Bài toán Syria và mối quan hệ Nga – Mỹ

Thứ năm, 13/04/2017 09:20

(Cadn.com.vn) - Trả lời phỏng vấn phát ngày 12-4, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho rằng, mức độ tin cậy giữa Moscow và Washington đã giảm đi kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump lên nắm quyền. Tuyên bố này đưa ra trong bối cảnh Nga-Mỹ đang tranh cãi gay gắt về vấn đề Syria.

Ngày 12-4, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump buộc tội Nga bao che chính phủ Syria thực hiện cuộc tấn công bằng khí độc chết người hôm 4-4 – động thái mà cả Moscow và Damascus đều bác bỏ.

Trả lời phỏng vấn Fox Business ngày 12-4, Tổng thống Mỹ Donald Trump đổ lỗi tình hình hiện nay ở Syria do sự hỗ trợ của Nga dành cho Tổng thống Bashar Al-Assad. Tổng thống Trump cho rằng, người đồng cấp Nga Vladimir Putin đang ủng hộ “một người đàn ông rất tồi” và bày tỏ tin tưởng, mối liên minh như vậy sẽ không tốt cho Moscow và toàn thế giới.

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov (trái) đón tiếp người đồng cấp Mỹ Rex Tillerson đến Moscow
hôm 12-4. Ảnh: AFP

MỸ NÓI NGA BAO CHE SYRIA

Nhà Trắng còn buộc tội Nga bao che chính phủ Syria thực hiện cuộc tấn công bằng khí độc chết người hôm 4-4, động thái mà cả Moscow và Damascus đều bác bỏ.

Ông chủ Nhà Trắng, đang phải đối mặt với những lời chỉ trích vì thiếu một chiến lược rộng lớn hơn để đối phó với cuộc khủng hoảng Syria, nhấn mạnh, ông không có kế hoạch “chiến tranh” ở quốc gia Trung Đông này. Nói về vụ không kích bằng 59 tên lửa Tomahawk nhằm vào căn cứ không quân của Syria vào hôm 7-4, Tổng thống Trump nêu rõ, ông không thể hành động khác. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mattis cũng cho rằng, hành động quân sự bất ngờ của Tổng thống Trump cho thấy, Washington sẽ không đứng chờ một cách bị động. Ông Mattis cũng cảnh báo, nếu Syria sử dụng vũ khí hóa học một lần nữa, Damascus sẽ “trả giá rất đắt”.

Trong ngày 12-4, Đại sứ Mỹ tại LHQ, Nikki Haley cũng cáo buộc Nga đã biết trước về cuộc tấn công khí độc ở Syria hôm 4-4 làm hơn 80 người thiệt mạng. “Họ có vẻ không bị sốc, không ngạc nhiên. Họ nhanh chóng bảo vệ quân đội Syria và bằng chứng xuất hiện. Chúng tôi thấy chính xác đó là gì”, bà Haley nói trên CNN. Một quan chức của Nhà Trắng nói: “Rõ ràng là người Nga đang cố che đậy những gì đã xảy ra ở đó”. Theo báo cáo của Nhà Trắng, tình báo Mỹ chỉ ra rằng, chất độc hóa học trong vụ tấn công là từ máy bay Su-22 cất cánh tại sân bay Shayrat của quân đội Syria.

NGA BÁC BỎ

Nga, lâu nay luôn ủng hộ chính quyền Tổng thống Assad trong cuộc chiến chống khủng bố, ngay lập tức bảo vệ cho quân đội Syria và đổ lỗi cho phe nổi dậy Syria.

Trả lời phỏng vấn trên kênh truyền hình Mir 24 TV, Tổng thống Putin tuyên bố, không có bằng chứng về việc chính quyền Damascus sử dụng vũ khí hóa học, song có bằng chứng rõ rệt về việc Washington vi phạm luật pháp quốc tế khi không kích một căn cứ không quân của Syria. Ông Putin cũng cho rằng, mức độ tin cậy giữa Moscow và Washington giảm đi kể từ khi Tổng thống Trump lên nắm quyền. Trong cuộc gặp ngày 12-4 với người đồng cấp Mỹ Rex Tillerson tại thủ đô Moscow, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov khẳng định, vụ tấn công tên lửa của Mỹ ở Syria là bất hợp pháp. Ngoại trưởng Nga nhấn mạnh, điều quan trọng là không để tái diễn các vụ tấn công của Mỹ tại Syria.

Ngoại trưởng Mỹ đang có chuyến thăm quan trọng ở Nga với mục đích thu hẹp bất đồng và tìm kiếm một tiếng nói chung trong vấn đề Syria. Đây là một trong những chuyến thăm quan trọng nhất của giới chức Mỹ đến Nga kể từ thời Chiến tranh Lạnh. Đây là cơ hội để hai ông lớn cùng nhìn về hướng đi tích cực đối với Syria, nếu không, những căng thẳng lâu nay có nguy cơ leo thang thành cuộc xung đột nghiêm trọng. Chuyến thăm này sẽ là dấu hiệu rõ ràng cho thấy Mỹ và Nga đứng ở đâu trong quan hệ hiện tại.

Nhưng mây đen đang phủ bóng khắp lối đi của vị thủ lĩnh ngoại giao Mỹ bởi trước khi đến Nga, ông Tillerson ra “tối hậu thư” với Moscow, hoặc lựa chọn đứng về phía Mỹ và các đồng minh trong vấn đề Syria, hoặc nghiêng về chính phủ Syria, Iran và nhóm phiến quân Hồi giáo Hezbollah ở Lebanon.

Khả Anh