Chính trường Mỹ tiếp tục nóng lên với những tranh cãi quanh thời gian bỏ phiếu đề cử nhân vật thay thế nữ cố thẩm phán Tòa án tối cao Ruth Bader Ginsburg, người vừa qua đời hôm 18-9.

Ông Joe Biden phát biểu tại Trung tâm Hiến pháp ở Philadelphia hôm 20-9, cáo buộc ông Trump lạm dụng quyền lực trong việc bổ nhiệm người đứng đầu Tòa án Tối cao thay thế bà Ginsburg.   Ảnh: AP

Trong tuyên bố đưa ra hôm 20-9 (sáng 21-9, giờ Việt Nam) ứng viên tổng thống của đảng Dân chủ Joe Biden đã chỉ trích Tổng thống Donald Trump và các đảng viên Cộng hòa ở Thượng viện vì cố gắng gấp rút thay thế cố thẩm phán Tòa án tối cao Ruth Bader Ginsburg, làm gia tăng áp lực lên các thượng nghị sĩ về viễn cảnh phải quyết định ủng hộ hoặc phản đối cuộc bỏ phiếu như thế này.

Khi Thượng viện quay trở lại Washington vào ngày 21-9, mọi con mắt đều đổ dồn vào các đảng viên Cộng hòa Mitt Romney ở Utah và Chuck Grassley ở Iowa để tìm manh mối về việc liệu Tổng thống Trump Trump và Lãnh đạo phe đa số Mitch McConnell có thể sớm xác nhận sự đề cử nhân vật thay thế bà Ginsburg hay không. Trước đó 1 ngày, ông Biden đã kêu gọi các đảng viên Cộng hòa giấu tên phản đối một cuộc bỏ phiếu trước cuộc bầu cử ngày 3-11.

Và ngay sau khi ông Trump tuyên bố sẽ sớm đề cử một nhân vật thay thế bà Ginsburg, ông Biden đã chỉ trích mạnh mẽ. Trong phát biểu tại Philadelphia, ông Biden cáo buộc ông Trump lạm dụng quyền lực trong việc bổ nhiệm người đứng đầu Tòa án Tối cao thay thế bà Ginsburg. Ông Biden hối thúc Thượng viện Mỹ không bỏ phiếu đối với đề cử của ông Trump cho chức vụ này cho đến sau cuộc bầu cử Tổng thống, dự kiến diễn ra ngày 3-11.

“Động thái của ông Trump để thay thế cố Thẩm phán tối cao Ruth Bader Ginsburg trước cuộc bầu cử tổng thống là “lạm dụng quyền lực”, ông Biden nhấn mạnh. Đảng Dân chủ lo ngại đảng Cộng hòa sẽ bỏ phiếu để phe bảo thủ tiếp tục giành đa số tại tòa án cao nhất trong nhiều thập niên. “Tôi kêu gọi những người theo đảng Cộng hòa ở Thượng viện - hãy làm theo lương tâm của mình, hãy để người dân lên tiếng, làm dịu đi ngọn lửa đang nhấn chìm đất nước chúng ta”, ứng viên phe Dân chủ nói thêm.

Đã có 2 thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa, Lisa Murkowski và Susan Collins, tuyên bố ủng hộ việc trì hoãn việc bỏ phiếu cho đến sau cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11. Nếu có thêm 2 thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa nữa ủng hộ, họ có thể ngăn chặn hoặc ít nhất là trì hoãn một cuộc bỏ phiếu xác nhận, vì đảng Cộng hòa chỉ có đa số 6 người trong Thượng viện (đảng Cộng hòa giữ lợi thế 53-47). Trong trường hợp cuộc bỏ phiếu hòa, hiến pháp Mỹ cho phép Phó Tổng thống Mike Pence bỏ phiếu quyết định. Để tránh kết cục đó, lãnh đạo phe đa số Mitch McConnell đang tìm cách bảo đảm sự ủng hộ của các thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa. Ông đã giành được sự ủng hộ của Thượng nghị sĩ Lamar Alexander, người vốn được coi là một lá phiếu có thể xoay chiều.

Bối cảnh này cho thấy, cơ hội lớn đang nghiêng về phía ông Trump. Vì vậy bất chấp sự thúc giục của đối thủ Biden, Tổng thống Trump vẫn khẳng định sẽ đề cử “một cái tên mới” trong vòng vài ngày tới. Theo AP, hiện ông McConnell đã nhanh chóng tiến hành kế hoạch cho các cuộc điều trần xác nhận và bỏ phiếu. Hầu hết các thượng nghị sĩ phe Cộng hòa đồng tình về sự cần thiết nhanh chóng thực hiện cuộc bỏ phiếu này và nêu lý do thực tế: Tòa án 9 thành viên, theo lập luận của Thượng nghị sĩ Ted Cruz của Texas, phải đầy đủ nếu cần đến trong trường hợp phải quyết định kết quả cuộc bầu cử tổng thống gây tranh cãi.

KHẢ ANH