iran là mối đe dọa nghiêm trọng.

Thật thú vị, có một sự phân chia đảng phái mạnh mẽ về việc người được hỏi chọn Iran hay Triều Tiên. Có khả năng, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đóng khung Iran là mối đe dọa thông qua các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái và rút khỏi thỏa thuận hạt nhân. Động thái này đã định hình quan điểm của những người ủng hộ đảng Cộng hòa về Iran. Trong khi đó, dù phân loại Triều Tiên là mối đe dọa, Mỹ đã không tiến hành các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái hoặc những hành động có thể làm trầm trọng thêm căng thẳng. Hơn thế nữa, ông Trump sẵn sàng gặp nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-Un bất chấp khả năng hạt nhân của Bình Nhưỡng. Ngược lại, đảng Dân chủ cho rằng, việc ông Trump thất bại trong việc đàm phán với Bình Nhưỡng là lý do khiến Triều Tiên là mối đe dọa, trong khi cho rằng thỏa thuận hạt nhân với Iran trước đây là một giải pháp khả thi.

Nga hay Trung Quốc?

Một câu hỏi riêng biệt trong cuộc khảo sát cũng cung cấp cái nhìn sâu hơn về ý kiến của người dân Mỹ đối với các mối đe dọa an ninh hiện nay. Trong số những người được hỏi, 1.168 đưa ra câu trả lời hợp lệ cho câu hỏi mở: “Theo ý kiến của bạn, nước nào là mối đe dọa lớn nhất đối với an ninh quốc gia của Mỹ?”.

Đa số người được hỏi đã chọn Nga và Trung Quốc. Một tỷ lệ khá lớn người ủng hộ đảng Dân chủ đã chọn Nga là mối đe dọa lớn nhất đối với an ninh Mỹ vì lo ngại về sự can thiệp của Nga trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, điều mà một số nhà lãnh đạo đảng Cộng hòa đã xem thường hoặc bác bỏ. Trong khi đó, tỷ lệ những người ủng hộ đảng Cộng hòa chọn Trung Quốc phù hợp với cuộc khảo sát vào tháng 3-2020 cho thấy 31% đảng Cộng hòa coi Trung Quốc là kẻ thù lớn nhất của Mỹ. Chính quyền Tổng thống Trump đã liên tiếp cáo buộc Bắc Kinh gián điệp và trộm cắp IP, cũng như khả năng quân sự ngày càng tăng của Trung Quốc.

Tóm lại, cuộc khảo sát cho thấy, trong khi chương trình hạt nhân của cả Iran và Triều Tiên đều được coi là mối đe dọa nghiêm trọng, thì sự khác biệt trong nhận thức của các đảng phái đã làm phức tạp thêm sự đồng thuận rộng rãi của công chúng Mỹ, điều mà lẽ ra cần được quan tâm hơn nhiều.

AN BÌNH